menu

Van den Vos Reynaerde - Willem die Madocke maecte (1271)

Alternatieve titels: Reinaart de Vos | Reinaert de Vos | Over de Vos Reinaert | Reynaert de Vos

mijn stem
3,67 (103)
103 stemmen

Middelnederlands
Gedichtenbundel
Sprookje / Humoristisch

230 pagina's
Eerste druk: onbekend, Graafschap Vlaanderen (Nederland)

Hofdag in het dierenrijk; bijna alle dieren klagen bij koning Nobel over de streken die Reinaert de vos hun heeft geleverd. Maar hoe krijg je een listige vos zover dat hij zich vrijwillig aan een gerechtelijke procedure onderwerpt? Bruun de beer en Tibeert de kater, die er achtereenvolgens opuit worden gestuurd om de vos te dagvaarden, ondervinden aan den lijve dat dat niet eenvoudig is. Nadat beide meer dood dan levend aan het hof zijn teruggekeerd, slaagt Grimbeert de das er ten slotte in Reinaert mee te krijgen naar het hof. Daar wordt hij in staat van beschuldiging gesteld en ter dood veroordeeld. Zijn aartsvijanden Bruun, Tibeert en Isengrijn de wolf vertrekken om de galg in orde te maken. Onderwijl weet Reinaert koning Nobel met een prachtig leugenverhaal wijs te maken dat juist deze drie dieren gestraft moeten worden, en dat hijzelf onschuldig is.

zoeken in:
avatar van the Cheshire cat
4,5
Mooi dierenepos.
Vermakelijk vind ik het gedeelte waarin Bruun (de beer) aangevallen wordt door de dorpelingen
en daarna met vier andere vrouwen het water in valt.
Ook verder in het verhaal de kater Tybert die de pastoor tussen de benen springt en naar zijn
kruis grijpt is zeer geestig.
Zie toch Martinet, vaders ingewand: hij is half ontmand!
Wordt de paap wat tammer bij 't gelui der klokken, 't zal te minder schokken!
Hij klept zonder hinder met die klepel minder die hij hier verloor, even dapper door

ags50
Maar dan alsjeblieft in het originele Middelnederlands !!

(r. 1277-1284)
So sprac: 'Int sleets duvels name
Moete dit strec sijn gheset!
Siet, lieve neve Martinet,
Dit was van uwes vader ghewande;
Siet hier mijn scade ende mijn scande,
Emmer meer voert in allen stonden:
Al ghenase hi van der wonden,
Hi blivet den soeten spele mat.'


De schrijver/dichter heeft in het gehele werk nergens een blad voor de mond genomen ...

avatar van the Cheshire cat
4,5
ags50 schreef:
Maar dan alsjeblieft in het originele Middelnederlands !!


Vorgheef dese cater seinen dwaesheit, edele ere

Willeme
Beede met claeuwen ende met tanden
dedi hem pant, alsoet wel sceen,
ende spranc dien pape tusschen die been,
in die burse al sonder naet,
daermen dien beyaert mede slaet.
Dat dinc viel neder up den vloer.
Die vrauwe was zeerich ende zwoer
bi der zielen van haren vader,
sine wilde wel om al gader
die offerande van eenen jare,
dat niet den pape ghevallen ware
dit vernoy ende dese scame.
So sprac: "Int sleets duvels name.
Moete dit strec sijn gheset!
Siet, lieve neve Martinet,
dit was van uwes vader ghewande,
siet hier mijn scade ende mijn scande,
emmer meer voert in allen stonden,
al ghenase hi van der wonden,
hi blivet den soeten spele mat."
Reynaert stont noch doe voer tgat.
Doe hi deze tale hoerde,
hi lough dat hem bachten scorde
ende hem crakede die taverne.
Doe sprac hi te sinen scerne:
"Swijghet Julocke, soete vrauwe,
ende laet zijncken desen rauwe
ende laet bliven uwen toren.
Wattan? Al hevet u heere verloren
eenen vanden clippelen zinen,
al te min so sal hi pinen.
Laet bliven dese tale achtre,
gheneset de pape, en es gheen lachtre
dat hi ludet met eere clocken."


Mijn absolute lievelingsboek. Van den vos Reynaerde is een onovertroffen meesterwerk.

Heel de middeleeuwse maatschappij wordt op de korrel genomen; overal zijn er woordspelletjes en dubbele bodems: noch de kool noch de geit worden gespaard.

Zo'n lage waardering op BoekMeter voor zo'n prachtig werk... Als er nochtans iets is waar de Nederlandse literatuur trots op mag zijn, dan is het dit boekje wel.

ags50
Vooral wanneer je, zoals zowel door jou als door mij geciteerd, de oorspronkelijke, Middelnederlandse tekst leest.

Willeme
Dat is zeker waar; de brave rijmpjes van J. F. Willems (what's in a name?), die voor een moderne vertaling heeft gezorgd, kunnen niet tippen aan de bijtende spot en het sarcasme uit de originele versie. Een voorbeeld:

Stuit uw droefheid, vrouwe Julocje,
en herneem uw spinnerokje
met een heilig voorgevoel!
Vlucht het wereldse gewoel
en het zingenot der jeugd!
Leef voor zuiverheid en deugd!
Is uw man wat buiten orde,
hij zal veel gezonder worden.
Gij zijt zeker nu voortaan,
dat hij elders niet zal gaan!


Noch van dat vrij zinloos "heilig voorgevoel" noch van dat "wereldse gewoel" noch van die "zuiverheid en deugd" is in het origineel ook maar het minste spoor te bespeuren en, omgekeerd, van de echte middeleeuwse ongelikte Reynaert is in deze passage evenmin nog iets te bekennen.

Of als Bruun de beer terugkeert naar het hof, wordt dit door Willem op de volgende kernachtige, gebalde en suggestieve manier verwoord:

Doemen Brune vernam
In derre wijs van verren comen,
wart ghetwijfelt van hem zomen
wat daer quam ghewentelt zoe,
dien coninc wart de herte onvroe,
die Brune bekende te hant,
ende seide: "Dit es mijn seriant
Brune, hem es dat hoeft so root:
hi es ghewont toter doot.
Ay God, wie heeftene so mesmaect?"


Bij J. De Geyter wordt dit fragment aangelengd, verslapt en verbleekt:

Als men er zijn komst vernam,
werd er heen en weer gedrenteld,
en gevraagd door wild en tam
wat daar zo kwam aangewenteld.
Koning Nobel zag alras
dat het Bruin, zijn bode, was;
en, met tranen in de keel,
sprak hij: "Bruin is 't, maar niet heel,
Bruin mijn trouwe hofgenoot.
O! Wat ziet zijn hoofd rood,
en wat heeft zijn lijf wonden!
Ik heb hem zo niet afgezonden.
Ai God! Wie heeft hem dus mismaakt?"


Daarom, voor iedereen die van plan is dit te lezen: lees alsjeblieft het origineel. Het is in het begin wat moeilijk, maar het is de moeite meer dan waard!

avatar van apocrief
3,0
Nee dank u. Ik houd het liever bij de vertaling. Ik betreur het ook niet, dat ik mijn lievelingsboek "De naam van de roos" niet in het Italiaans kan lezen.

Ted Kerkjes
Vooral een humoristisch boek. In mijn versie -met de originele, Middelnederlandse tekst, ags50- werd het verhaal dikwijls onderbroken voor wat achtergrondinformatie en interessante wetenswaardigheden. Zonder die informatieve interrupties had ik nooit opgemerkt dat vrijwel alle vrouwennamen pervers zijn.

4,5
Lekker cynisch boek, je kunt er hard om lachen, maar het vraagt wel veel moeite.

Gast
geplaatst: vandaag om 13:57 uur

geplaatst: vandaag om 13:57 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.