menu

Gulliver's Travels - Jonathan Swift (1726)

Alternatieve titels: De Reizen van Gulliver | Travels into Several Remote Nations of the World. In Four Parts. By Lemuel Gulliver, First a Surgeon, and then a Captain of Several Ships. | Gullivers Reizen

mijn stem
3,69 (65)
65 stemmen

Engels
Reis / Politiek

336 pagina's
Eerste druk: Benjamin Motte, Jr., Londen (Verenigd Koninkrijk)

Lemuel Gulliver uit Redcliff heeft als scheepsarts en kapitein op zijn verre reizen merkwaardige dingen gezien en meegemaakt. Hij doet verslag van zijn bezoek aan het eiland Lilliput (waar alles twaalf keer zo klein is), het land van de reuzen (Brobdingnag), het vliegende eiland Laputa en natuurlijk Houyhnhnms, de ethisch hoogstaande paarden die niet weten wat 'liegen' betekent.

zoeken in:
Asmahan
Er zitten ongetwijfeld vele politieke, sociale en weet ik wat nog meer voor lagen in dit boek, maar ik kwam er met de grootste moeite doorheen.

sxesven
Met respect, onvoorstelbaar. Gulliver's Travels is simpelweg een meesterwerk en is juist zo genietbaar omdat het ook 'gewoon' te lezen is als een normaal (nu ja, normaal) reisverhaal. De politieke lagen zijn er inderdaad wel degelijk en het is moeilijk ze er níet uit te halen, maar het is vooral deze duidelijke dubbelzinnigheid die het boek zo verdomd interessant maken. Ga maar na, een verhaal als Lilliput dient al eeuwenlang als perfect kinderboekenmateriaal en spreekt dus wel degelijk aan als reisverhaal op zich, terwijl het gehele boek al eeuwenlang academici in zijn ban houdt met alle verwijzingen en dergelijke. 5*

Asmahan
Ik vond er als kind al niets aan, dat zal het wel zijn. Als een boek je niet boeit, dan voel je ook niet de drang om het verder uit te diepen, door bijvoorbeeld secundaire literatuur te raadplegen. En dat ik wel degelijk in de gaten heb dat er meer is dan een reisverhaal, gaf ik al aan in mijn eerste post.

sxesven
Dat begreep ik; het was ook meer een algemene opmerking met betrekking tot het boek zelf. Wellicht is Travels overigens nog best een poging waard - het is immers geen kinderboek (hoewel vaak zo aangeprezen), en nu vallen de dingen wellicht wat meer op hun plaats. Tevens worden episodes Laputa en Houyhnhnm vaak uit kinderversies weggelaten (wegens te schokkend) terwijl ze het boek juist des te interessanter maken.

In ieder geval, no offence van mijn kant dus.

Asmahan
Ik geef toe dat ik door je post word uitgedaagd Gulliver nog eens een kans te geven.

Je post nam ik inderdaad wat persoonlijker dan die bedoeld was, maar dat is nu uit de wereld.

sxesven
Gelukkig, da's mooi. Mocht je Travels over een tijdje nog eens een kans geven, laat ik dan een degelijke geannoteerde versie aanraden zoals die van Penguin. Vergezeld van een introductie en duidelijke toevoegingen die wellicht wat meer diepte aan het boek an sich geven. In ieder geval, wanneer je er weer aan begint, alvast veel plezier!

avatar van Witch-king
4,0
In het boek op de iPad staat alleen het verhaal over zijn avonturen in Lilliput, dus dat is ook het enige verhaal waar ik mijn cijfer op baseer.

Ik geef het verhaal ****4**** sterren (dat is dus alleen het verhaal over Lilliput)

Lanchals
We zullen onmiddellijk met de deur in huis vallen: Gullivers reizen is een absolute topper en dit om verschillende redenen.

Ten eerste omdat men het hele reisverhaal vanuit totaal verschillende perspectieven kan bekijken. Je kunt het lezen als een vermakelijk verhaal over een schipper die eilanden treft die bewoond worden door fantastische wezens met verschillende zeden en gewoonten: de kwaadaardige Lilliputters; de goede Brobdingnaggers; de wereldvreemde Laputanen en de perfecte, redelijke en nobele Houyhnhnms. (een naam die veel weg heeft van het gehinnik van een paard) Maar toch is het veel meer dan dat alleen! In zekere zin is het een vlijmscherpe satire die kritiek geeft op verschillende maatschappelijke, politieke en morele kwesties. Om maar enkele voorbeelden te noemen: de megalomanie van de mensheid (de Lilliputters die zich - ironisch genoeg - beschouwen als de grootste heersers op aarde), de mate waarin fysieke kracht bijdraagt tot het verwerven van macht over andere wezens (de Brobdingnaggers die Gulliver als speeltje gebruiken en hem kunstjes laten uitvoeren teneinde hen te plezieren), de absolute nietigheid van de mens (Gulliver die in Brobdingnagg grote gevechten moet leveren teneinde niet opgegeten te worden door schattige vogeltjes en zoemende bijtjes die even groot of zelfs groter zijn dan hemzelf), de verre kloof die bestaat tussen de wetenschap en de primaire behoeften van de gewone mens (het zwevende eiland Laputa, bevolkt door wereldvreemde geleerden die slechts geïnteresseerd zijn in astronomie en wiskunde, terwijl hun geleerden belachelijke uitvindingen doen zonder enig nut of praktische toepasbaarheid om de maatschappij van dienst te zijn), de illusie van een roemrijke geschiedenis en het idealiseren van veldslagen en veldheren uit de Oudheid (Gulliver die naar Glubbdubdrib reist en via de magische gaven der bewoners, kan spreken met Homerus, Descartes, Gassendi, Alexander de Grote, Hannibal, Brutus, Ceasar,... en aan de weet komt dat vele feiten die door de geschiedschrijvers verhaald worden helemaal mis zijn, en tot grote spijt moet besluiten dat vele grote helden slechts lafaards waren die hun roem behaald hebben door middel van praktijken die variëren van prostitutie tot oplichterij), de ijdele dromen van het mensdom (Gulliver die kennismaakt met de onsterfelijke bewoners van Luggnag en aan de weet komt dat het verwerven van onsterfelijkheid helemaal niet zo'n pretje is als men wel denkt en dat deze Onsterfelijken verworven zijn tot verbitterde, zielige en dementerende grijsaards),... En verder de corruptie in de politiek, het egoïsme van vorsten die slechts hun eigen hartstochten volgen zonder rekening te houden met het welzijn van het volk waarover zij regeren, en hun macht gebruiken om hun volk voor hen te laten buigen en zodoende hun onbeperkte heerschappij gebruiken om hun onderdanen pijnlijk te vernederen (de Luggnaggers die het stof moeten oplikken voor 's konings voetenbankje), de absurde rechtspraken van gerechtshoven,... enzovoort, enzovoort.

Vast en zeker doelt Swift op bestaande koningen en hooggeplaatste personen of politieke gebeurtenissen met dit werk. Om nu maar een voorbeeld te geven: de eeuwigdurende oorlog tussen de Lilliputters en de Blefuscanen omtrent de discussie of men een ei aan de scherpe dan wel de stompe kant moet breken, doelt vast en zeker op de oorlog die destijds werd gevoerd tussen Engeland en Frankrijk die zijn grondslag had in nutteloze discussies en meningsverschillen over hoe men bvb. een bepaald Bijbelcitaat moet interpreteren... Maar in zekere zin hoeft men niet deze hele geschiedenis te kennen om de waarde van dit boek te vatten - Swifts kritiek is niet alleen toepasbaar op het Engeland van weleer, maar eigenlijk ook op de gehele aard van de mens (of moet ik zeggen de Yahoo?). De boodschap die men op het einde meekrijgt is best wel negatief (een misantropische Gulliver die zelfs zijn eigen vrouw en kinderen niet meer kan uitstaan en zijn tijd liever verwijlt bij zijn paarden die hij als veel nobeler en edeler beschouwt dan zijn soortgenoten), maar doordat heel de kwestie wordt verteld door middel van een fantasieverhaal, blijft het hele gebeuren toch best verteerbaar voor de lezer.

Geweten moet zijn dat Swift niet enkel parodieert op maatschappelijke gebeurtenissen, maar ook op bepaalde schrijfstijlen die zich kenmerken door een gespecialiseerd jargon. Bvb. Het juridische jargon waarmee de Lilliputters hun gerechtsbrieven opstellen... Ook bezigt Swift het wetenschappelijke (bijna wiskundige) jargon wanneer Gulliver beschrijft hoe het eiland zich kan verplaatsen in de lucht door het in een bepaalde stand brengen van een magneet.Ook de zeemanstaal wordt genadeloos geparodieerd wanneer Gulliver de diverse methoden beschrijft die hij gebruikt om zijn schip te beveiligen voor een opkomende zeestorm, enzovoort... Swift speelt dus niet enkel met de taal, maar ridiculiseert het ook.

Ook zitten er in het boek heel memorabele scènes die ik nog lang zal blijven onthouden. Mijn lievelingsscène is die waarin Gulliver vol trots de diverse zeden, waarden en politieke systemen beschrijft die zijn dierbaar vaderland kenmerken, aan de koning van Brobdingnagg. Wanneer deze Gulliver heeft aangehoord, waagt de koning Gulliver toch in te lichten over enkele twijfels die hij heeft omtrent het bestuur van Engeland en binnen de kortste keren overstelpt de koning Gulliver met netelige vragen. Wanneer de koning merkt dat Gulliver deze vragen niet op een vlotte manier kan beantwoorden, heeft hij een genadeloze conclusie over de hele mensensoort waartoe Gulliver behoort:

Mijn kleine vriend Grildrig, ge hebt een zeer bewonderenswaardige lofrede op uw land gehouden. Ge hebt zonneklaar bewezen, dat onwetendheid, luiheid en verdorvenheid de ware vereisten zijn om als wetgever te kunnen optreden, en dat de wetten het best worden verklaard, uitgelegd en toegepast door diegenen wier belang het is ze te verdraaien, te vertroebelen en te ontduiken, en wier gaven hen daartoe in staat stellen. Ik neem bij ulieden nog enige contouren waar van een bestel, dat in zijn oorspronkelijke vorm wellicht dragelijk is geweest; maar ze zijn deels uitgewist en anderdeels helemaal verdoezeld en bezoedeld door misbruiken. Uit al wat ge gezegd hebt blijkt geenszins dat ook maar een voortreffelijke hoedanigheid vereist wordt voor het verwerven van een hoge positie in uw land, en veel minder nog, dat mannen worden geadeld om hun deugd, geestelijken bevorderd om hun vroomheid of geleerdheid, krijgslieden om hun beleid of hun moed, rechters om hun onkreukbaarheid, wetgevers om hun vaderlandsliefde, of raadslieden om hun wijsheid. Wat uzelf betreft, die het grootste deel van uw leven met reizen hebt gesleten; ik wil graag hopen dat ge tot dusver aan vele ondeugden van uw land zijt ontsnapt. Maar uit wat ik heb opgestoken van uw eigen relaas en van de antwoorden die ik met veel moeite uit u heb kunnen persen en wringen, kan ik alleen maar concluderen, dat het gros van uw landgenoten uit het schadelijkst ras van weerzinwekkend klein ongedierte bestaat, dat de natuur ooit op de aardbodem heeft laten rondkruipen.

Een van de weinige gebreken van het boek, is dat het allemaal soms wat langdradig aanvoelt - maar eerlijk gezegd is dat je reinste muggenzifterij. Want al de moeite die je steekt in het lezen van dit boek (en zoveel moeite hoef je er eigenlijk zelfs niet voor te doen) krijg je dubbel en dik terug! Een toppertje! 4,5*

3,0
Als zeer jonge knaap las ik dit boek en besefte toen reeds dat realiteit en fictie niet hetzelfde was al kon ik me goed voorstellen hoe Gulliver zich voelde alsook het kleine volk dat de chaos ervoer.
Het was voor mij een echt belevenisboek dat me sterker in het leven zette

avatar van manonvandebron
5,0
Bijna driehonderd jaar geleden schreef Jonathan Swift dit beroemde zeeavontuur. Tegenwoordig zou dit soort fictie zich afspelen op verre planeten, maar in de tijd van de ontdekkingsreizen spraken overzeese gebieden nog tot de verbeelding. Op een reeks fictieve eilanden en één schiereiland maakt een jonge zeevaarder kennis met de plaatselijke bevolking. Hij brengt verslag uit over hun vreemde lichaamsbouw, taal en gebruiken.

Behalve een fantastische vertelling is het ook een satire op de Engelse politiek. De machtsspelletjes en de veroveringszucht van de heersers wordt aan de kaak gesteld. Swift nam progressieve standpunten in met betrekking tot oorlog, kolonialisme en slavernij.

Van de vier zeereizen die Gulliver ondernam, behoort vooral de eerste tot het collectieve geheugen. Het woord lilliputter is zelfs in het woordenboek opgenomen. De Lilliputters zien hun grote gast eerst als een bedreiging, dan als een rariteit en ten slotte als een militaire bondgenoot. Hun oorlog met Blefuscu doet denken aan het aanslepende conflict tussen Engeland en Frankrijk. De twee politieke partijen, te herkennen aan hun hoge en lage hakken, hebben veel weg van de Tories en de Whigs.

Op al z’n reisbestemmingen wijkt Gulliver af van de heersende norm, maar hij doet z’n best om zich aan te passen en te communiceren. Op het laatste eiland leert hij een interessant woord kennen. Een yahoo is een mens, maar die leeft in verwilderde toestand op een eiland waar de paarden aan de macht zijn. De taal van deze houyhnhnms lijkt op gehinnik. Volgens Lemuel is dit de ideale, op rede gebaseerde samenleving, maar z’n lange verblijf heeft hem blind gemaakt voor de kwalen van deze standenmaatschappij, waarin bedienden en yahoos als minderwaardig gelden. Hij eindigt op pessimistische en zelfs misantropische toon.

Van de achttiende-eeuwse romans die ik gelezen heb, is dit met voorsprong de beste.

Paardenmeisje
Ik moet acht geweest zijn toen ik de verfilming zag (die met Ted Danson in de hoofdrol, bij mijn weten de enige verfilming die het hele boek verfilmd in plaats van alleen de avonturen bij de lilliputters), en het is toen lang mijn favoriete film geweest. Mijn vader heeft toen het boek voor mij ontleend bij de volwassenen afdeling van de plaatselijke bibliotheek (kinderen mochten daar niets ontlenen in die tijd). Ik was echter te jong voor het boek. Nu jaren later ligt hij klaar om gelezen te worden en wil ik hem de herkansing geven die hij verdiend. Toen ik acht was kon ik er weinig mee, nu ben ik vooral benieuwd. Mijn recensie komt dus nog.

Gast
geplaatst: vandaag om 15:46 uur

geplaatst: vandaag om 15:46 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.