menu

Kokoro - Natsume Soseki (1914)

Alternatieve titels: Het Hart | Kokoro: De Wegen van het Hart | こころ

mijn stem
4,15 (13)
13 stemmen

Japans
Psychologisch

325 pagina's
Eerste druk: Asahi Shinbun (periodiek), Tokio (Japan)

In deel één 'Meester en ik' ontmoet een jonge student een oudere man. Hij wordt geïntrigeerd door deze zwijgzame en eenzame figuur en noemt hem direct “Meester”, de aanspreektitel voor personen voor wie men ontzag heeft. De student leert ook diens vrouw kennen. Meester heeft wel gestudeerd, maar is nooit gaan werken en hij leeft geheel geïsoleerd. De student raakt met het echtpaar bevriend, maar af en toe is hij verbijsterd door de cynische opmerkingen van Meester. Meester is niet alleen eenzaam, maar diep in zijn hart blijkt hij ook de mensen te haten en hij wordt gekweld door een gevoel van schuld. De student vermoedt dat er ooit iets vreselijks is gebeurd in het leven van Meester, maar deze zegt niets en belooft dat hij hem later wel eens over zijn leven zal vertellen. In deel twee 'Mijn ouders en ik' is de student net afgestudeerd. Hij keert vanuit Tokio terug naar zijn ouders in zijn geboortestreek. Wanneer hij daar aankomt, blijkt dat zijn vader ernstig ziek is. De student is daarom verplicht langer te blijven. Op het moment dat zijn vader stervende is, komt er een dikke brief van Meester. De student heeft geen tijd om hem rustig te lezen, maar ziet ineens de zin: “Wanneer jij deze brief in handen krijgt, zal ik al niet meer van deze wereld zijn...” Hij springt in de eerste de beste trein naar Tokio. In deel drie 'Meester en zijn testament' leest de student in de trein tijdens de urenlange reis de brief van Meester, waarin deze, zoals beloofd, zijn leven vertelt en zijn geheim onthult.

zoeken in:
4,5
Subtiel boek met veel wijsheden tussen de regels door. Het is interessant om de Japanse gedachtegangen te volgen. Met name het tot het in het extreme doorvoeren van het begrip schuld is intrigerend. Het was me trouwens niet helemaal duidelijk waarom de hoofdpersoon zich op voorhand nu zo aangetrokken voelde tot Sensei.

4,0
Sterk boek. Natsume is een van de grote inspiraties van Murakami en dat was wel te merken: het hele boek draait eigenlijk om (neerslachtige) adolescenten die hun draai niet echt weten te vinden in het leven. Net als Gerardus had ik wel het idee dat het verhaal soms een beetje langs de oppervlakte schuurt. Waarom is de hoofdpersoon zo aangetrokken tot Sensei? En welke wijsheden deelt deze nu eigenlijk met hem? Nu is het eigenlijk een vrij rechttoe-rechtaan verhaal overhet gitzwarte verleden van Sensei. Het is wel een goed verhaal, dat bovendien leest als een trein. Kokoro schijnt het meest gepolijste boek te zijn van Natsume Soseki, dus ik ben wel benieuwd naar zijn overige werken.

...stilte...
Deze is heel erg mooi:

Mon - Natsume Soseki (1910)

4,0
Dank, zet 'm op de leeslijst!

avatar van handsome_devil
4,0
Vorige week werd ik opeens enorm bevangen door voorpret voor de Olympische Spelen in Japan. De afgelopen week stond dan ook in het teken van Japanse muziek, Japans koken, Japanse film en een Japanse roman. Kokoro wordt over het algemeen gezien als het belangrijkste werk van Natsume Soseki. Het was mijn eerste boek van deze schrijver en het wist te bekrachtigen waarom ik zo van de Japanse literatuur houd.

Een jonge student raakt bevriend met een oudere man die compleet geïsoleerd leeft. Sensei (meester), zoals de student de man noemt, heeft gestudeerd maar nooit gewerkt en het is duidelijk dat hij een duister geheim met zich meetorst. Sensei is geen gemakkelijke man, maar er lijkt wel enorm veel levenswijsheid in hem te schuilen. De student moet terugkeren naar het huis van zijn ouders omdat zijn vader ernstig ziek is. Op een dag krijgt hij een immense brief van Sensei waarin hij schrijft dat als de student de brief leest, Sensei waarschijnlijk niet meer in leven is. In de langste brief die ik ooit heb gelezen doet Sensei zijn hele verleden uit de doeken.

Wat een heel belangrijk thema is, is de cultuuromslag binnen Japan rond 1900. Voor die tijd was Japan vrij geïsoleerd op alle niveaus, maar tijdens de Meijiperiode (1868-1912) richtte het land de blik op het westen en stelde zich tot doel van Japen een land te maken dat zich kon meten met het westen. In Kokoro wordt deze omslag vooral getoond in de verschillen tussen de oudere Sensei en de jongere student. Sensei is nog opgegroeid met de oude waarden, terwijl de student is opgegroeid in het moderne Japan en modernere waarden heeft meegekregen, hoewel dat misschien een wat te zwart-witte interpretatie van het vertelde is. Wat namelijk ook langzaam duidelijk wordt, is dat Sensei gevangen zit tussen die klassieke en moderne Japanse waarden en dat de student zo langzaamaan ook steeds meer gaat lijken op Sensei.

Lees verder

avatar van manonvandebron
4,0
Tussen de naamloze verteller en Sensei bestaat een verhouding leerling-leraar. Sensei is de oude, wijze man die als mentor optreedt. Tegelijk hangt er een mysterieuze waas rond z’n verleden. Hij komt over als een stoïcijn of een misantroop die een teruggetrokken bestaan kent.

In het eerste deel is Sensei het object dat doorgrond moet worden. Het tweede deel is een statisch intermezzo. In het derde deel wordt Sensei zelf het subject door z’n geheimen te onthullen in een afscheidsbrief. Het schiereiland Boshu is een mooie locatie voor een lange voettocht langs de kust. Z’n teruggetrokkenheid blijkt een gevolg van een schuldcomplex. Thema’s zijn vriendschap, liefde en dood.

Traditionele waarden golden nog in de Meiji-periode. Zelfmoord werd in sommige gevallen als eervol beschouwd. De rol van de vrouw bestond uit huishouden, opvoeden, handwerk, ikebana en koto spelen. Sommige Japanse woorden zijn onvertaald gelaten. Een fusuma is een schuifdeur met een papieren wand. Een shoji is een schuifraam met een papieren wand. Shiitake zijn eetbare paddenstoelen. Een mens leert wat bij.

avatar van Raskolnikov
4,0
Bijna twee verhalen voor de prijs van één, zo radicaal is de vorm waarbij we eerst het verhaal van de ‘leerling’ en dan van de ‘meester’ lezen. Ik zet de aanduiding van de personages maar tussen aanhalingstekens, want in termen van levenswijsheid is dat onderscheid helemaal niet zo evident. In weerwil van de clichés over Japanse meester-leerling-verhoudingen zou je kunnen zeggen. Dat maakt het zo verfrissend dat het aan de lezer wordt gelaten met welke visie die sympathiseert. In feite geldt voor beide personages dat hun wereldbeeld niet geïsoleerd en onveranderlijk van hun gezamenlijke omgang kan bestaan. Het verhaal van de ‘meester’ maakt in nietsontziende zelfanalyse het meeste indruk, maar zou dus toch niet zonder de opbouw vooraf kunnen. Ergens vond ik het wel passend dat het perspectief na dit verhaal niet terug zwenkt naar dat van de leerling. Dan zou Kokoro teveel tot een traditionele roman verworden, draaiend om reacties op dramatische gebeurtenissen. Nu blijft de spiegeling die door de tweedeling ontstaat intact. Daardoor komen de consequenties van een ten volle omarmde en doorleefde kijk op het leven des te scherper uit.

Een minpuntje vond ik dat nogal wat in de roman weinig uitgewerkt blijft. Zo komen we niet te weten wat voor studie de leerling doet, of wat het vakgebied van de meester was. Ook vernemen we amper waar ze over praten als ze samen zijn. Het lijkt wel of de schrijver de invulling van dit soort details heeft laten zitten bij de verdere uitwerking van oorspronkelijke schetsen. Want anderzijds lijken vreemde details als de Amerikaanse badgast juist weer vrij willekeurig. Misschien een gevalletje Japans minimalisme, maar het boet daardoor wel iets aan levensechtheid in.

Gast
geplaatst: vandaag om 13:42 uur

geplaatst: vandaag om 13:42 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.