La Hija del Este - Clara Usón (2012)
Alternatieve titel: Ana Mladic
mijn stem
2 stemmen
Spaans
Biografie / Oorlog
448 pagina's
Eerste druk: Seix Barral,
Barcelona (Spanje)
Mooi, intelligent, extravert - Ana heeft een uitstekende toekomst voor zich. Ze studeert medicijnen aan de universiteit van Belgrado, is de beste van haar jaar, en de oogappel van haar vader, Ratko Mladic, die zij op haar beurt adoreert. Op een avond, terug van een studentenreisje naar Moskou en pas 23 jaar oud, pakt Ana Mladic het favoriete pistool van haar vader en neemt een besluit dat het leven van haar familie voor altijd zal markeren. Wat gebeurde er in Moskou? Zag Ana de andere kant van haar vader, voor haar een held, voor velen een oorlogsmisdadiger? De tragedie van Ana Mladic, op gezinsniveau, nabij en echt, geeft een nieuwe dimensie aan het drama van de Balkanoorlog - het jongste Europese conflict en de achtergrond van deze fascinerende roman.
0
geplaatst: 28 augustus 2016, 22:52 uur
Trouw blijven aan vader tijdens de Joegoslavische genocide
Een gefictionaliseerde geschiedenisles over het conflict in Joegoslavië met een soortgelijke verhaalstructuur als 'Goede Mensen' van Nir Baram en soortgelijke discussies over de problemen rond historische representaties als ‘HHhH’ (2010) van Laurent Binet. De roman volgt twee contrasterende ik-figuren: de leeftijdgenoten Ana Mladić en Danilo Papo. Ana is de dochter van de psychopathische generaal Radko Mladić, terwijl Danilo de positie aanneemt van pacifistisch en anti-establishment. Op cruciale punten in de verhaallijn raken de levens van de twee personages elkaar, maar over de gehele linie zijn ze representaties van tegengestelde wereldbeelden: nationalisme en blind geloof in het regime (Ana) versus een ironische blik naar hoe de genocide uiteindelijk tot stand kon komen. (Danilo) Samen vormen de botsende perspectieven een overzicht van feitelijkheden, historische gebeurtenissen, eeuwenoude mythes en de modus operandi van o.a Slobodan Milošević, Radovan Karadžić en Ratko Mladić.
De verschillen tussen Ana en Danilo houden niet op bij de andere posities die zij innemen. Zo lezen de passages rond Ana als traditionele fictie. Haar neergang van vaderlandslievende rijkeluisdochter naar iemand die lijdt onder de ondraagbare ballast van het verleden, is keurig afgebakend binnen een lineair tijdsframe. Ze gaat op vakantie naar Moskou. Haar veilige bubbel wordt doorbroken door het cynisme van haar nabije vriendengroep. Terug in Joegoslavië neemt ze de beslissing om een einde aan haar eigen leven te maken. Een duidelijk oorzaak en gevolg. Het moreel dubieuze personage maakt een psychologische ontwikkeling door. Zij roept identificatie op bij de lezer, omdat ze menselijker wordt gebracht dan haar status als dochter van een beladen historische figuur doet vermoeden.
Bij Danilo Papo gebeurt aanvankelijk het omgekeerde dan bij Ana het geval is. In zijn eerste hoofdstukken schittert de ik-verteller door afwezigheid, want zijn stukken tekst lezen aanvankelijk als objectieve non-fictie. Onder de titel ‘de heldengallerij’ wordt het conflict toegelicht aan de hand van de belangrijke gebeurtenissen en de sleutelfiguren. Toch verbergen de non-fictie passages meer emotie dan ogenschijnlijk lijkt. De geschiedenissen worden gegroepeerd rond het absurde, het lachwekkende van hoe het conflict heeft kunnen ontstaan. Tussen de regels door valt er een bijtend cynisme en een wrange ironie te lezen. In de laatste hoofdstukken manifesteert de ik-verteller Danilo zich steeds meer naar de oppervlakte. Wat blijkt: hij verafgoodde Ana. Hij smachtte naar haar liefde en genegenheid. De aanvankelijk objectieve verteller ontpopt zich als een gevoelsmens pur sang.
'La Hija del Este' (2012) roept vragen op over helden en schurken in oorlogstijd. Kun je het de dochter van een despoot aanrekenen dat zij het privilege had vanuit haar geboren positie? Ana als de tragische ‘Griekse heldin’ die trouw naar vader door probeert te zetten wanneer de pijnlijke werkelijkheid steeds meer onontkoombaar wordt. En is een jongen als Danilo 'heldhaftig' omdat hij de kwetsbare Ana de werkelijkheid opdringt uit een wraakzucht en een eigen minderwaardigheidscomplex? Danilo als de ik-verteller die tegelijkertijd het goede en het kwade in zichzelf herbergt, terwijl hij zichzelf opwerpt als een neutrale vertelinstantie die de geschiedenis kadert, duidt en vormgeeft. Vanuit een mannelijk ego dat beschadigd is door zijn persoonlijke band met de vertelde geschiedenis.
Deze twee jonge Serviërs zijn held noch schurk in een conflict waarin mythes, geschiedsvervalsing, nationalisme en subjectieve nieuwsberichten ooit politieke machtsmiddelen waren om een genocide mee te ondersteunen. Door het postmoderne spel met fictie en non-fictie legt Clara Usón zelf haar kaarten open op tafel: zij verzint de werkelijkheid. Geschiedschrijvers verhullen hun vertelperspectief en romanschrijvers kruiden de werkelijkheid met identificeerbare constructies. Los van elkaar verhullen zij meer dan dat zij prijsgeven, maar in deze mengvorm weten feit en fictie één werkelijkheid te verbeelden: tussen goed en kwaad zit een heleboel menselijke emotie.
Een gefictionaliseerde geschiedenisles over het conflict in Joegoslavië met een soortgelijke verhaalstructuur als 'Goede Mensen' van Nir Baram en soortgelijke discussies over de problemen rond historische representaties als ‘HHhH’ (2010) van Laurent Binet. De roman volgt twee contrasterende ik-figuren: de leeftijdgenoten Ana Mladić en Danilo Papo. Ana is de dochter van de psychopathische generaal Radko Mladić, terwijl Danilo de positie aanneemt van pacifistisch en anti-establishment. Op cruciale punten in de verhaallijn raken de levens van de twee personages elkaar, maar over de gehele linie zijn ze representaties van tegengestelde wereldbeelden: nationalisme en blind geloof in het regime (Ana) versus een ironische blik naar hoe de genocide uiteindelijk tot stand kon komen. (Danilo) Samen vormen de botsende perspectieven een overzicht van feitelijkheden, historische gebeurtenissen, eeuwenoude mythes en de modus operandi van o.a Slobodan Milošević, Radovan Karadžić en Ratko Mladić.
De verschillen tussen Ana en Danilo houden niet op bij de andere posities die zij innemen. Zo lezen de passages rond Ana als traditionele fictie. Haar neergang van vaderlandslievende rijkeluisdochter naar iemand die lijdt onder de ondraagbare ballast van het verleden, is keurig afgebakend binnen een lineair tijdsframe. Ze gaat op vakantie naar Moskou. Haar veilige bubbel wordt doorbroken door het cynisme van haar nabije vriendengroep. Terug in Joegoslavië neemt ze de beslissing om een einde aan haar eigen leven te maken. Een duidelijk oorzaak en gevolg. Het moreel dubieuze personage maakt een psychologische ontwikkeling door. Zij roept identificatie op bij de lezer, omdat ze menselijker wordt gebracht dan haar status als dochter van een beladen historische figuur doet vermoeden.
Bij Danilo Papo gebeurt aanvankelijk het omgekeerde dan bij Ana het geval is. In zijn eerste hoofdstukken schittert de ik-verteller door afwezigheid, want zijn stukken tekst lezen aanvankelijk als objectieve non-fictie. Onder de titel ‘de heldengallerij’ wordt het conflict toegelicht aan de hand van de belangrijke gebeurtenissen en de sleutelfiguren. Toch verbergen de non-fictie passages meer emotie dan ogenschijnlijk lijkt. De geschiedenissen worden gegroepeerd rond het absurde, het lachwekkende van hoe het conflict heeft kunnen ontstaan. Tussen de regels door valt er een bijtend cynisme en een wrange ironie te lezen. In de laatste hoofdstukken manifesteert de ik-verteller Danilo zich steeds meer naar de oppervlakte. Wat blijkt: hij verafgoodde Ana. Hij smachtte naar haar liefde en genegenheid. De aanvankelijk objectieve verteller ontpopt zich als een gevoelsmens pur sang.
'La Hija del Este' (2012) roept vragen op over helden en schurken in oorlogstijd. Kun je het de dochter van een despoot aanrekenen dat zij het privilege had vanuit haar geboren positie? Ana als de tragische ‘Griekse heldin’ die trouw naar vader door probeert te zetten wanneer de pijnlijke werkelijkheid steeds meer onontkoombaar wordt. En is een jongen als Danilo 'heldhaftig' omdat hij de kwetsbare Ana de werkelijkheid opdringt uit een wraakzucht en een eigen minderwaardigheidscomplex? Danilo als de ik-verteller die tegelijkertijd het goede en het kwade in zichzelf herbergt, terwijl hij zichzelf opwerpt als een neutrale vertelinstantie die de geschiedenis kadert, duidt en vormgeeft. Vanuit een mannelijk ego dat beschadigd is door zijn persoonlijke band met de vertelde geschiedenis.
Deze twee jonge Serviërs zijn held noch schurk in een conflict waarin mythes, geschiedsvervalsing, nationalisme en subjectieve nieuwsberichten ooit politieke machtsmiddelen waren om een genocide mee te ondersteunen. Door het postmoderne spel met fictie en non-fictie legt Clara Usón zelf haar kaarten open op tafel: zij verzint de werkelijkheid. Geschiedschrijvers verhullen hun vertelperspectief en romanschrijvers kruiden de werkelijkheid met identificeerbare constructies. Los van elkaar verhullen zij meer dan dat zij prijsgeven, maar in deze mengvorm weten feit en fictie één werkelijkheid te verbeelden: tussen goed en kwaad zit een heleboel menselijke emotie.
* denotes required fields.
* denotes required fields.