Zendülők - Sándor Márai (1930)

Marai schijnt dit zelf te beschouwen als zijn beste roman. Dat ben ik niet met hem eens, hoewel het een goed boek is. De lusteloosheid van jongeren die leven aan het eind van een tijdperk komt sterk naar voren. De personages hebben allemaal wel een vreemd trekje, vooral de pandjesbaas die slechts vlees eet: 's avonds, bij het middageten en zelfs als ontbijt.
Het hoofdstuk op het toneel is echt heel goed. Typisch Marai; mensen die zich verkleden en wanneer ze compleet iemand anders zijn hun diepste wezen onthullen.
De schrijfstijl is vrij sober. Misschien dat De Opstandigen daardoor wat minder makkelijk leest als andere romans van Marai. 3,5*

Tegenvaller. Ik vind Márai een meester in het neerzetten van melancholie en vooral het verdwijnen van het verleden. Juist de Eerste Wereldoorlog als einde van een tijd is daar zeer geschikt voor. Alleen kiest Márai ervoor op heel andere zaken in te zoomen. De jeugd en een soort van nihilisme, en dat is gewoon allemaal minder interessant. Hij begint nochtans zeer sterk maar vervalt in jongensachtige ongein en een scène met een acteur die mij allerminst wist te boeien. Jammer, want dat is bijna de helft van het boek, en resulteert enkel in plichtmatig doorploegen, ook door de wat droge stijl. 2,5*.

“de Opstandigen” was mijn vierde boek van Sándor Mária en tegelijkertijd het minste boek tot nu toe. Het boek leest als een coming of age roman, waarin vier jongens de stap naar volwassenheid proberen te zetten. Terwijl hun vaders ver weg in een oorlog zitten, richtten de jongens een geheime club op die allerhande kattenkwaad uithaalt. De jongens lijken bij afwezigheid van hun vaders, anderen te zoeken om zich tegen af te zetten op het eind van hun pubertijd.

Op het eind van het boek verwacht je daarom een climax waarin de jongens definitief hun jeugd vaarwel zeggen. En hoewel die climax wel komt, vond ik de plotselinge thematiek van de sociale ongelijkheid een beetje onverwacht. Het geeft het boek een beetje hakkelende stijl, mede door de wisselende perspectieven. Márai lijkt het verhaal niet echt in balans te krijgen. Zonde!

Ik vond het een rommelig boek. Wisselende vertelperspectieven, hetgeen de loop van het verhaal niet ten goede komt. Meer beschrijvend dan verhalend. Bij wijle erg traag. Toch af en toe wel mooie, rake omschrijvingen zoals Marai dat kan. Behoorlijk absurdistisch, soms. Helaas ook weer een voor Marai typische, lange monoloog, dit keer in de vorm van een door de pandjesbaas verteld verhaal. Dit was mijn vierde of vijfde roman van Marai, en voor mij de minste.