menu

De Ontdekking van de Hemel - Harry Mulisch (1992)

mijn stem
4,19 (515)
515 stemmen

Nederlands
Ideeƫnliteratuur

905 pagina's
Eerste druk: De Bezige Bij, Amsterdam (Nederland)

Een engel brengt verslag uit van een missie die hij op aarde heeft uitgevoerd. Voor deze missie was het nodig een 'man van het licht' op aarde geboren te laten worden. Dit moest weer veroorzaakt worden door het verwekken en bij elkaar brengen van talloze personages, die zich als marionetten van de engel door het leven bewegen. Vooral de vader van deze man, Max geheten, krijgt het zwaar te verduren.

zoeken in:
avatar van eRCee
4,0
Volgens mij worden er zelfs meerdere personages vermoord. Op onmenselijke wijze. Dus je zult toch echt moeten doorlezen.

avatar van Abubakari
Hmm, dat biedt perspectief. Heeft degene die ik destijds heb gevraagd het boek dus ook niet uitgelezen. Als ik de naar schatting duizend boeken die ik eerst nog wil lezen uit heb wil ik graag even weten op welke paginas ik moet zijn.

avatar van spanje
Pffff, ik kom niet verder dan 80 bladzijden... jammer want ik zou er toch meer van willen lezen
omdat het een bekend boek is.
Ik krijg het idee dat ik er huiswerk van moet maken.
Het boek pakt me gewoon niet, of ik ben er te dom voor.
Denk het laatste.

Wie weet in de toekomst nog een poging wagen.

avatar van Donkerwoud
4,5
spanje schreef:

Het boek pakt me gewoon niet, of ik ben er te dom voor.
Denk het laatste.




Maar nee joh, er was maar één iemand die de beste man werkelijk begreep: hijzelf.

avatar van vincent1995
5,0
Het boek der boeken. Op aanraden van een goede vriend gaan lezen, zeker geen spijt van gehad.
Beter dan dit ga ik denk ik ook niet meer lezen. Zoveel diepgang, zoveel rijke personages, dit is gewoon heel erg goed!

avatar van mjk87
5,0
vincent1995 schreef:
Beter dan dit ga ik denk ik ook niet meer lezen.


Dat dacht ik een jaar of 10 terug ook, maar dan blijkt er zoveel meer moois en mooiers te bestaan. Deze blijft echter wel een favoriet.

4,0
Een meteorietinslag. Wat een prachtig boek. Ik lees het jaarlijks opnieuw.

avatar van Urquhart
4,5
Stond al jarenlang op m'n lijstje om eens te lezen, en ik heb 'm nu eindelijk gelezen. Prachtig boek, kan niet anders zeggen. Een echte 'pageturner' ook, wat ik van tevoren eigenlijk helemaal niet had verwacht

avatar van NYSe
4,0
Onwaarschijnlijk meeslepend, al heeft Mulisch in dit 'magnum opus' wel degelijk de neiging teveel te willen vertellen. Die ambitie kan hem desalniettemin nauwelijks kwalijk genomen worden, want het levert een heerlijke roman op: een geweldige beschrijving van een geweldig romantische mannenvriendschap tussen twee geweldige personages.

avatar van Geerard
Ik ben na 300 bladzijden gestopt met lezen. Op dit moment vroeg ik mezelf af hoeveel ik geboeid was, en wat bleek: niet. Het begon al met het overkoepelende verhaal: te groot, te gekunsteld. Als je bomen en meteorieten op iemand kan laten neerstorten, kon het vast ook wel wat simpeler om bepaalde mensen op de juiste plaats op de juiste tijd te krijgen toch? Vervolgens de hoofdkarakters: ook te groots. Ik voelde 0 sympathie voor Onno, slechts een beetje voor Max, en een klein beetje meer voor Ada. De vriendschap tussen Max en Onno was magisch, maar waarom... dat was niet uit te leggen. En ondertussen neemt Max initiatief om Onno te belazeren met Ada. Mooie Magische vriendschap is dat. Ik had verder ook niet zoveel met de intellectueel bedoelde maar voor mij veelal arrogante gesprekken, helemaal niet nadat ik net De Toverberg van Thomas Mann uit had gelezen.

De echte druppel kwam voor mij bij het begin van het tweede deel, waarin je letterlijk wordt verteld dat je maar geduld moet hebben met de situaties waarin de hoofdpersonen verzeild raken, want dat wordt uiteindelijk allemaal duidelijk. Weg speciale gevoel waarin de puzzelstukjes in elkaar passen, want nu verwacht ik al dat alles terug gaat komen. Alsof Mulisch begreep hoe weinig boeiend sommige situaties waren, en de lezer wilde helpen daar doorheen te komen...

Vond ik dan niets mooi? Jazeker wel. In het algemeen vond ik de schrijfstijl heel prettig. Het las als een trein! Specifiek vond ik de mijmeringen van Max bij het vernietigingskamp mooi.

Ik zal me onthouden van stemmen, maar nu ik het gehele plot heb opgezocht en meerdere recensies heb gelezen, verwacht ik dat het alleen maar minder voor me zou worden, en er niet meer dan 2.5 ster vanaf had gekund.

avatar van Pecore
5,0
Het predicaat meesterwerk is dubbel en dwars verdiend. Met buitengewoon veel plezier gelezen en dat komt vooral door het vakmanschap van Mulisch. Met de grootste vanzelfsprekendheid produceert hij de ene na de andere lekker lopende zin. Vanaf de proloog ben ik doorheen het gehele boek ook regelmatig in de lach geschoten. De dialogen tussen Max en Onno en tussen beide engelen zijn enorm geestig. Het verhaal voelt aan als een grootse komedie. En ik heb met Wikipedia binnen handbereik ook veel opgestoken over van alles en nog wat.

De kritiek op het boek snap ik, maar is mijns inziens onterecht. Ja, het verhaal doet enorm geconstrueerd aan. Maar dat kan ook niet anders, zijnde één groot engelengebroed. Hierdoor kan Mulisch alle registers open trekken. Het tweede veelgehoorde verwijt deel ik ook niet. Het is niet Mulisch die met zijn eruditie loopt te strooien, maar de twee boezemvrienden die elkaar in dit opzicht constant lopen te voeren. Of de engel die zijn missie van context moet voorzien.

Ook de boodschap van het verhaal kwam mooi uit de verf; God die op sterven na dood is en welke onherroepelijke gevolgen dit heeft voor de mensheid. Erg goed uitgewerkt allemaal. En leuk om veel elementen uit eerder werk opnieuw tegen te komen.

Tot slot: het is wel duidelijk waar Van der Heijden, ook een persoonlijke favoriet, zijn inspiratie vandaan heeft gehaald. Zijn gevoel voor dramatiek lijkt niet uit de lucht te zijn gegrepen. En Ernst Quispel is gewoon de literaire reïncarnatie van Onno Quist.

avatar van Arjen
4,0
Pecore schreef:
Tot slot: het is wel duidelijk waar Van der Heijden, ook een persoonlijke favoriet, zijn inspiratie vandaan heeft gehaald. Zijn gevoel voor dramatiek lijkt niet uit de lucht te zijn gegrepen. En Ernst Quispel is gewoon de literaire reïncarnatie van Onno Quist.


Buiten het feit dat ik weinig overeenkomsten zie tussen Ernst Quispel en Onno Quist, lijkt het me ook sterk dat Van der Heijden in dit geval beïnvloed is door Mulisch. Advocaat van de hanen verscheen al in 1990, twee jaar eerder dan De ontdekking van de hemel.
Of bedoelde je het niet zo?

avatar van Pecore
5,0
Ha, daar had ik helemaal niet aan gedacht, dat Mulisch' roman later uitgebracht zou zijn dan die van Van der Heijden. Scherp opgemerkt, had ik moeten zien. Desalniettemin vind ik de beide stijlen, waaronder het neerzetten van personages, toch sterk overeenkomen. Het zijn vaak personages die welbespraakt zijn, ze zijn psychologisch niet heel erg gelaagd en pochen vaak met hun kennis van zaken. Het levert diezelfde cynische maar geestige dialogen op.

avatar van Arjen
4,0
Ah ja, als je het op die manier bekijkt zijn er inderdaad wel wat overeenkomsten. Maar in mijn herinnering is Onno Quist meer het type goedzak waar weinig kwaad in zit, terwijl Ernst Quispel juist een geslepen, onbetrouwbare advocaat zonder principes is. Dus qua karakter zou ik ze eerder als elkaars literaire tegenpolen zien. Hoe dan ook, het zijn allebei wel fantastische personages.

Dan nog even over het boek. Ik heb het denk ik twee of drie keer gelezen, waarvan de laatste keer zeker vijftien jaar geleden is. In dit tijd vond ik het ook het beste boek dat ooit geschreven is. Daar ben ik nu inmiddels wel op teruggekomen, je wordt ten slotte ouder en iets wijzer en je ontdekt steeds meer mooie boeken, maar het blijft een fantastisch boek.

avatar van Pecore
5,0
Impliceer je nu dat mijn oordeel over dit boek een gebrek aan wijsheid blootlegt..?

Maar zonder dollen; ik zie nog wel wat meer overeenkomsten tussen Quist en Quispel, naast bovengenoemde. Ze lopen beiden weg voor hun verantwoordelijkheden, zijn moeilijk in staat tot liefhebben en verliezen zichzelf in obsessief gedrag. En rond beiden hangt datzelfde onbereikbare, meedogenloze maar speelse aura (dat bij Quispel absoluut een iets donkerder randje heeft). Zo heb ik dat althans ervaren.

avatar van Arjen
4,0
Pecore schreef:
Impliceer je nu dat mijn oordeel over dit boek een gebrek aan wijsheid blootlegt..?


Haha, nee hoor, jij hebt toch niet geschreven dat je dit het beste boek ooit vindt...?

avatar van Pecore
5,0
Geintje

avatar van manonvandebron
5,0
Harry Mulisch wilde meer dan een spannende, avontuurlijke roman schrijven. Hij wilde er z'n hele filosofische wereldvisie in verwerken, een soort theorie van alles. Ondanks deze buitensporige ambitie is het toch een vlot leesbaar boek geworden met veel humor en een originele stijl. Vliegende gieren vergelijkt hij met accolades. Hij bekijkt de moderne wereld door de ogen van de klassieken, met veel verwijzingen naar antieke filosofie en mythologie.

Max is een astronoom die naar de oorsprong van het universum zoekt. Onno is een paleograaf die naar de oorsprong van de cultuur zoekt. Allebei zijn het intellectuelen. Quinten daarentegen is intuïtief. Zonder het te beseffen is hij voorgeprogrammeerd om een bepaalde opdracht uit te voeren. Ada voegt daar het muzikale aan toe met haar cello.

De basisgedachte is dat de menselijke ziel of "vonk" een hemelse oorsprong heeft buiten tijd en ruimte, achter het "verdwijnpunt" of de singulariteit - het punt waar het heelal ontstond met de oerknal. Op aarde is de mens zich niet meer bewust van deze oorsprong, al is het mogelijk om je via wetenschap, religie of kunst herinneringen op te wekken. Volgens Socrates kon een mens niets leren, maar zich slechts kennis herinneren. Een romanschrijver verzint niks, maar "herinnert" zich een verhaal dat al bestond in de ideeënwereld.

In het omkaderende verhaal wordt de hemel op een humoristische manier voorgesteld. Het is geen glorieuze utopie met psalmgezang, nectar en ambrozijn; maar een zakelijk en efficiënt ambtenarenapparaat. God wordt "de chef" genoemd. De hogere engel in de hiërarchie, met de cursieve tekst, is een soort minister die beslissingen neemt en opdrachten geeft. De lagere engel is een hardwerkende ambtenaar die rechtstreeks ingrijpt op het terrein. Het gevolg van dit hemelse ingrijpen is dat er voorbestemdheid bestaat op aarde en dat gebeurtenissen die toevallig lijken dat niet altijd zijn. Een omwaaiende boom of een vallende meteoriet kunnen een rechtsreekse ingreep zijn met een welbepaalde reden.

Het platteland van Drenthe contrasteert met de stedelijke drukte van Amsterdam en Leiden. De bewoners van het kasteel brengen Quinten kennis bij die hem zal helpen om z’n opdracht te vervullen. De ene toont hem afbeeldingen van gebouwen en monumenten in Rome; de andere leert hem een slot openbreken. Onno, de meest rusteloze, gaat het vaakst op reis. In het eerste deel onderneemt hij twee politieke reizen. In z’n eentje trekt hij naar Auschwitz om de gevolgen van het fascisme te zien. Met een bende linkse intellectuelen trekt hij naar Cuba om de gevolgen van het communisme te zien. De schrijver in dat gezelschap zou Mulisch zelf kunnen zijn.

In het laatste deel worden de twee religieuze hoofdsteden bezocht: Rome en Jeruzalem, waar een paar cruciale herkenningsmomenten plaatsvinden en het jongensavontuur verdergaat. Veel aandacht gaat naar de architectuur. Deze vertoont gelijkenissen met de Burcht uit Quintens dromen. Deze droomscènes zijn in de tegenwoordige tijd geschreven, omdat ze buiten de lineaire tijd vallen. De theorie dat de Ark des Verbonds zich in Rome zou bevinden, is fictie, maar wel knap beargumenteerd. Mulisch heeft jarenlang kennis vergaard op vlak van wetenschap, geschiedenis, politiek, taal, kunst en religie, en die vervolgens verweven met z'n eigen hersenspinsels, om tot dit grootschalige en buitengewoon originele resultaat te komen.

avatar van Pleun
5,0
Pecore schreef:
Impliceer je nu dat mijn oordeel over dit boek een gebrek aan wijsheid blootlegt..?

Maar zonder dollen; ik zie nog wel wat meer overeenkomsten tussen Quist en Quispel, naast bovengenoemde. Ze lopen beiden weg voor hun verantwoordelijkheden, zijn moeilijk in staat tot liefhebben en verliezen zichzelf in obsessief gedrag. En rond beiden hangt datzelfde onbereikbare, meedogenloze maar speelse aura (dat bij Quispel absoluut een iets donkerder randje heeft). Zo heb ik dat althans ervaren.


De personages van Max Delius en Onno Quist zijn gebaseerd op Mulisch zelf en Hein Donner, de schaker met wie hij was bevriend.

4,0
Me dan eindelijk aan De Ontdekking van de Hemel gewaagd. Het boek leest verrassend makkelijk en het verhaal is zeker aan het begin fantastisch (de opbouw van het plot, de dialogen tussen Max en Onno, en alle filosofische hersenspinsels). Tegen het einde van de roman werden alle plotwendingen en de (zogenaamde) filosofische inzichten mij net wat teveel. Desalniettemin een heerlijke leeservaring!

Gast
geplaatst: vandaag om 11:42 uur

geplaatst: vandaag om 11:42 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.