Moedervlekken - Arnon Grunberg (2016)
mijn stem
20 stemmen
Nederlands
Psychologisch
400 pagina's
Eerste druk: Lebowski,
Amsterdam (Nederland)
Otto Kadoke werkt als psychiater in een crisiscentrum: zijn specialiteit is suicide-preventie, hij dient mensen met een doodswens voor het leven te behouden. Wanneer hij op een dag bij zijn oude en hulpbehoevende moeder op bezoek gaat, doet een van de Nepalese verzorgsters de deur open, gehuld in slechts een handdoek. De psychiater, die zich altijd aan het protocol houdt, wordt overmand door gevoelens van liefde voor het meisje, met als gevolg dat hij de verzorging voor zijn moeder voortaan alleen dient te organiseren. Kadoke is kinderloos, van middelbare leeftijd, maar niet onaantrekkelijk voor artsen in opleiding: hij heeft er menig weten te verleiden. Na opnieuw een grensoverschrijdende ontmoeting, ditmaal met een suïcidale jonge vrouw, lopen het professionele en privéleven van Kadoke definitief in het honderd: zijn moeders huis wordt een ambulant crisiscentrum. 'Moedervlekken' is een roman over de liefde van een zoon voor zijn moeder en vader, en vice versa. Een boek over twee mensen die niet kunnen leven - en niet dood kunnen gaan - zonder elkaar.
0
geplaatst: 18 juli 2016, 01:20 uur
Vervolg op "Moedervlekken" eind 2018 getiteld
"Bezette gebieden"
Israel Palestina?
Bij leven en welzijn ga ik deze zeker lezen!
"Bezette gebieden"
Israel Palestina?
Bij leven en welzijn ga ik deze zeker lezen!
0
geplaatst: 3 augustus 2016, 19:47 uur
Op de keper beschouwt gebeurt er niet al te veel in deze toch vrij dikke pil. De vertelling is wat monotoon, met veel herhalingen en wat weinig van de typisch Grunbergiaanse humor. Het einde vind ik dan wel weer mooi en maakt wat goed.
1
geplaatst: 7 oktober 2016, 17:00 uur
Het laatste boek dat ik las van Grunberg was Tirza (2006). Inmiddels ontpopt Grunberg zich steeds meer als veelschrijver, en één boek per decennium lijkt dan ook de juiste tactiek (voor een auteur die tien jaar geleden door sommigen nog getipt werd als toekomstig Nobelprijswinnaar).
Omdat het even geleden was kon ik de humor van Grunberg wel weer appreciëren. Ik heb tijdens het lezen van Moedervlekken een aantal keer hardop gelachen (voorbeeldje: vader van een meisje dat net een zelfmoordpoging heeft gedaan slaakt tijdens het gesprek met de psychiater een ijselijke kreet, waarop de dienstdoende politie-agente vraagt of hij nog koffie wil).
Het verhaal zelf is onderhoudend. Psychiater Kadoke heeft eigenlijk een soort folie-a-deux met zijn moeder(/vader). Tenminste, het lijkt mij niet normaal dat je de voeten van je moeder kust, je 'vadertje' laat noemen en dergelijke zaken meer. Maar omdat 'normaliteit' een rekbaar begrip is en de psychiater aan de goede kant van de officiële scheidslijn staat, kan hij uiteindelijk via een constructie met een psychiatrische patiënte van hem toch ontsnappen aan de gekte. Het échte leven lijkt zodoende een aanvang te nemen als de roman afgelopen is.
Moedervlekken is behoorlijk onderhoudend en soms grappig. De overmatige verwijzingen naar het uitbundige seksuele leven van de hoofdpersoon leken me nodig noch realistisch en de escapade met de buitenlandse verzorgster een herhaling van zetten (zie Tirza). Deze kant van Arnon Grunbergs schrijven kennen we nu wel. De typering veelzijdigheid is dan ook niet bepaald van toepassing op zijn oeuvre.
Maar goed, ééns in de tien jaar is het geen straf om iets van hem te lezen.
Omdat het even geleden was kon ik de humor van Grunberg wel weer appreciëren. Ik heb tijdens het lezen van Moedervlekken een aantal keer hardop gelachen (voorbeeldje: vader van een meisje dat net een zelfmoordpoging heeft gedaan slaakt tijdens het gesprek met de psychiater een ijselijke kreet, waarop de dienstdoende politie-agente vraagt of hij nog koffie wil).
Het verhaal zelf is onderhoudend. Psychiater Kadoke heeft eigenlijk een soort folie-a-deux met zijn moeder(/vader). Tenminste, het lijkt mij niet normaal dat je de voeten van je moeder kust, je 'vadertje' laat noemen en dergelijke zaken meer. Maar omdat 'normaliteit' een rekbaar begrip is en de psychiater aan de goede kant van de officiële scheidslijn staat, kan hij uiteindelijk via een constructie met een psychiatrische patiënte van hem toch ontsnappen aan de gekte. Het échte leven lijkt zodoende een aanvang te nemen als de roman afgelopen is.
Moedervlekken is behoorlijk onderhoudend en soms grappig. De overmatige verwijzingen naar het uitbundige seksuele leven van de hoofdpersoon leken me nodig noch realistisch en de escapade met de buitenlandse verzorgster een herhaling van zetten (zie Tirza). Deze kant van Arnon Grunbergs schrijven kennen we nu wel. De typering veelzijdigheid is dan ook niet bepaald van toepassing op zijn oeuvre.
Maar goed, ééns in de tien jaar is het geen straf om iets van hem te lezen.
1
geplaatst: 30 oktober 2016, 17:17 uur
Nog een iets grondiger analyse van mijn kant, voor de liefhebber:
De protagonist van Moedervlekken draagt de eigenaardige naam Kadoke. Hij is gescheiden, kinderloos en leeft voor twee dingen, namelijk voor zijn werk als specialist in suïcidepreventie en voor zijn moeder. Met haar onderhoudt hij een min of meer pathologische relatie. Die relatie kan bijna als een folie a deux worden omschreven. Moeder is biologisch eigenlijk vader. Nadat zijn echtgenote overleed is vader langzamerhand met huid en haar in de rol van moeder gekropen. Kadoke gaat volledig mee met deze alternatieve vorm van rouwverwerking: hij laat zijn vader op deze manier als het ware sterven. Daarnaast houdt hij net als Oedipus de normale fysieke grenzen tussen een zoon en zijn moeder niet in acht (zo kust hij haar voeten en streelt hij haar benen).
Er speelt echter nog meer in de onderlinge verhoudingen. Ten opzichte van zijn moeder is de psychiater de ene keer kind en de ander keer ouder. Dit fenomeen wordt versterkt wanneer Kadoke weer in zijn oude kinderkamer trekt om zelf voor zijn moeder te zorgen. Hij wordt gekleineerd en betuttelt maar laat zich ook, zij het met enige tegenzin, 'vadertje' noemen.
De grensoverschrijdende relatie tussen Kadoke en zijn moeder is een flinke sta-in-de-weg voor de psychiater om zijn leven in eigen hand te nemen. Niet voor niets wordt hij in het begin van de roman verliefd op de illegaal in Nederland verblijvende verzorgster van zijn moeder. Hij valt voor de moederlijke zorg die ze levert, zo lijkt het. Een verhouding met haar zou dan ook een nog vreemder huishouden opleveren. Daar tegenover staat de figuur van Dehka, de psychiater in opleiding die hem uitdaagt om een normale, romantische relatie aan te gaan. Daarvoor moet hij echter eerst, conform het Bijbelse gebod, zijn vader en moeder verlaten.
De impasse wordt doorbroken via één van de patiënten van Kadoke, een vrouw die hij leert kennen tijdens zijn diensturen omdat ze aan zelfverminking doet. Aangezien ze in de reguliere psychiatrie is uitbehandeld, neemt hij het besluit om haar in huis te nemen. Ze wordt ingezet als verzorgster van zijn moeder, een plek die vacant was geraakt na vertrek van de Nepalese hulp. Zo ontstaat er een ménage à trois. Hierdoor verschuift de balans tussen Kadoke en zijn moeder en wordt zijn plaats langzaam ingenomen door de patiënte. Er vindt zelfs een letterlijke overdracht plaats van de moedervlekken van Kadoke: hij laat enkele plekken op zijn rug verwijderen, stopt deze in potje en overhandigt ze als cadeau aan de patiënte. Aan het einde lijkt er dan ook een sprankje hoop te zijn voor de hoofdpersoon, hoewel de slotzin dubbelzinnig kan worden opgevat.
Inhoudelijk is Moedervlekken weinig origineel en ook niet echt subtiel. Het uitgangspunt, een Joodse man met moeder issues, is een platgetreden pad. Daarnaast recyclet het boek niet alleen bekende thema's maar ook concrete elementen die Grunberg al eerder toepaste. Een driehoeksverhouding zat bijvoorbeeld reeds in De Asielzoeker, seksuele uitbuiting als vorm van voortgezet kolonialisme kwam voor in Tirza en De Joodse Messias en bevatte al lichaamsdelen in een potje.
Een nieuw lezerspubliek zal de veelschrijver hiermee waarschijnlijk niet trekken. Daarvoor is het simpelweg teveel van hetzelfde.
De protagonist van Moedervlekken draagt de eigenaardige naam Kadoke. Hij is gescheiden, kinderloos en leeft voor twee dingen, namelijk voor zijn werk als specialist in suïcidepreventie en voor zijn moeder. Met haar onderhoudt hij een min of meer pathologische relatie. Die relatie kan bijna als een folie a deux worden omschreven. Moeder is biologisch eigenlijk vader. Nadat zijn echtgenote overleed is vader langzamerhand met huid en haar in de rol van moeder gekropen. Kadoke gaat volledig mee met deze alternatieve vorm van rouwverwerking: hij laat zijn vader op deze manier als het ware sterven. Daarnaast houdt hij net als Oedipus de normale fysieke grenzen tussen een zoon en zijn moeder niet in acht (zo kust hij haar voeten en streelt hij haar benen).
Er speelt echter nog meer in de onderlinge verhoudingen. Ten opzichte van zijn moeder is de psychiater de ene keer kind en de ander keer ouder. Dit fenomeen wordt versterkt wanneer Kadoke weer in zijn oude kinderkamer trekt om zelf voor zijn moeder te zorgen. Hij wordt gekleineerd en betuttelt maar laat zich ook, zij het met enige tegenzin, 'vadertje' noemen.
De grensoverschrijdende relatie tussen Kadoke en zijn moeder is een flinke sta-in-de-weg voor de psychiater om zijn leven in eigen hand te nemen. Niet voor niets wordt hij in het begin van de roman verliefd op de illegaal in Nederland verblijvende verzorgster van zijn moeder. Hij valt voor de moederlijke zorg die ze levert, zo lijkt het. Een verhouding met haar zou dan ook een nog vreemder huishouden opleveren. Daar tegenover staat de figuur van Dehka, de psychiater in opleiding die hem uitdaagt om een normale, romantische relatie aan te gaan. Daarvoor moet hij echter eerst, conform het Bijbelse gebod, zijn vader en moeder verlaten.
De impasse wordt doorbroken via één van de patiënten van Kadoke, een vrouw die hij leert kennen tijdens zijn diensturen omdat ze aan zelfverminking doet. Aangezien ze in de reguliere psychiatrie is uitbehandeld, neemt hij het besluit om haar in huis te nemen. Ze wordt ingezet als verzorgster van zijn moeder, een plek die vacant was geraakt na vertrek van de Nepalese hulp. Zo ontstaat er een ménage à trois. Hierdoor verschuift de balans tussen Kadoke en zijn moeder en wordt zijn plaats langzaam ingenomen door de patiënte. Er vindt zelfs een letterlijke overdracht plaats van de moedervlekken van Kadoke: hij laat enkele plekken op zijn rug verwijderen, stopt deze in potje en overhandigt ze als cadeau aan de patiënte. Aan het einde lijkt er dan ook een sprankje hoop te zijn voor de hoofdpersoon, hoewel de slotzin dubbelzinnig kan worden opgevat.
Inhoudelijk is Moedervlekken weinig origineel en ook niet echt subtiel. Het uitgangspunt, een Joodse man met moeder issues, is een platgetreden pad. Daarnaast recyclet het boek niet alleen bekende thema's maar ook concrete elementen die Grunberg al eerder toepaste. Een driehoeksverhouding zat bijvoorbeeld reeds in De Asielzoeker, seksuele uitbuiting als vorm van voortgezet kolonialisme kwam voor in Tirza en De Joodse Messias en bevatte al lichaamsdelen in een potje.
Een nieuw lezerspubliek zal de veelschrijver hiermee waarschijnlijk niet trekken. Daarvoor is het simpelweg teveel van hetzelfde.
1
geplaatst: 15 maart 2017, 17:36 uur
Inderdaad zoals David Bohm schrijft nogal een monotone roman. Voor mij duidelijk minder dan Tirza, eigenlijk de enige roman van Grunberg waarvan ik echt heb genoten.
Ik ben meer een liefhebber van zijn columns en zijn rubriek in Vrij Nederland en dus minder van zijn romans.
Ik ben meer een liefhebber van zijn columns en zijn rubriek in Vrij Nederland en dus minder van zijn romans.
1
JoeCabot
geplaatst: 14 februari 2021, 17:51 uur
Het thema klinkt nogal zwaarmoedig, maar Grunberg weet het uiteindelijk wel in een makkelijk verteerbaar verhaal te gieten. Met veel relativeringsvermogen en een hele hoop kwinkslagen levert hij opnieuw een geestig (weliswaar nergens hilarisch) werkje af. 3,5*
* denotes required fields.
* denotes required fields.