menu

Así Empieza lo Malo - Javier Marías (2014)

Alternatieve titel: Zo Begint het Slechte

mijn stem
4,06 (18)
18 stemmen

Spaans
Psychologisch

496 pagina's
Eerste druk: Alfaguara, Madrid (Spanje)

Welk geheim ligt er verscholen achter het ongelukkige huwelijk van Eduardo en Beatriz? Zelfs Juan de Vere, vriend en vertrouweling, kent de waarheid niet. In het bruisende Madrid van 1980 werkt hij voor de filmregisseur en zijn vrouw. Deze positie stelt hem in het staat het vreemde en onevenwichtige leven van dit echtpaar te bestuderen. Wanneer hij Beatriz’ minnaar wordt, volgen de schokkende gebeurtenissen elkaar in hoog tempo op. Jaren later beseft Juan dat we ons verleden onder ogen moeten zien, om niet in een leugen te blijven leven. Maar bovenal ontdekt hij dat onze kijk op de gebeurtenissen uit het verleden altijd gekleurd is door persoonlijke observaties; niet omdat we dat willen maar omdat we niet anders kunnen.

zoeken in:
avatar van liv2
5,0
Overdonderende kennismaking met de schrijver Javier Marías. Een weergaloos stylist en een schrijver met een zeer groot en empatisch doorzicht in het menselijk handelen.

Juan de Vere , 23 jarige geëduceerde protegee van Eduardo Muriel, treedt bij deze filmregisseur in dienst als manusje van alles. Door zijn aanwezigheid in dit gezin kan hij enerzijds de rare geplogenheden aldaar observeren en anderzijds zijn hunkerende goedkeuring van de heer des huizes verdienen door als zijn spion te fungeren. Het is deze Juan die op latere leeftijd dit verhaal, aan ons , lezers, vertelt. Langzaam maar zeker ontdekt hij wat er aan de basis ligt van het ongelukkige huwelijk tussen Eduardo en diens vrouw Beatriz en doet hij ontboezemingen over zijn eigen gedrag.

Javier Marías ontvouwt haarscherp zijn personages. Hun uiterlijke kenmerken, hun gedragingen, hun gedachtenwereld worden zodanig sterk beschreven dat ze echt onder je huid gaan zitten. Net zoals een schilder met enkele rake penseelstreken een portret tot leven kan toveren, zo tovert Marías met woorden. Maar dat niet alleen. Dingen die je als mens instinctief aanvoelt worden door Marías onder woorden gebracht. Maw de schrijver 'doorziet' de mens. Meermaals heb ik gedacht: Goh, dit is zo juist, hier had ik nog nooit bij stilgestaan, hoe sterk kan je iets verwoorden dat bijna niet in woorden te vatten is. Wel Marías doet dit met het grootste gemak in een wondermooie taal. De soms zeer lange zinnen zijn helemaal niet storend of geforceerd. Dit boek leest zelfs zeer vlot en de taal is echt een waar genot om te lezen.

Ook de politieke gedeeltes zijn boeiend. Marías doet een boekje open over het Franco regime. Het groot aantal Spanjaarden dat toen relaties met dit regime onderhield, zich hierdoor verrijkten maar na de oorlog toch buiten schot bleven en ook zij die van twee walletjes aten worden zwaar op de korrel genomen. Ook bekenden zoals 'die Catalaanse schilder' (Dali) kwamen met alles weg en zuiverden hun naam. Zij worden niet letterlijk bij naam genoemd maar het is wel overduidelijk. Je voelt dat Marías nog niet klaar is met dit stukje Spaanse geschiedenis. Je voelt de onderhuidse woede en schaamte bij de schrijver.

Maar het allermooiste bleef voor mij toch het werkelijk verbluffende inzicht in het menselijk denken en handelen en de manier waarop dit onder woorden wordt gebracht. Uitermate goed boek.

avatar van eRCee
5,0
'Thus bad begins and worse remains behind', het citaat van Shakespeare waar Marías de titel van zijn nieuwe roman aan ontleende. Het slechte staat in dit boek voor het dragen van een geheim, het ergste voor de gevolgen van het onthullen ervan.

Zo begint het slechte bevat eigenlijk drie belangrijke geheimen, die Marías langzamerhand uit de doeken doet door telkens een tipje van de sluier op te lichten terwijl andere delen van het mysterie juist omfloerst blijven, waarbij hij de drie geheimen ook nog eens onderling afwisselt. Zelfs nadat de onthulling heeft plaatsgevonden weet de Spanjaard de zielenroerselen van zijn personages nog verder te ontrafelen door hun eerdere uitspraken opnieuw op te voeren, woorden die dan ineens een extra dimensie en tragiek blijken te bevatten.

Het eerste en meest belangrijke geheim is de bron van de totaal verstoorde relatie tussen Eduardo Muriel en zijn vrouw Beatriz Noguera. Het tweede geheim is de handelswijze van kinderarts en familievriend Van Vechten gedurende het regime van Franco. Het derde geheim is de nachtelijke escapade van verteller Juan de Vere, hulpje van Muriel, met Beatriz.

Zo begint het slechte is een masterclass van taalvirtuositeit, suspense en psychologisch inzicht. Marías weet met zijn manier van vertellen de grenzen van de roman verder te duwen, niet alleen door de duizelingwekkende samenhang die wordt gecreëerd en die doet denken aan de beste muziekstukken van alle tijden, maar ook door individuele scènes waarin hij het bereik van literatuur zo ver weet op te rekken als ik bijna niet voor mogelijk hield.
Het belangrijkste voorbeeld van zo’n scène is de vrijpartij van Juan en Beatriz, dat wil zeggen de aanloop er naartoe, want Marías brengt datgene wat meestal wordt aangeduid als “van het ene kwam het andere” zo overtuigend onder woorden dat je je bijna betrokkene waant. Met name de inwendige stem van ik-persoon Juan tijdens deze scène (die zo’n dertig pagina’s en meerdere hoofdstukken omspant) is magistraal.

De eerste helft van de roman moest ik wel weer aan de stijl wennen, ik vond het zelfs wat stroef lezen soms, maar vanaf halverwege zat ik aan de pagina’s gekluisterd als was dit een pageturner (het verdient aanbeveling om het werk van Marías niet te traag te lezen; je moet het binnen hoogstens enkele weken doornemen om de kracht ervan te ondergaan en ook in grotere delen, dus niet telkens 20 pagina’s voor het slapen). Het boek is kleiner van schaal dan de Jouw gezicht morgen-trilogie, ook iets persoonlijker, fysieker en kan waarschijnlijk juist daardoor z’n spanning zo goed vasthouden. Er zijn enkele linkjes naar de rest van het oeuvre van de Spanjaard, maar naar het mij voorkomt minder dan meestal het geval is bij hem en Oxford ontbreekt, op een minirolletje voor Peter Wheeler na.

Zo begint het slechte krijgt van mij vijf sterren en het is alweer jaren geleden dat ik nog eens de volle mep uitdeelde. Javier Marías is het literaire genie van onze tijd.

avatar van Lalage
2,0
Ik scan hele stukken, op zoek naar actie tussen de eindeloze gedachtenstroom van Juan. Na 410 bladzijden geef ik het op.

Zo begint het slechte – Javier Marías | Lalagè leest - lalageleest.wordpress.com

avatar van psyche
5,0
psyche (crew)
Marías beklijft

Wat een kennismaking met Javier Marías! Noodgedwongen moest ik de tijd nemen om de ruim 500 pagina’s van “Zo begint het slechte" te lezen.
Zoals eRCee eerder aangaf staat de titel voor het dragen van een geheim. Wat zal gebeuren als het geheim onthuld wordt? Deze roman van Javier Mariás herbergt meerdere geheimen. Onder andere: wat ligt verscholen binnen het ongelukkige huwelijk van Eduardo Muriel en Beatriz Noguera? Juan de Vere, ooit vriend en vertrouweling van het echtpaar, kijkt hier vele jaren nadat hij bij Euardo Muriel in dienst kwam op terug.

Hiernaast rijst onder meer de vraag: wat gebeurde er tijdens en na het regime van Franco? Aanvankelijk was ik verbijsterd toen ik in het begin van dit boek bij mezelf te rade ging. Waarom weet ik daar zo weinig van af? Over de bevolking van een land waar ik al heel lang kom, voor het eerst in 1969, samen met mijn ouders en broers. Franco overleed in 1975.
“Zo begint het slechte” maakt duidelijk hoe dit kan; destijds werd een amnestiewet afgekondigd, zelfs de allervuilste was zou niet worden buiten gehangen. Niet alleen zouden er geen juridische consequenties zijn voor welke misdaad dan ook; het was ongepast hier publiekelijk over te praten. Bovendien wilden zij die hadden verloren de wreedheden liever niet herinneren, daders hielden liever hun mond over hun duistere praktijken. Toch laten deze geheimen zich niet helemaal onder het vloerkleed vegen. Ze leven ondergronds voort.

Geheimen dus. Javier Marías schrijft erover in een opmerkelijke stijl. Van meet af aan gebeurt er ogenschijnlijk niets of weinig, ik bedoel hier wat betreft feitelijke handelingen. Bijvoorbeeld Eduardo die pagina's achtereen op de vloer ligt aan de voeten van Juan met zijn pen in de aanslag. Tegelijkertijd gebeurt er heel veel in het hoofd van Juan. Ik vaar mee met de haast eindeloze gedachtestromen van de verteller. Enerzijds weet ik dat een mens zo’n veertig- tot zestigduizend gedachten per dag heeft, veelal onbewust, het ene idee gaat over in het andere; aan de andere kant ben ik verwonderd dat een mens, dat Marías, zo kan uitschrijven, zo vloeiend nog wel. Inderdaad, zoals eveneens door eRCee geschreven is het aanbevolen wat langere stukken aaneen te lezen, dat komt de samenhang ten goede. Hierdoor kon ik ook makkelijk de draad weer oppakken zodra ik na een langere periode weer tijd had om te lezen. Kortom: Marías beklijft.

Toegegeven, een paar keer dacht ik, nu spint Marías het wel erg uit. Zo, dat ik eventjes gedubd heb over 4,5* of 5*. Maar toen las ik zo’n 30 pagina’s waar erotiek rustig aan tussen de regels tot bloei kwam, naar niet mis te verstaan, tot onderhuids aan toe. Zonder dat het ergens platvloers wordt. Goed erotisch schrijven vind ik een aparte tak van sport, die tak verstaat Marías eveneens.
Mijn twijfel over 4,5* of 5* werd helemaal weggenomen door het laatste gedeelte van het boek; ja, wat kan het wel of niet onthullen van een geheim teweeg brengen...
Zeer toepasselijke laatste woorden.

Natuurlijk 5*

avatar van Geerard
Hierboven zijn al veel mooie woorden gewijd aan dit boek. En toegegeven: na de eerste 100 pagina's dacht ik daar alleen nog maar meer van hetzelfde aan toe te gaan voegen. Helaas heb ik het boek na de 300ste pagina terzijde gelegd. De scherpe observaties, het psychologische inzicht, de lange uitweidingen: ik vond ze vaak zeer goed uitgevoerd. Bij elke leesbeurt moest ik er even een paar bladzijden inkomen, maar eenmaal zover verslond ik steevast pagina na pagina na pagina. En toch: toen ik over de helft bij mezelf te rade ging hoeveel plezier ik aan dit boek had, was het weinig. Of in ieder geval te weinig.

Mijn grootste kritiekpunt? De algehele benadering van het plot. Geheimen, afluisteren, bespieden, vreemdgaan, platte uitingen; alsof ik een huis-tuin en keukenroman aan het lezen was op het hoogste literaire niveau. Ik vind het te makkelijk om deze middelen in te zetten voor het creëren van spanning en het oproepen van verontwaardiging of sympathie. Natuurlijk is deze roman veel meer, maar het was genoeg om mijn interesse te minimaliseren. Ook de terugblikkende vertelstijl droeg daar substantieel aan bij.

Wel een beetje jammer hoor, daar ik zoveel mooie dingen van iedereen over dit boek lees. Het heeft me daarnaast ook aan het twijfelen gebracht om aan de befaamde trilogie te beginnen, terwijl die alleen maar nog hoger aangeschreven staat.

3,5
Ik houd gemengde gevoelens over aan het lezen van Zo begint het slechte. Ik vond de eerste 200 pagina's lastig door te komen, maar daarna wist het verhaal me opeens te grijpen. Toch las ik vooral door vanwege de 'onthullingen' van de geheimen, en niet zozeer omdat het verhaal me op het niveau van de zin of de alinea zo enorm raakte. Hoewel er inderdaad een aantal prachtige passages in het boek staan, zoals de scene tussen Juan en Beatriz. (Vreemd trouwens dat dit op de achterflap al verklapt wordt.)

avatar van mjk87
Ik heb dit boek na een bladzijde of 70 weggelegd en onthoud me dan ook van stemmen (dus kameraad eRCee kan weer gerust ademhalen).

Dit boek trok me simpelweg niet. De personages boeiden nergens, die lange zinnen leken vooral geschreven om ze maar lekker lang te laten zijn en echt bijzonder vond ik dat nergens en er zat echt niets in waarvan ik dacht: zo. Uit de reviews en verhandelingen over dit boek kreeg ik het idee dat de rest van het boek vooral rond de personages en hun intermenselijke relaties zou draaien en zolang zij me niet boeien doen hun zielenroerselen en handelingen dat ook niet. Ik had geen zin om nog 500 dichtbedrukte pagina's hiervan te lezen.

Allicht was het mijn stemming en moet ik over een jaar of twee nogmaals dit proberen. Maar ook een ander werk dat ik ooit las van Marías beviel me nauwelijks. Dus ik denk dat ik het erbij laat.

avatar van misterfool
4,5
geplaatst:
Filmmaker Eduardo Muriel stuurt assistent Juan de Vere op pad om enkele vage verdenkingen jegens dokter Van Vechten te onderzoeken. Eduardo behandelt daarnaast zijn vrouw Beatriz hardvochtig. Juan zoekt geobsedeerd naar een oorzaak voor deze wreedheden. Deze premisse stelt Javier Marias in staat om zijn thematische stokpaardjes - voyeurisme, de last van leugens en de subjectiviteit van het verleden - van stal te halen. Je kan zeggen dat deze schrijver in herhaling valt, maar door de bedachtzame beschrijvingen van onder meer het verleidingsspel verheft hij dit verhaal. Verleiding veronderstelt dat de deelnemers stilzwijgend overeenstemmen dat een intieme avond volgt. Subtiele afwijzingen beëindigen het spel. Als Van Vechten suggereert dat hij dwang inzet, weet je dat er iets naargeestigs aan de hand is. Vervolgens wordt een beerput opengetrokken, waarbij het Francoïstische verleden van Spanje naar boven komt. De huwelijkse perikelen van Eduardo en Beatriz wekken voorts de suggestie dat deze wreedheden op gangbaarder gedrag (leugens en selectieve waarheden inzetten om anderen te bewegen de eigen behoeften te bevredigen) stoelen dan men wil vermoeden. Zoals altijd bouwt Marias uitstekend op naar een conclusie. Ditmaal vormen de narratieve mokerslagen niet enkel een ijzersterke stijloefening, maar ook gemeende verontwaardiging over een pijnlijk stukje geschiedenis. “Zo Begint het Slechte” is deswege het beste boek dat ik tot nog toe las van deze schrijver.

Gast
geplaatst: vandaag om 02:08 uur

geplaatst: vandaag om 02:08 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.