Primero Estaba el Mar - Tomás González (1983)
Alternatieve titel: Eerst Was Er de Zee
Spaans
Psychologisch
127 pagina's
Eerste druk: Los Papeles del Goce,
Bogota (Colombia)
De jonge intellectuelen J. en Elena verlaten hun hippe gedoe in de stad om een nieuw leven te beginnen op een afgelegen tropisch eiland. Ze verlangen naar een eerlijk bestaan, zelfvoorzienend en terug naar de natuur. Maar er ontstaan al snel scheurtjes in hun droom. Het paradijs verandert in een hel als noodweer, oplopende schulden, hun breekbare relatie, en zelfs de zee hen dreigen te vernietigen. Een ironisch relaas van de rampzalige botsing tussen het gedroomde leven en de harde werkelijkheid.
Cultschrijver levert bijna een pareltje af.Thomás Gonzalez' kaal vertelde verhaal blijft je beklemmen
Volkskrant recensie
Wat een beklemmend verhaal was dit! De schrijver wist me vrij snel bij de keel te grijpen en liet vrijwel geen moment los. Pas bij de laatste paar bladzijden gunde hij me rust, zoals eRCee al aangaf is dan ineens sprake van een bijzonder mooi en rustgevend hoofdstuk. Iets waar ik op dat moment hard aan toe was...
Tijdens het lezen wisselen gevoelens van genegenheid en ergernis zich af. Naarmate het verhaal vordert steeds meer dat laatste overigens. Want, wat laat onze hoofdpersoon zich vaak van zijn slechte en slappe kant zien! Elke tegenslag, wat er op een boerderij nou eenmaal bij hoort, en elke regenbui is reden voor enorme drinkgelagen. Pff, kom op man! Dat dacht ik regelmatig... en dan een beeldschone vrouw aan je zijde die diep ongelukkig is. Het zit ook niet mee. Als ze dan vanuit wanhoop een mooi stukje oerbos laten kappen voor de broodnodige inkomsten, en waar de apenfamilies wegspringen op het moment dat de onbehouwen houthakkers hun (bij vlagen vreselijk slordige) werk doen, voel ik bij het lezen een bal in mijn maag. Wat een misère. Maar de kleine lichtpuntjes in de vorm van de prettige mensen in de omgeving (die hem ondanks alles maar liefdevol bleven helpen), de mooie natuur en zee, en de momenten dat hoofdpersoon J. zich toch herpakt deden me steeds moedig doorlezen.
Mooie leeservaring, Boekmeter bedankt!
Het blaadje van de bibliotheek in het boek was nog onbeschreven, nu staan mijn naam, woonplaats en datum trots vermeld.
Wat is dat voor systeem dan? Is het verplicht om je naam in een boek te zetten?
Wat is dat voor systeem dan? Is het verplicht om je naam in een boek te zetten?
Zeer zeker niet. Ik heb het lang niet gezien, maar ik kan me herinneren dat ik het "vroeger" ook wel eens zag. Ik denk dat het niet meer dan een sympathiek bedoeld systeem is om als lezer te kunnen zien dat het boek eerder gelezen is (en door wie).
Misschien dat ik nog wel een stukje verder durf te gaan zonder al te negatief te willen worden over de personages: voor mijn gevoel waren het niet de archetypen die hier naar voren kwamen, maar zelfs stereotypen. Het volgt een vrij standaard stramien en een echte ontwikkeling maken ze niet door; Elena kan zelfs een flat character genoemd worden.
Terugkomend op 'niet al te negatief worden over de personages': J en Elena wisten ondanks hun voorspelbaarheid wel te boeien en bleven van begin tot eind (nu is dat niet zo moeilijk in net 100 bladzijdes) interessant genoeg omdat ze zo prachtig in de setting werden geplaatst door González. Daar zit ook de kracht van dit werk; de sfeerbepaling in combinatie met de levendige setting. Het eenzame bestaan (enkel oppervlakkige vriendschappen en de eeuwige outsiders blijven) en het proberen te vluchten voor iets waarvan je eigenlijk zelf niet goed weet wat het is en waarbij je er maar vanuit gaat dat het gras groener is aan de overkant; die tragiek wist me te pakken.
Fijn Boek van het Kwartaal dat ik met een ruime zeven-en-een-half beoordeel. 4*
Ik denk overigens dat González bewust gebruik maakt van zo'n 'flat character' om iemand anders meer reliëf mee te geven
Mee eens, al vraag ik me af of dat in dit geval volledig bewust gedaan is om J. te dienen of dat hier autobiografische frustratie naar een (voormalige) relatie de reden is om Elena het karakter te geven dat ze heeft.
Zeker omdat Gonález zijn verhaal gebaseerd heeft op wat zijn familie min of meer is overkomen zou het me niets verbazen als dit samengesmolten is met zijn eigen kijk op een (voormalige) vlam.
Pure speculatie van mijn kant hoor. Het zit er ook dik in dat het, zoals jij aangeeft, een literair verantwoorde keuze is om Elena eendimensionaal te maken.
Wat dit boek en jouw opmerking
Ik heb vaak een probleem met dunne boekjes, en dat is dat het vaak aanvoelt alsof het verhaal onvolledig is. Dat had ik bij dit verhaal totaal niet, doeltreffend wordt alles beschreven; er staat geen woord te veel, maar zeker ook niet te weinig. Ja, ik sluit zeker niet uit dat ik in de toekomst meer van González zal lezen. Dit boekje smaakt in ieder geval naar meer.
Een minpuntje: ik vind zo'n letter als naam zo irritant.
Ja, vooral als er een punt achter die letter staat. Kies dan gewoon een hele naam.
* kwartaalboek op boekmeter (maar als dat er niet was, dan was ik er ook niet in begonnen)
* dun boek
* de schrijver verklapt al vrij snel dat J. niet lang zal leven, wat me nieuwsgierig maakt. Maar het is wel een flauwe manier om dit voor elkaar te krijgen.
Elena en J. drinken veel alcohol (vooral J.) en komen arrogant over (vooral Elena). Ik mag ze niet. Een sympathieke hoofdpersoon is niet verplicht, maar in deze mensen kan ik me totaal niet inleven. Waarom gaan ze naar die finca als ze zo neerkijken op de mensen in de buurt en als ze zo graag gaan zuipen met vrienden? Elena doet niks, behalve een beetje naaien in twee betekenissen van het woord. Wat verwacht zij van het leven? Van luieren wordt toch niemand gelukkig. J. droomt van een goedlopende boerderij/winkel, maar al aan het begin van het boek is duidelijk dat dat niet gaat gebeuren. Toch leent hij steeds meer geld.
Het enige wat ik wel mooi vond waren de beschrijvingen van de zee.
De beschrijvingen van het eiland (? Ik kan er niet echt achter komen of het een eiland is, ook op Google Maps zie ik gen eiland enigszins bevaarbaar vanaf de stad Turbo) en de natuur zijn wel mooi, maar deze Crónica de un Decaimiento Anunciada kan nergens echt boeien. Vooral doordat de focus op de twee hoofdpersonen ligt en hun onderlinge relatie, maar die gaat om bovengenoemde redenen voor mij nooit leven. Het maakt niet dat dit per se en slecht boekje is, maar ik kon er niet veel mee. 2,5*.
Het lijkt me toch wel dat J. staat voor Juan, de broer van de schrijver. Misschien was het te pijnlijk de naam voluit te gebruiken. Mij stoorde het in ieder geval niet. "What's in a name?"
J. gaat, als kind van zijn tijd, terug naar de natuur, in de enigszins arrogante overtuiging dat de wereld voor hem open ligt, zonder enige agrarische kennis, of talent om leiding te geven aan mensen die dat wel hebben. Voor mij is hij een echte hippieman.
Ik zou graag het verhaal nog eens lezen maar dan verteld door Elena.
Ze gaat mee op avontuur want J. is haar partner.
Maar hij beslist alles alleen, verliest hun geld, maakt grote schulden en is meestal dronken.
Ze wordt in het boek nogal chagrijnig afgeschilderd maar ik kan wel begrip voor haar opbrengen.
Het was leuk om te lezen over die tijd en die plaats en de mensen die daarbij hoorden.
Ik zou graag het verhaal nog eens lezen maar dan verteld door Elena.
Of dat boek bestaat weet ik niet, maar het perspectief van de broer die de begrafenis regelt is vastgelegd in Duivelspaardjes.