menu

Todos os Nomes - José Saramago (1997)

Alternatieve titel: Alle Namen

mijn stem
3,94 (53)
53 stemmen

Portugees
Sociaal / Psychologisch

224 pagina's
Eerste druk: Caminho, Lissabon (Portugal)

Meneer José, een brave ambtenaar van de burgerlijke stand, slijt zijn dagen in een archief van metafysische afmetingen. Hij heeft slechts één ondeugd: om zijn verzameling knipsels over beroemde mensen aan te vullen met officiëlere gegevens over hun persoon verschaft hij zich 's nachts toegang tot het kantoor. Op een nacht komt hij per ongeluk thuis met de geboorteakte van een onbekende vrouw. Al snel begint zij hem meer te boeien dan alle beroemdheden uit zijn collectie bij elkaar. Zijn nieuwsgierigheid naar haar ontaardt in een obsessie en zijn zoektocht gooit zijn hele leven overhoop.

zoeken in:
avatar van psyche
5,0
psyche (crew)
Ik lees veel en vrij snel. Maar dit is een boek waar ik meer tijd nodig had. De lange zinnen van Saramago dwongen me tot meer aandacht, soms moest ik ze overlezen, omdat ik ze niet in een keer opnam. Al moest ik hier erg aan wennen, de zinnen verdienden het. Ik heb 'Alle Namen' af en toe neergelegd om te laten bezinken wat ik las. Misschien wel omdat de gedachten en gangen van Meneer José minitieus worden uitgesponnen. De beelden van het Archief van levenden en doden, de hierarchie van ambtenaren spreken haast voor zich. Treffende metaforen.
De voor mij aantrekkelijk wereldvreemde Meneer José worstelt zich, gedreven door zijn obsessie een onbekende vrouw te vinden, op een ontwapende manier uit zijn vaste patronen. Omdat José Saramago dit met een groot invoelingsvermogen beschrijft, is deze ontworsteling geloofwaardig. Zinnen met een vriendelijk spottende toon, maakten mijn leesplezier compleet, bijvoorbeeld als de oude man een inbraak wil plegen:

Het trapje was niet zo hoog dat hij er het raam mee zou halen maar hoog genoeg om op het afdak te komen, en daarna was het Gods wil. Nu hij was aangeroepen, besloot God meneer José in zijn benauwenis te hulp te komen, wat ook weer niet zo bijzonder is, als we denken aan de talloze inbrekers die al zo lang de wereld bestaat het geluk hebben terug te keren van hun inbraken, niet alleen beladen met spullen maar ook heelhuids en ongeschonden, dat wil zeggen zonder goddelijke kastijding.

Het is lang geleden dat ik een boek met zo'n spijt dichtsloeg omdat het verhaal ten einde was. Ik was er nog niet aan toe afscheid te nemen van Meneer José. Voorlopig zal hij daarom, bovenaan mijn nieuwe top 10 prijken: een 5.

avatar van Prowisorio
4,5
Meneer José... och, wat een aandoenlijk 'dappere' man. Vijftig jaar en zijn hele werkzame leven doorgebracht in een Kafka-achtig instituut. Maar echt braaf is hij niet, nooit geweest ook. Stiekum het archief gebruiken voor zijn eigen persoonlijke archief....tsk, tsk. En dan, heel toevallig wordt hij verleidt steeds een beetje fouter, steeds een beetje opstandiger te worden.

Valsheid in geschrifte, de bisschop gebruiken om de bewijzen te verstoppen, de gespekken met het alziend oog van God, de avont/duren in het archief, de gesprekken met de buurvrouw onder rechts, de zware beproeving op de begraafplaats en zijn ontmoeting met de schaapherder daar, de inbraak, de archivaris en zijn plan om de doden weer onder de levenden te brengen... en de vrouw met het eeuwige leven. Teveel mooie dingen om ze allemaal op te noemen... prachtig boek.

avatar van eRCee
3,5
Heerlijk geschreven boek van Saramago. De schrijfstijl is echt een lust voor het oog. Meest kenmerkend zijn de ironisch getoonzette, lange zinnen vol preciseringen, verbeteringen en non-diegetisch commentaar. Interessant is het vertelperspectief van de alwetende verteller (José Saramago) versus het personage, de schrijver José, die zelfs via zijn aantekeningen tijdelijk opduikt in de ik-vorm. Verder mogen de dialogen niet onvermeld blijven, die even vaak monologen zijn met al dan niet bedachte gesprekspartners (zoals plafonds, de meervoudige ogen van God ). Naast de schrijfstijl is de verhaalsetting van Alle namen weer uitstekend te noemen. Het archief van de burgerlijke stand krijgt door Saramago's beschrijvingen werkelijk Kafkaeske dimensies.
Deze twee zaken, stijl en setting, zijn eigenlijk altijd de grootste troeven van Saramago. Zoals altijd loop ik echter ook weer aan tegen het gebrek aan binding. Het lukt me niet om echt in zijn boeken te komen, het blijft altijd een beetje rationeel genieten. Kom dus telkens uit op 3,5 ster, en dat is hier niet anders. Nog wel een citaat, keuze genoeg:

"Uit eerbied voor de werkelijkheid en om de eenvoudige morele plicht geen misbruik te maken van de goedgelovigheid van allen die bereid zijn de logica en aannemelijkheid te zien van meneer Josés wederwaardigheden op deze zo ongewone zoektocht, dient hier onmiddellijk te worden opgemerkt dat meneer José niet zachtjes van de vensterbank viel, als een blad van een boom. Integendeel, hij maakte een genadeloze smak, meer zoals de hele boom zou vallen, terwijl hij zich net zo goed centimeter voor centimeter omlaag had kunnen laten zakken totdat hij met zijn voeten de grond raakte."

avatar van -JB-
4,0
Meneer José is zo'n romanpersonage waar je een beetje van gaat houden. Hij is een emotionele man binnen een afstandelijke organisatie, die jaren zich aan het systeem heeft aangepast. Saramago laat hem de wereld ontdekken, door hem op zoek te laten gaan naar een geheimzinnige vrouw. Ondertussen snijdt hij grote thema's aan als leven-dood, betekenis van individuen en de beklemmende bureaucratie. Veel meer dan in andere boeken, blijft Saramago echter dicht op de huid van zijn hoofdpersoon. Hierdoor groeit Alle Namen voor mij uit tot één van de betere boeken van deze Nobelprijs winnaar.

Gast
geplaatst: vandaag om 02:26 uur

geplaatst: vandaag om 02:26 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.