Questa Storia - Alessandro Baricco (2005)

Dit Verhaal verdient veel meer stemmen dan de armzalige drie die het, met die van mij erbij, heeft.
Hoewel je het pas in het laatste hoofdstuk beseft, is het een heel romantisch verhaal. Ondanks stinkende stofwolken van autoraces en dood en verderf van oorlogen.
De verschillende vertellers geven een wisselende kijk op de hoofdpersoon, Ultimo. Dat houdt het boek levendig tot het eind.

Ik ga zeker meer van Baricco lezen, dus ooit komt hier minstens een vierde stem.

Tof!
Ik moest aan Baricco wennen, maar ik ga hem steeds meer waarderen.

Hier nog een geinteresseerde.

Klein meesterwerkje van Baricco. Ik zocht eerst Oceano Mare, maar de lokale bieb wist mij enkel deze titel te verschaffen. In veel opzichten is dit verhaal episch, maar toch is het slechts 271 pagina's. De vele literaire stijlen die worden gehanteerd, de manier van schrijven (prachtige zinnen, bloemrijk taalgebruik) en het levensverhaal van een man. Enkel jammer dat mijn Italiaans blijft steken bij korte woordjes, anders had ik het graag in deze taal willen lezen.
Dan de vele stijlen die Baricco hanteert. het begint al het de eigenaardige epiloog. Losse flarden van woorden, haast beelden, prachtig verwoord. Dan een mooi verhaal over Ultimo's jeugd, de Graaf en een goed beeld gevend van het Italiaanse platteland van toen. Vervolgens komen de twee mooiste stukken van het boek, te beginnen met de Oorlog. Nog nooit zo mooi de gruwelijkheden van toen beschreven zien worden. Niet enkel de strijd van Ultimo en zijn Italiaanse strijdmakkers, maar van die hele oorlog in het algemeen. Ook dit weer zeer beeldend, en geeft je een naar gevoel mee. Het dagboekdeel is dan weer heel romantsch, anders emotioneel, en weer prachtig beschreven. De stijl van het gedeelte met het broertje in Sunnington is goed gevonden, maar soms wat irritant om te lezen. Die constante herhaling is knap neergezet, maar leest niet prettig. De stijlen daarna zijn minder bijzonder, maar inhoudelijk wordt het verhaal mooi afgewerkt. Al vond ik dat stukje met die Jaguar net iets te gemaakt, maar het zij hem vergeven
Drie dingen kan Baricco dus goed: een verhaal vertellen, emoties uitstekend overbrengen en zeer beeldend schrijven. Nu zeker op zoek naar Oceano Mare. 4,5*

In zijn dankwoord schrijft Baricco dat, mocht hij zijn boeken opdragen aan een persoon, Dit verhaal zou zijn opgedragen aan Valentino Rossi. De rode draad van de roman is dan ook autoracen, voor een schrijver van het niveau Baricco een wat ongebruikelijk onderwerp. Maar het pakt glorieus uit, met name in de eerste helft van het boek.
Dit verhaal is opgedeeld in zeven stukken (inclusief ouverture en epiloog), die alle zeven vanuit een ander perspectief en in een andere stijl zijn geschreven. Het beste gedeelte mijns inziens is het 'Gedenkschrift voor Caporetto', een hoofdstuk waarin de waanzin van de loopgravenoorlog wordt beschreven. Zelden heb ik dit zo realistisch zien verbeeld door iemand die het niet zelf heeft meegemaakt als hier, een superieur staaltje van verbeeldingskracht, inleving en analyse, en sowieso het beste stuk literatuur dat ik in tijden heb gelezen.
In het verloop van de roman bewijst Baricco zijn kunde als het aankomt op het schetsen van verbanden en het integreren van verschillende verhaalsituaties. Hoewel Dit verhaal in het tweede gedeelte niet meer de intensiteit van 'het gedenkschrift' bereikt is het bijvoorbeeld uiterst knap hoe in de epiloog alles op z'n plek valt (lees nog eens terug en je merkt hoe goed het klopt).
Een heerlijke roman in ieder geval van Alessandro Baricco. Alles stopt hij er weer in; stijlwisselingen, fantasievolle vondsten, krachtige personages en scherpe, inhoudelijke duidingen. Waarschijnlijk is het deze uitgebalanceerde combinatie die hem zo'n goed schrijver maakt. Toch hoop ik stiekem dat hij ooit nog eens een roman schrijft die gewoon van A naar Z gaat, een 'Gedenkschrift voor Caporetto' in het groot. Volgens mij heeft Baricco dat in zich, het zou zijn meesterschap definitief bewijzen.

Er is al veel gezegd over dit verhaal, dus ik beperk me tot een paar opmerkingen.

Een typische Baricco, een boek van torenhoge kwaliteit en met verhaalelementen die we al eerder bij hem tegenkwamen. Meest opvallend terugkerend element is de 'mens met een missie'. Die zagen we ook al in Oceano Mare, Castelli di Rabbia, Seta en volgens mij ook in City. In Questa Storia lijkt de missie wel iets op die van de spoorlijndromer in Castelli di Rabbia. Alleen vond ik hem in Questa Storia boeiender.

Ander opvallend Bariccokenmerk is het gestoei met verschillende literaire stijlen. Binnen Questa Storia wisselt hij net zo makkelijk af tussen vacuum gezogen, uiterst indringend proza (Gedenkschrift voor Caporetto), ritmisch proza met herhalingen en herhalingen en herhalingen (Sinnington 1947), speels proza (Ouverture) en ouderwets vertellersproza (Mille Miglia). Op die manier is er voor iedere Baricco-fan wel iets van zijn gading. Zelf hou ik het meest van het speelse proza, maar ook de andere stukken kon ik waarderen. Omdat Baricco alles wat hij doet gewoon goed doet.

Wat ik verder opvallend vond, was hoe de uiterlijke gruwelen van de eerste wereldoorlog worden afgezet tegen de innerlijke gruwelijkheden van de menselijke geest. In wezen is het dagboek van Elizaveta een stuk gruwelijker dan die oorlogshandelingen, omdat de fantasieën van Elizaveta voortkomen uit haat en wraakzucht, terwijl de soldaten uit de Grote Oorlog hun tegenstanders nooit echt haatten maar gewoon deden wat hen was opgedragen.

Anyway, alweer een prachtig boek van Baricco. Waarbij ik een redelijk onbeduidende scène de mooiste vond: de hormonaal geteisterde herbergiersdochter, die vindt dat het allemaal maar een klerezooi is en intussen met haar mooie kleren en lange krullen wacht op mannen die maar niet komen. En hoe hoofdpersoon Ultimo Parri op haar reageert. Het zijn dergelijke scènes die ervoor zorgen dat dit verhaal niet alleen boeiend is en lekker geschreven, maar soms ook tot tranen toe ontroert.

Goeie analyse.


Zeker. Het mooie daarvan is, mijns inziens, dat de personages door zo'n levensdoel een zekere verhevenheid verkrijgen (die uiteraard losstaat van morele competenties). Die verhevenheid, samen met de fantasievolle vertellingen en de diepgewortelde verbanden, zorgen ervoor dat de romans van Baricco soms tot een Kjaerstad-achtige dimensie opklimmen ( ).