The Cask of Amontillado - Edgar Allan Poe (1846)

Vaardig geschreven misdaadverhaal, waarin Edgar Allan Poe het cynische van Montresors hartelijkheid in schril contrast zet met diens kille handelswijze, wat een aardig kortverhaal oplevert.
3*

Hoewel het verhaal wel erg weinig om het lijf had, vond ik de teksten die de ik-persoon gebruikte om Fortunato te verleiden en de zakelijke manier waarop hij dit uit de doeken doet echt fantastisch. 3,5*

Mooi geschreven, spannend kortverhaal. Best eng ook. Je zult maar in de schoenen van Fortunato staan.

Fortunato was nou ook niet bepaald een sympathieke man voor zover ik het me herinner, toch?

Nee maar dan nog. Levend ingemetseld worden lijkt me nou niet echt prettig

Poe is een meester op de korte baan. Een schrijver die eigenhandig de kunst van het korte verhaal beheerst, soms zelfs boven zichzelf verheft, en bewijst dat literatuur wel degelijk spannend en meeslepend kan zijn.

Gisteravond had ik nog wel zin in een kortverhaal van Edgar Allan Poe en deze The Cask of Amontillado was de volgende in rij. Moet bekennen dat ik werkelijk nog nooit van dat verhaal had gehoord, al lijkt het blijkbaar wel één van de meer gelezen verhalen van Poe te zijn hier op de site, en wist daardoor ook niet goed wat ik moest verwachten. Het is een typisch Poe uitgangspunt, maar de uitwerking laat nogal wat te wensen over.

Vooral omdat Poe het hier wel erg bont maakt met zijn narratief vlak. Pas op, bij andere verhalen roem ik hem juist om de manier waarop hij schrijft, maar hier krijg je wel erg hard het gevoel dat hij dit gewoon even tussen de spreekwoordelijke soep en de patatten heeft geschreven. Montresor ligt in het begin van het verhaal te verkondigen dat hij wraak wilt nemen op Fortunato voor een niet nader genoemde belediging. Dat we de belediging op zich niet te weten komen, daar kan ik nog mee leven, maar het hele verhaal hangt gewoon met haken en ogen aan elkaar. Montresor zegt in het begin "A wrong is unredressed when retribution overtakes its redresser. It is equally unredressed when the avenger fails to make himself felt as such to him who has done the wrong." en hoewel Fortunato wel zal doorhebben dat het Montresor is die hem inmetselt (wat op zich ook alweer een herhaling is van bijvoorbeeld The Black Cat), vertelt Montresor nooit zijn beweegredenen aan Fortunato. Gewoon heel de opbouw van het personage wordt onderuit gehaald...

Mijn versie was maar een pagina of 5 lang geloof ik, maar het gebeurt me niet gauw dat ik me op zo weinig pagina's erger. Het is dat Poe hier en daar nog wel wat moois neerpent (de tocht naar de wijnkelder is één van zijn betere dreigingen), maar tot nu toe het slechtste dat ik van de man heb gelezen.

2*

Lang geleden las een lerares dit voor in de klas, en het sprak meteen tot de verbeelding. Sindsdien heb ik het meermaals herlezen en telkens nieuwe dingen ontdekt.

De twee personages lijken op elkaar. Ten eerste heeft hun naam ongeveer dezelfde betekenis: "mijn schat" en "gefortuneerd". Ten tweede zijn ze allebei narcistisch. Montresor gaat er prat op dat hij van een nobel Italiaans geslacht afstamt. Enkele spottende opmerkingen ervaart als een onvergeeflijke belediging. Fortunato ziet zichzelf als een groot wijnkenner, maar komt over als een zuiplap met een zwakke gezondheid.

Amontillado is een soort sherry. Montresor beweert dat hij een pipe bezit - een vat van ruim vijfhonderd liter. Dat doet hij om Fortunato z'n wijnkelder in te lokken. Ze drinken wel médoc, maar geen amontillado. Fortunato bereikt de fatale nis in benevelde toestand, een gevolg van de alcohol en het salpeter aan de vochtige muur. Daarom protesteert hij niet wanneer Montresor hem vastketent. Opnieuw haalt Poe inspiratie uit z'n fobie om levend begraven te worden. Montresor ziet zichzelf als de gifslang op z'n wapenschild die in de hiel van z'n belager bijt. Het afdalen in de wijnkelder kun je symbolistisch interpreteren als een zoektocht in het onderbewustzijn; een vergelijking met de afdaling in de onderwereld is ook mogelijk. Poe slaagt er opnieuw in een duistere sfeer te scheppen en een psychisch labiele verteller aan het woord te laten.