menu

De Koperen Tuin - Simon Vestdijk (1950)

mijn stem
3,84 (47)
47 stemmen

Nederlands
Psychologisch

279 pagina's
Eerste druk: Nijgh & Van Ditmar, 's-Gravenhage (Nederland)

Nol Rieske is de zoon van de plaatselijke rechter. Nol lijdt aan het conflict tussen de verstandsmens en de gevoelsmens. Dit conflict probeert hij in de liefde en de muziek op te lossen. In zijn jeugd belandt Nol in de Tuin, de plaats waar de burger gaat wandelen, waar hij muziek luistert en waar hij zich vermaakt. Omdat Nol iets vreemds ondergaat komt in hem de gevoelsmens naar boven. Door het horen van de muziek van de dirigent Cuperus en de dans met Trix, de dochter van Cuperus verandert Nol. Vanaf dat moment krijgt de gevoelsmens in Nol de overhand en zal hij een strijd voeren om met de burgers om hem heen, maar vooral met de burger in hem zelf af te rekenen.

zoeken in:
avatar van eRCee
4,0
Dankzij de berichten van RVDBHK en dutch2.0 heb ik dit boek opgesnord, nadat Terug tot Ina Damman me maar matig beviel en ik van Ivoren wachters te weinig herinneringen heb om me een goed beeld te kunnen vormen van de schrijver Vestdijk.

En ik kan wel zeggen dat ik De koperen tuin direct reken tot de beste boeken uit de Nederlandstalige literatuur die ik tot nu toe heb gelezen. De grondlijn is dezelfde als in Terug tot Ina Damman volgens mij, maar het boek is minder autobiografisch van karakter en bevat allicht daardoor veel meer interessante romanelementen.
Eerst en vooral zijn dat de personages, die stuk voor stuk prachtig zijn uitgetekend, sommige in de schaduw blijvend terwijl anderen met ragfijne precisie in het licht worden gezet. Vooral Cuperus en zijn dochter Trix zijn geweldige personages (voor mijn gevoel dragen ze de echo's mee van Peeperkorn en Klavdia uit Thomas Manns De toverberg.)

De opbouw van de roman is zeer geleidelijk, waarbij het opgroeien van ik-persoon Nol eigenlijk de ruggengraat vormt van het boek, dat naast een tijdloze liefdeskroniek dus ook een coming-of-age verhaal is.
Thematisch gaat De koperen tuin nog uit van een schaamtecultuur, die een decennium later in de Westerse wereld grotendeels zou verdwijnen (hoewel het fenomeen online-shaming van de laatste jaren dat tegenspreekt), en terwijl Nol zich er met alle macht tegen verzet zal zijn geliefde daar toch aan bezwijken. Meer nog dan de opinie van de buitenwereld is het overigens het zelfbeeld van Trix, gespiegeld in het ideaalbeeld dat haar geliefde van haar heeft, dat haar fataal wordt.
De laatste pakweg vijftig pagina's vond ik even indrukwekkend als ontroerend. In veel opzichten komt Vestdijk hier dichtbij Frederik van Eedens Van de koele meren des doods, zelfs in zoverre dat je het als tweelingboeken kan beschouwen (waarbij het schuiven van de moraal gedurende vijftig jaar al zeer interessant zichtbaar is).

Een geweldig boek dus, en dan heb ik het nog niet eens gehad over de vlekkeloze schrijfstijl van Vestdijk. Een van de hoogtepunten van de literatuur van eigen bodem.

avatar van misterfool
4,5
Inmiddels heb ik behoorlijk wat boeken van Vestdijk in huis. Desondanks is dit pas het derde verhaal dat ik van hem lees. Ik trek klaarblijkelijk Vestdijk’s boeken niet snel uit de boekenkast. Hoewel zijn schrijfstijl geenszins moeilijk is, leent de ijkhouten taal zich beter voor korte, aandachtige lees-sessies. Dit boek bevat bovendien een bedachtzame opbouw gevuld met muzikale beschrijvingen die ietwat lastig leesbaar blijken voor de minder muzikaal onderlegde lezer. Ik moest er kortom even inkomen.

Niettemin creëert Vestdijk in ‘De Koperen Tuin’ een aangrijpend liefdesdrama. De achtergrondthematiek is verder goed uitgewerkt. De artistieke, impulsieve aspiraties van de kunstenaar botsen hier met de rechtlijnige burgermoraal. In wezen wordt een negatieve spiraal beschreven: authentiek doch buitenissig gedrag resulteert in opstootjes, hetgeen resulteert in een roddel- en uitsluitingscultuur, hetgeen weer leidt tot zelfdestructief gedrag. Vestdijk beschrijft dit procedé evenwichtig. Het helpt dat hij niet enkel de kortzichtigheid van de burgerij ter kwestie stelt, maar ook de idealisering binnen de kunstwereld. Het roemruchtig ten ondergaan binnen een operavoorstelling wordt hier bijvoorbeeld afgezet tegen de stille aftakeling in de werkelijkheid. Al met al sloeg ik, door dit soort overwegingen, het boek voldaan dicht. Een van de betere verhalen van Nederlandse bodem!

avatar van Lalage
3,5
Herlezen na 25 jaar. Ik kwam er wat moeilijk in. Maar daarna vind ik het wel wat hebben. De muziekscènes zijn mooi en er zijn hier en daar prachtige zinnen. Bijzonder om terug te gaan naar 1950, wat een andere tijd en een andere moraal!

Gast
geplaatst: vandaag om 15:42 uur

geplaatst: vandaag om 15:42 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.