menu

Belje Notsji - Fjodor Dostojevski (1848)

Alternatieve titels: Witte Nachten | Белые Ночи

mijn stem
3,84 (41)
41 stemmen

Russisch
Romantiek

140 pagina's
Eerste druk: Epoch (periodiek), Sint Petersburg (Rusland)

In de witte nachten van Petersburg, in het seizoen waarin de zon 's nachts niet onder lijkt te gaan, ontspint zich bij toeval een liefdesverhouding in een variant op de bekende driehoeksverhouding. De hoofdpersoon, een ondervoede, overgevoelige jongeman, ziet het geluk reeds wenken, maar staat uit een overmaat van opofferingsgezindheid zijn plaats af aan zijn mededinger als hij ziet naar wie het hart van zijn geliefde het meest uit gaat.

zoeken in:
Dundas
Prachtig boek, opgedeeld in 5 delen. Voor mij was deel 2 het hoogtepunt: Het is in dat deel geen proza wat Dostojewski schrijft, maar pure poëzie.

Een welverdiende 5 en een plaats in mijn top 10

4,0
Dostojevski ten voeten uit. Aan de ene kant ergerde ik mij mateloos aan het hysterische taal en emotiegebruik en tegelijkertijd wist het verhaal me diep te raken.

4*

avatar van eRCee
3,5
Dit boek kan al niet meer stuk na het voorblad:

WITTE NACHTEN
Sentimentele roman

Uit de gedenkschriften van een dromer



Overigens vind ik in deze categorie De vernederden en vertrapten wel wat beter, het boek van Dostojewski dat mij het dichtst tot tranen bracht.

(Nou goed, niet stoer doen nu, ik zal eerlijk toegeven dat ik daarbij echt tranen in mijn ogen had staan.)

Scribble
Na twee sterke Dostojevski's is dit toch wel een bittere teleurstelling. De emotionele uitspattingen van de characters zijn typisch Dostojevski, maar waar in de vorige twee daar wat diepgang en een sterk verhaal tegenover stond, is er hier werkelijk niks om de aandacht af te leiden.

In plaats daarvan komt Dostojevski met een plat emo-boekje, waarin de een verliefd is op de ander, maar diegene is weer verliefd op een ander, hoe origineel. De emotionele waanzin van de characters kwam me na een tijdje goed m'n strot uit. Enige feeling met de characters is dan ook ver te zoeken. (Dat eind dan ook. ) Al is het dan een dun boekje, op deze manier is het alsnog een lange zit.

Nee, echt niet m'n ding dit. Gelukkig dat ik al twee andere boeken van Dostojevski heb gelezen, anders was ik er waarschijnlijk snel klaar mee geweest. WC papier materiaal dit!

1.5* (Kan trouwens nog wat vanaf gaan.)

avatar van eRCee
3,5
Scribble schreef:
In plaats daarvan komt Dostojevski met een plat emo-boekje, waarin de een verliefd is op de ander, maar diegene is weer verliefd op een ander, hoe origineel.

Dit is behoorlijk overdreven. Inhoudelijk is de kern van het boek het leven in fantasie versus dat van de werkelijkheid. De hoofdpersoon kent uiteindelijk slechts enkele nachten van werkelijk geluk (geluk in de werkelijkheid) maar de conclusie luidt dat dit toch beter is dan een heel leven tevreden in schijn. Ik vind daarbij de scene met de vriend die op bezoek komt bij de dromer erg sterk. Ben ik nog nooit zo tegengekomen in een boek. Typeringen als 'plat emo-boekje' zijn daarom niet op z'n plek hier.

Scribble
Vind jij, het was naar mijn mening echter allemaal zeer zwak uitgewerkt. Het hele droom versus werkelijkheid is ook al vaker en beter uitgewerkt.

Verder nog die melo-dramatische toon en je bent mij kwijt.

avatar van eRCee
3,5
Maar jij doet het hierboven voorkomen alsof Witte Nachten niets anders is dan een liefdesverhaaltje met goedkope emoties. Dat is dus niet waar. Dat je de inhoud, die er zoals gezegd wel degelijk is, blijkbaar slecht uitgewerkt vindt is wat anders.

Scribble
Over welke inhoud heb je het? Een dromer komt een meisje tegen en wordt op slag verliefd, meisje is verliefd op een ander, drama.

Sorry maar dat vind ik inhoudelijk erg zwak. (En op die manier heeft elk boek wel inhoud.) In tegenstelling tot die andere twee van Dostojevski die inhoudelijk wel sterk zijn.

avatar van eRCee
3,5
Scribble schreef:
Over welke inhoud heb je het? Een dromer komt een meisje tegen en wordt op slag verliefd, meisje is verliefd op een ander, drama.

Wat de dromer vertelt over zijn leefwereld, dat vind ik bijvoorbeeld inhoud. Zoals hierboven al door mij uitgelegd. Deze thematiek is iets waar jij (met name in je eerste bericht) helemaal geen oog voor hebt.
Als je dat over het hoofd ziet en vervolgens een karikatuur maakt van de verhaallijn wordt het 'een plat emo-boekje' ja. Maar dat heeft dan nog weinig met Witte Nachten te maken.

Scribble
eRCee schreef:
(quote)

Wat de dromer vertelt over zijn leefwereld, dat vind ik bijvoorbeeld inhoud.


Kijk en ik vond dat dus erg zwak uitgewerkt. (Misschien in die tijd origineel maar vandaag de dag al zo uitgemolken als wat.) In die zin heeft elk boek wel inhoud en zou je dus ook niet meer over inhoud hoeven spreken.

Tja als het zo makkelijk was zou iedereen schrijver kunnen worden.

Het was voor mij ook niet veel meer dan een simpel liefdesverhaaltje met - inderdaad - overdreven geëmotioneerde karakters die op een overdreven emotionele manier hun overdreven emoties kenbaar maken. Het eerste hoofdstukje vond ik best leuk, maar vervolgens maakte Witte Nachten een duikvlucht van jewelste die haar dieptepunt bereikt als Nastenka dan maar toch voor de hoofdpersoon kiest, onder het mom van 'beter hem dan niks'. Daar had ik toch wel even de neiging dit boekje weg te smijten: wat een gezever allemaal. Prachtig was dan weer wel dat haar oude liefde alsnog terugkeerde en Nastenka de hoofdpersoon onmiddelijk liet vallen. Ik kwam haast niet meer bij van het lachen! Dit haalt het gemiddelde van het boekje iets omhoog, maar desondanks vond ik het niet veel bijzonders, helaas:
3,0*

avatar van eRCee
3,5
Na het zien van Visconti's verfilming hier weer een halfje erbij gedaan. Het verhaal is in al zijn eenvoud gewoonweg prachtig. Verder blijft de scene waarin de hoofdpersoon zijn droomwereld beschrijft, in de film overigens niet aanwezig, me erg bij. Geweldig psychologisch inzicht van Dostojewski.

Holbach
Eerste Dostojevski die ik heb gelezen. Wel prima, vaak mooie observaties, maar te vaak zijn de dialogen (en sommige observaties) iets te knullig diepzinnig. Dat was bij Toergenjev ook al. Ook vond ik die tovenaarsknul met die bril en dat litteken niet echt in dit boek passen. O nee, dat was toch een ander boek. Maar stel, dan zou dat hij niet in dit boek passen.

avatar van mjk87
3,5
Voor een aantal jaren terug heb ik al eens de verfilming van Visconti gezien, met Marcello Mastroianni in een besneeuwd Italië. En hoewel het in Rusland veel kouder is, en veel vaker wit van de sneeuw, speelt dit verhaal eind van de lente en slaat de titel op de nachten die nooit helemaal donker worden op die noordelijke breedtegraad zo rond de 21e juni.

Het werk zelf is heel aardig. Aan de oppervlakte is het een liefdesverhaal, maar daaronder zit een hoop pijn verborgen en Dostojevski beschrijft dat heel behoorlijk. Leuk zijn de twee beide geschiedenissen in het boek verwerkt, de pathos die ik nu wel kan hebben (in de Idioot net niet) en de algehele sfeer. Het is allemaal niet heel bijzonder of briljant, maar wel aangenaam leesvoer. 3,5*.

4,0
Scribble schreef:
In die zin heeft elk boek wel inhoud en zou je dus ook niet meer over inhoud hoeven spreken.

Tja als het zo makkelijk was zou iedereen schrijver kunnen worden.

Foei, Scribble, zo'n knullige uitspraken. Een werk als dit toont juist aan waarom niét iedereen 'schrijver' (literator) wordt!
Wat noem jij eigenlijk "inhoud"? "Story"? Een spannend verhaaltje? Dat kunnen inderdaad velen schrijven. Nee, kerel, dit is literatuur van het hoogste gehalte: de ultieme combinatie van taalkunst en menselijke (psychologische) diepgang. Maar aan het woord is natuurlijk wel een Russische ziel uit de 19e eeuw, geen hedendaagse iphoner...

Scribble
...Oké...

avatar van Silvio Dante
3,0
Hmmm. Lastig werkje om te beoordelen deze Witte nachten. Langs de ene kant heb ik genoten van de bij vlagen lyrische, haast poëtische beschrijvingen van het naamloze hoofdpersonage, maar aan de andere kant zit ik dan weer met het gevoel dat Dostojevski hier iets te geforceerd romantisch wil overkomen - à la Poesjkin, naar dewelke ook in dit werkje weer een handjevol verwijzingen gewoven zitten. Mochten deze verbloemingen, en de bij momenten theatrale gesprekken, op den duur niet zo zijn beginnen vervelen, en mocht hij nu het reeds dunne boekje nog wat hebben bijgewied, dan had ik durven spreken van een geslaagde vermomming. Maar helaas. Ergens tussen de derde en de vierde witte nacht, sloeg ik aan het geeuwen. Het is gewoon té veel van het goede.

Gelukkig is er nog de (hoewel wat schaarse) Russen-humor (de blinde oma en de speld!) én het niet onaangename einde, hetgeen goddank de meligheid van de romance wat aan stukken beitelt.

Kort gezegd: stick with what you know. Geef mij maar Fjodrs eigengemaakte stijl van deprimerende, bijtende, psycho-analytische gedachtegangen vergezeld van het occasionele streepje fijnzinnige spot; dat romantische geouwehoer, neen, dat hoeft voor mij niet - laat dat maar over aan Poesjkin en consorten. 3.0*

4,0
Silvio Dante schreef:
Kort gezegd: stick with what you know. Geef mij maar Fjodrs eigengemaakte stijl van deprimerende, bijtende, psycho-analytische gedachtegangen vergezeld van het occasionele streepje fijnzinnige spot; dat romantische geouwehoer, neen, dat hoeft voor mij niet - laat dat maar over aan Poesjkin en consorten. 3.0*

Dat maakt Dostojevski voor mij juist zo bijzonder: die unieke combinatie van diepgang en ironie...

avatar van metalfist
3,5
Geen idee waarom ik juist net deze Kerstmis geïntrigeerd geraakte in Dostojevski's Witte Nachten. Op sneeuw moeten we de laatste jaren überhaupt al niet meer rekenen, laat staan rond Kerstmis, maar ik was nog op zoek naar een kort verhaal en had me als voornemen gesteld dat ik me terug eens wat meer ging verdiepen in Russische literatuur. Waarom daarmee wachten tot het nieuwe jaar? Ik wist ook geen geldige reden waardoor Witte Nachten op de valreep het einde van 2016 inluidt.

Ik kende de grote verhaallijn nog van Luchino's Visconti uitstekende verfilming, maar na De Dubbelganger verwacht ik eigenlijk gewoon een degelijk boek van Dostojevski. Degelijk is hier inderdaad wel het juiste woord, maar er had meer in gezeten. Geen idee of het te wijten valt aan mijn vertaling, ik heb de indruk dat Russische literatuur het vaak moet doen met verouderde edities, maar ik vond de naamloze verteller niet goed uit de verf komen. Er schuilt een zekere overdreven hysterie in zijn poëzie en het is dan ook frappant dat Nastjenka qua taalgebruik wel veel beter tot haar recht komt. Je zou juist verwachten dat zij degene was die vervalt in dit soort lyrische en hysterische nonsens. Soit, klinkt negatief en toch schuilt er een zekere aantrekkingskracht in dit verhaal. Dostojevski lijkt op het eerste zicht niet verder dan een ietwat platgetreden liefdesverhaaltje te geraken, maar weet tegelijkertijd met nog wat humor (de oma die haar kleindochter met een speld aan haar jurk vasthangt!) en rake observaties rond de fantasie van een eindeloze dromer, iets waar ondergetekende zich ergens wel in herkent, toch verder te geraken.

Gelukkig beseft Dostojevski ook wel dat dit een verhaallijn was die hij niet langdurig kon uitwerken en daardoor is dit een erg kort verhaal geworden. Iets wat in mijn ogen wel een pluspunt is, want ik vrees dat nog meer nachten had geresulteerd in een lagere score. Heb nog wat kort werk van Fjodor liggen, dat zal voor 2017 zijn.

Kleine 3.5*

4,0
"Overdreven hysterie", dat lijkt me een typering bij uitstek van Russische dramatiek, gezien door de ogen van de nuchtere westerling, metalfist. In die zin heeft de Russische ziel voor ons misschen iets "kinderlijks". Maar je kan Dostojevski moeilijk euvel duiden dat hij een echte Rus is, hé...

avatar van metalfist
3,5
De Dubbelganger was nochtans niet zo hysterisch ThomasVV? Het is ook enkel het hoofdpersonage dat ik overdreven hysterisch vind trouwens.

4,0
Dostojevski kan inderdaad ook wel heel nuchter en cynisch uit de hoek komen, metalfist, en dikwijls ook heel ironisch. Ik denk dan bijvoorbeeld aan het laatste (onvoltooid) werkje dat ik van hem las, De krokodil. Die steeds wisselende insteek maakt hem ook zo rijk en bijzonder. Maar uiteindelijk blijft het naar mijn gevoel toch een echte Russische ziel - zij het een die zichzelf voortdurend doorprikt, en dat maakt hem uniek.

avatar van metalfist
3,5
Maar ik zeg toch nergens dat hij geen echte Russische ziel is ThomasVV? Ik heb het gevoel dat je heel wat meer zoekt achter die ene zin dan er werkelijk is.

4,0
Sorry, metalfist. Waarschijnlijk komt dat doordat de zinnen hier op Boekmeter zo schaars zijn...

avatar van Tatjana N.
4,0
Dostojevski was 27 toen hij Witte Nachten schreef...

avatar van manonvandebron
4,0
Dankzij z'n noordelijke ligging kent Sint-Petersburg in juni "witte" nachten, waarin het nooit volledig donker wordt. Dat kan romantische of melancholische gevoelens opwekken. De naamloze ik-verteller is een dromer die in afzondering leeft. Zijn nachtelijke ontmoetingen met een jonge vrouw zijn een poging om het isolement te doorbreken. Ook zij blijkt wanhopig op zoek naar menselijk contact. Het is geschreven met veel psychologisch inzicht en aandacht voor de desolate sfeer van het rusteloze zwerven. Deze vroege novelle bevat reeds veel kenmerken van de latere Dostojevski.

avatar van Raskolnikov
4,0
Naast alle kwaliteiten heeft Dostojevski één vaak terugkerend manco, en dat is dat het wel eens wat bondiger kan. Met Witte Nachten heeft Dostojevski echter een haast perfecte compactheid gevonden. Daarmee zou dit een uitstekende kennismaking kunnen zijn voor wie koudwatervrees heeft om met deze Rus aan de slag te gaan. In de relatief beperkte ruimte tuigt hij een volwaardig karakter op met dat typische trekje dat zoveel personages binnen zijn werk kenmerkt: het onvermogen of onwil te handelen naar wat het verstand influistert. De eenzame verteller ziet het leven verglijden, doorgebracht met nutteloos gedroom. Hij bespot zichzelf er om, schetst hoe hij in huizen levende karakters ziet en een gedeelde belevingswereld met toevallige passanten meent te delen. Het viel me niet moeilijk met hem te sympathiseren. Zelfs een pathetische scène over een (verbeeld!) bezoek van een vriend is in zijn ongemakkelijkheid invoelbaar. Al het gedroom staat werkelijk contact in de weg. Een houding die in een aantal ‘witte’ nachten op de proef wordt gesteld. Het vrouwelijke personage blijft tamelijk bleekjes, al schijnt ze op haar eigen wijze al net zo’n dromer als de verteller. Mooie conclusie ook.

Gast
geplaatst: vandaag om 08:11 uur

geplaatst: vandaag om 08:11 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.