menu

Los Ingrávidos - Valeria Luiselli (2011)

Alternatieve titel: De Gewichtlozen

mijn stem
2,78 (9)
9 stemmen

Spaans
Psychologisch

192 pagina's
Eerste druk: Sexto Piso, Mexico-Stad (Mexico)

'De gewichtlozen' is het verhaal van een jonge redactrice in New York, die research doet naar het merkwaardige leven van Gilberto Owen - een Mexicaanse dichter die bijna een eeuw eerder in dezelfde metropool woonde en werkte. Maar hoe dieper ze in diens leven en werk duikt, hoe meer parallellen er tussen de twee blijken te zijn. Zo veel, dat hun verhalen uiteindelijk in elkaar lijken op te gaan.

zoeken in:
avatar van eRCee
3,5
Het nieuwe kwartaalboek! Ik zal eerst maar een kleine bekentenis doen, want ik had het boek al in huis en was er zelfs al in begonnen voordat het überhaupt verkozen werd, op mijn instigatie. Keiharde fraude dus eigenlijk. Voor wie daar overheen kan stappen: De gewichtlozen is een aangename kwartaalkeuze.

Het is een boek van korte fragmenten met een postmoderne opzet (bij gebrek aan een beter woord hiervoor). We volgen de ik-persoon aanvankelijk in het schrijfproces van de roman, waarbij ook haar gezinsleven aan de orde komt. Maar al gauw blijkt het inventiever te zijn dan dat. De protagoniste, werkzaam bij een kleine uitgever in de VS, is namelijk gefascineerd door de Mexicaans-Ierse schrijver Owen uit het begin van de 20e eeuw. Ze wil zijn werk postuum laten uitgeven, maar komt zijn gestalte ook op straat tegen, met name in de metro. Langzamerhand ontregelt het verhaal steeds meer. Owen zelf duikt frequenter op (eveneens vanuit ik-perspectief), terwijl de oorspronkelijke ik-persoon haar eigen echtgenote bijvoorbeeld uit het verhaal schrijft en haar gezinsleven met een groeiende hoeveelheid verondersteld fictieve elementen omkleed. Aan het eind is het Owen die op straat de verteller ziet, in plaats van andersom.

Het idee achter de term 'de gewichtlozen' is dat een persoon op meerdere momenten in het leven spookbeelden van zichzelf achterlaat (dat geldt dus voor zowel Owen als voor de vrouwelijke-ik). Momenten waarop iemand verandert. Die spookbeelden kunnen echter weer opduiken, bij Luiselli zelfs niet tegengehouden door de tijd, noch richting verleden noch richting toekomst.

De roman voelt gelukkig nergens pretentieus aan, wat gemakkelijk kan bij een dergelijke getruukte compositie. Nee, ik vond het weliswaar zelfbewust maar heel natuurlijk overkomen. Er zijn ook enkele aardige motieven en grappige momenten. Dankzij de korte fragmenten leest het bovendien razend gemakkelijk. De gewichtlozen is zodoende een prettige kennismaking met Valeria Luiselli.

avatar van dutch2.0
2,0
Nee, dit kwartaalboek was zeg maar niet echt mijn ding. Om een heleboel redenen, sommige legitiem, andere totaal niet. Hieronder de drie belangrijkste.

Reden 1 (totaal niet legitiem)
Een van de leukere aspecten van het fenomeen van het kwartaalboek is dat het je de hele wereld over slingert en je met totaal onbekende culturen confronteert. Daarom was ik ook erg nieuwsgierig naar de De Gewichtlozen, omdat het mijn kennismaking vormt met de mij onbekende Mexicaanse literatuur. Helaas was dit boek Amerikaanser dan Amerikaans. Speelt zich af in New York, gaat (deels) over grootstedelijke vervreemding en heeft zo'n nerveus New Yorkse toontje. De Gewichtlozen deed me vooral denken aan de vroege werken van Paul Auster, en volgens mij zijn er ook wel wat verwijzingen naar zijn New York Trilogy (vooral Ghosts) in dit boek. Kortom, nada Mexicana en dat was toch wel een tegenvaller.

Reden 2 (hartstikke legitiem)
Postmodernisme is wat mij betreft een zegen geweest voor de schone kunsten, en veel van mijn favoriete boeken en films kun je scharen onder dit brede vaandel. Maar het postmoderne is een stuk minder leuk wanneer het niet dient als middel maar als doel.

Helaas is dit het geval in De Gewichtlozen. We hebben te maken met onbetrouwbare vertellers en steeds maar weer lijkt het metaniveau belangrijker dan het verhaal of de personages (waarover later meer). Als lezer stel je jezelf steeds weer de vragen: wie schrijft het verhaal? De vertelster vanuit het heden? Owen vanuit het verleden? De echtgenoot die steeds weer opduikt? Alle drie? Waarna de even onvermijdelijke als ontnuchterende vraag volgt: en waarom zou het mij eigenlijk interesseren? De Gewichtlozen is een puzzeltje waar hele horden academici zich de komende decennia over gaan buigen, maar waarvan mij het doel volstrekt ontgaat.

Reden 3 (bijna nog legitiemer dan de vorige)

Schrijvers als Hugo, Dickens en Dostojewski konden met gemak 40 personages opvoeren in hun romans, en dan nog had je als lezer geen enkele moeite om ze uit elkaar te houden. Kwestie van goede karaktertekening. In De Gewichtlozen duikt er een groot aantal personages op waarvan het me niet is gelukt ze uit elkaar te houden. Ze worden vaak gekarakteriseerd door een enkel gegeven (beroep, leeftijd of hebbelijkheid) en ze hebben nauwelijks een functie (behalve het bed delen met onze heldin).

Dit gebrek aan scherpe karakters wordt niet gecompenseerd door een goed verhaal of door een spannend thema. Of door prikkelende zinnen. Veel zinnen klinken dan wel interessant, maar zijn naar mijn idee zo leeg als het leven van onze heldin. Bijvoorbeeld: Hij wist dat hij een trieste houding had aangemeten ten opzichte van zijn tristesse, een melancholische houding ten opzichte van zijn melancholie, en een tragische houding ten opzichte van zijn tragiek. Klinkt hartstikke leuk allemaal, maar inhoudelijk zegt het (naar mijn idee) helemaal niks. En het wemelt in dit boek van dergelijke vaagheden.

Kortom, mijn kennismaking met de Mexicaanse literatuur is mij niet helemaal goed bekomen. Stilistisch prima, maar verder gekunsteld, leeg en zonder de troost van een goed verhaal of fijne personages. Beetje jammer wel.

avatar van mjk87
1,5
Ik kan hier lang en gewichtig over doen, maar het komt er gewoonweg op neer dat deze spielerei mijn smaak niet is. Ik ben het met zowel positieve recensies als de negatievere wel eens overigens. De vele korte hoofdstukjes voelen best naturel aan en zeker in het begin leest dat soepel weg. Vooral de stukjes rond het gezin zijn leuk. Maar het boek verglijdt steeds meer in de vaagheid van de onbetrouwbare verteller. Meestal is wel vrij snel duidelijk wie nu aan het woord is, maar leuk of interessant vind ik dat nergens. En vooral dutch2.0 weet precies het grootste pijnpunt te noemen. De vele personages missen persoonlijkheid en gaan nergens leven. Zo ga je als lezer over op enkel nog lezen van zinnen, niet het beleven van de tekst. Dan gaat de inhoud mij vanzelf ook minder boeien en maakt het me in het geheel niet meer uit wat Luiselli nu precies zeggen wil. 1,5*.

Gast
geplaatst: vandaag om 09:41 uur

geplaatst: vandaag om 09:41 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.