Dogma - Anne Eekhout (2014)
mijn stem
4 stemmen
Nederlands
Psychologisch
352 pagina's
Eerste druk: De Arbeiderspers,
Utrecht (Nederland)
In 'Dogma' neemt een groep studenten zich voor een uiterst controversiële documentaire te maken waarin een van hen zelfmoord zal plegen. De vijf, één vrouw en vier mannen, doen om beurten verslag van de gebeurtenissen tijdens het maken van de documentaire, maar ook van de uitwerking die dit project heeft op hun gedachten en geweten. Hoe dichter de climax nadert, des te prangender de vraag wordt of ze hun plan ook echt gaan uitvoeren. Want gaandeweg veranderen de verhoudingen in de groep op dramatische wijze.
0
geplaatst: 24 maart 2014, 20:46 uur
Vrije wil is een groot goed, behalve als iemand iets besluit waar de mensen het niet mee eens zijn
Al vanaf de eerste bladzijde verneemt de lezer de ware toedracht. Hidde kondigt zijn zelfgekozen dood aan en doet dit voor een camera. Zijn 4 boezemvrienden (drie jongens en een meisje) besluiten uit vriendschap en liefde in dit plan mee te gaan. Om Hidde's dood zin te geven besluiten ze het ganse proces vast te leggen in een documentaire, die baanbrekend moet worden. Wat volgt is een bloedstollend relaas van pijn, radeloosheid, vertwijfeling en ontzetting die ze elk op hun eigen manier meemaken. Ook het aanvankelijk pure van de hele onderneming begint na een tijd barsten te vertonen.
De vorm waarin Ann Eekhout dit boek heeft geschreven kon echt niet beter zijn. Zij laat elk van de 5 personages afwisselend aan het woord, soms in zeer korte stukjes, en vaak over hetzelfde tijdsverloop. Een gesprek, een handeling, een etentje, je ziet het vanuit de ogen van elk van hen. Door deze constructie kruip je als lezer echt mee 'in' de personages. De fantastisch uitgewerkte karakters en de heel boeiende verhaallijn zet je als lezer aan het denken.
Dit is een prachtdebuut. Aanrader! En zeker een schrijfster om in de gaten te houden!
Al vanaf de eerste bladzijde verneemt de lezer de ware toedracht. Hidde kondigt zijn zelfgekozen dood aan en doet dit voor een camera. Zijn 4 boezemvrienden (drie jongens en een meisje) besluiten uit vriendschap en liefde in dit plan mee te gaan. Om Hidde's dood zin te geven besluiten ze het ganse proces vast te leggen in een documentaire, die baanbrekend moet worden. Wat volgt is een bloedstollend relaas van pijn, radeloosheid, vertwijfeling en ontzetting die ze elk op hun eigen manier meemaken. Ook het aanvankelijk pure van de hele onderneming begint na een tijd barsten te vertonen.
De vorm waarin Ann Eekhout dit boek heeft geschreven kon echt niet beter zijn. Zij laat elk van de 5 personages afwisselend aan het woord, soms in zeer korte stukjes, en vaak over hetzelfde tijdsverloop. Een gesprek, een handeling, een etentje, je ziet het vanuit de ogen van elk van hen. Door deze constructie kruip je als lezer echt mee 'in' de personages. De fantastisch uitgewerkte karakters en de heel boeiende verhaallijn zet je als lezer aan het denken.
Dit is een prachtdebuut. Aanrader! En zeker een schrijfster om in de gaten te houden!
0
geplaatst: 16 juli 2015, 18:20 uur
Ik ben Hidde Walheim en vanavond ga ik dood.
Vijf vrienden komen beurtelings aan het woord in Dogma. Het idee om een documentaire over zelfmoord te maken komt van Simon, die het voorstelt aan filmstudent Charlie. Het zal een omstreden film worden, omdat degene die suïcide gaat plegen tevoren gefilmd wordt, terwijl de voorbereidingen getroffen worden. Wat voelt en doet zo iemand? De boodschap zal zijn dat een mens de vrijheid heeft om zelf te kiezen voor de dood.
(...)
Dogma is een ontzettend heftig, indrukwekkend en knap geschreven debuut.
lees verder op mijn blog: Dogma – Anne Eekhout | Lalagè leest - lalageleest.wordpress.com
0
geplaatst: 11 juni 2016, 16:28 uur
Zelfverkozen dood en hedendaagse schuld
Anne Eekhout heeft een ambitieus debuut geschreven. Vijf interne vertellers over een moreel dilemma rond de grenzen van zelfbeschikkingsrecht in een rechtsstaat. Doet een vriendengroep van twintigers er goed aan om de zelfmoord van één van hen te registreren met camera's om door te breken met een controversiële documentaire? Doen ze het uit liefde en vriendschap voor hun eigen makker? Immers, de goede jongen zet zelf zijn vrienden ertoe aan om mee te gaan in zijn zelfverkozen levenseinde. Of zijn het hun eigen zelfzuchtige beweegredenen die zij verpakken onder solidariteit met het ultieme gevoel van vrijheid dat suïcide ogenschijnlijk biedt?
Eekhout zet 'Dogma' uiteen als een Tibetaanse gebedsmolen, waarbij de vijf afzonderlijke individuen gevormd worden door eigen flashbacks en door eigen flashforwards. Zo maken de individuele personages psychologische ontwikkelingen door, terwijl zij steeds in relatie tot elkaar staan in het plot rond de mogelijke hulp bij zelfdoding van vriend Hidde. Het narratief wordt niet geduid door één alwetende verteller die eenvormig de ontwikkelingen van de groep uiteenzet, maar het wordt verteld langs verschillende subjectieve vertellers die zich steeds net iets anders tot de belangrijke gebeurtenissen verhouden.
De speelse narratieve opzet met subjectieve vertellers creëert een alleraardigst raamwerk waarbinnen groepsdynamiek tot in de fijnste details kan worden uitgeplozen. Een psychologische roman in vijfvoud, waarbij het collectieve groepsproces evengoed ontwikkelingen doormaakt als de individuen die er onderdeel van zijn. Bewonderenswaardig dat de schrijfster een klassieke morele fabel combineert met het modernistische vertelplezier van met elkaar conflicterende en/of elkaar aanvullende perspectieven. Daarmee sluit het in vorm aan op eigentijdse discussies over privacy, authenticiteit, groepjesdenken, betekenis vinden in een tijdsgewricht waarin God noch Staat de almachtige autoriteiten vormen in de morele keuzes van de moderne Mensch.
Zo scherp als de algehele narratieve opzet van haar debuutroman is, zo lelijk is het naar mijn smaak geschreven. Eekhout is hier (nog) niet de soort vertelster die het taalniveau heeft om fictieve werelden te scheppen met haar rijke gebruik van de Nederlandse taal. Vrijwel geheel geschreven vanuit de spreektaal van studenten, grossiert de roman in 'me' en 'en' om zinnen lelijk aan elkaar te rijgen. Veel stilistisch oninteressante observaties waarmee personages hun eigen omgeving duiden. Zoals in dit kleine gedrocht: 'Ik neem een slok koffie en ik ril; te slap.' Erg beschrijvend en weinig de verbeelding prikkelend. Personages zijn continu naar elkaar aan het knikken in korte zinnetjes als: 'Ik knik.', 'Hij knikt.' en 'Ik knik snel.' (slechts een fractie van het gekmakende geknik over en weer)
Een ernstiger zwaktebod is dat de personages onvoldoende worden uitgewerkt als meer dan het clichématig brallende studentenvolk uit soaps. Wellicht dat Eekhout geen hoge dunk had van de studentikoze wereld van excessief drankgebruik en promiscue seksuele omgang met elkaar, maar zij schetst haar studenten als taalkundig gelimiteerde bordkartonnen constructies, met weinig ruimte voor eloquente uitlatingen of diepere gedachtesprongen. Hun emoties worden schematisch uitgetikt, waarbij er geen twijfel over kan bestaan wie er waarom heftige ontwikkelingen doormaakt. Daarnaast is een centraal trauma letterlijk cursief in de tekst verwerkt om het te kunnen onderscheiden van andere soorten gemoedstoestanden. Op erg veel sympathie (of zelfs antipathie) konden deze oppervlakkige personages bij mij niet rekenen, want zij voelden veelal als bloedeloze vehikels om de narratieve spielerei te ondersteunen.
Eekhout zet zichzelf met 'Dogma' op de kaart als een schrijfster die in ambities niet onderdoet voor toegankelijke Angelsaksische stilisten als Eleonar Catton met 'The Luminaries' (2013) en Ali Smith met 'How to Be Both' (2014). Toegankelijk spelen met vertelperspectieven en genrevermengingen om tot eigenzinnige hersenkrakers te komen. In die zin ben ik het eens met de overweldigende positieve geluiden van pers en publiek: Eekhout is ontegenzeggelijk een literaire belofte. Toch hoop ik dat zij in haar toekomstig werk de rijpheid van schrijven vindt om haar narratieve bouwwerken naar een hoger plan te tillen. Laat me haar personages verachten of liefhebben, voorbij hun status als bordkartonnen bedenksels. Meer ruimte voor mooi taalgebruik dat de verbeelding prikkelt; minder efficiënte lelijkheid om het plot doelmatig voort te stuwen.
Anne Eekhout heeft een ambitieus debuut geschreven. Vijf interne vertellers over een moreel dilemma rond de grenzen van zelfbeschikkingsrecht in een rechtsstaat. Doet een vriendengroep van twintigers er goed aan om de zelfmoord van één van hen te registreren met camera's om door te breken met een controversiële documentaire? Doen ze het uit liefde en vriendschap voor hun eigen makker? Immers, de goede jongen zet zelf zijn vrienden ertoe aan om mee te gaan in zijn zelfverkozen levenseinde. Of zijn het hun eigen zelfzuchtige beweegredenen die zij verpakken onder solidariteit met het ultieme gevoel van vrijheid dat suïcide ogenschijnlijk biedt?
Eekhout zet 'Dogma' uiteen als een Tibetaanse gebedsmolen, waarbij de vijf afzonderlijke individuen gevormd worden door eigen flashbacks en door eigen flashforwards. Zo maken de individuele personages psychologische ontwikkelingen door, terwijl zij steeds in relatie tot elkaar staan in het plot rond de mogelijke hulp bij zelfdoding van vriend Hidde. Het narratief wordt niet geduid door één alwetende verteller die eenvormig de ontwikkelingen van de groep uiteenzet, maar het wordt verteld langs verschillende subjectieve vertellers die zich steeds net iets anders tot de belangrijke gebeurtenissen verhouden.
De speelse narratieve opzet met subjectieve vertellers creëert een alleraardigst raamwerk waarbinnen groepsdynamiek tot in de fijnste details kan worden uitgeplozen. Een psychologische roman in vijfvoud, waarbij het collectieve groepsproces evengoed ontwikkelingen doormaakt als de individuen die er onderdeel van zijn. Bewonderenswaardig dat de schrijfster een klassieke morele fabel combineert met het modernistische vertelplezier van met elkaar conflicterende en/of elkaar aanvullende perspectieven. Daarmee sluit het in vorm aan op eigentijdse discussies over privacy, authenticiteit, groepjesdenken, betekenis vinden in een tijdsgewricht waarin God noch Staat de almachtige autoriteiten vormen in de morele keuzes van de moderne Mensch.
Zo scherp als de algehele narratieve opzet van haar debuutroman is, zo lelijk is het naar mijn smaak geschreven. Eekhout is hier (nog) niet de soort vertelster die het taalniveau heeft om fictieve werelden te scheppen met haar rijke gebruik van de Nederlandse taal. Vrijwel geheel geschreven vanuit de spreektaal van studenten, grossiert de roman in 'me' en 'en' om zinnen lelijk aan elkaar te rijgen. Veel stilistisch oninteressante observaties waarmee personages hun eigen omgeving duiden. Zoals in dit kleine gedrocht: 'Ik neem een slok koffie en ik ril; te slap.' Erg beschrijvend en weinig de verbeelding prikkelend. Personages zijn continu naar elkaar aan het knikken in korte zinnetjes als: 'Ik knik.', 'Hij knikt.' en 'Ik knik snel.' (slechts een fractie van het gekmakende geknik over en weer)
Een ernstiger zwaktebod is dat de personages onvoldoende worden uitgewerkt als meer dan het clichématig brallende studentenvolk uit soaps. Wellicht dat Eekhout geen hoge dunk had van de studentikoze wereld van excessief drankgebruik en promiscue seksuele omgang met elkaar, maar zij schetst haar studenten als taalkundig gelimiteerde bordkartonnen constructies, met weinig ruimte voor eloquente uitlatingen of diepere gedachtesprongen. Hun emoties worden schematisch uitgetikt, waarbij er geen twijfel over kan bestaan wie er waarom heftige ontwikkelingen doormaakt. Daarnaast is een centraal trauma letterlijk cursief in de tekst verwerkt om het te kunnen onderscheiden van andere soorten gemoedstoestanden. Op erg veel sympathie (of zelfs antipathie) konden deze oppervlakkige personages bij mij niet rekenen, want zij voelden veelal als bloedeloze vehikels om de narratieve spielerei te ondersteunen.
Eekhout zet zichzelf met 'Dogma' op de kaart als een schrijfster die in ambities niet onderdoet voor toegankelijke Angelsaksische stilisten als Eleonar Catton met 'The Luminaries' (2013) en Ali Smith met 'How to Be Both' (2014). Toegankelijk spelen met vertelperspectieven en genrevermengingen om tot eigenzinnige hersenkrakers te komen. In die zin ben ik het eens met de overweldigende positieve geluiden van pers en publiek: Eekhout is ontegenzeggelijk een literaire belofte. Toch hoop ik dat zij in haar toekomstig werk de rijpheid van schrijven vindt om haar narratieve bouwwerken naar een hoger plan te tillen. Laat me haar personages verachten of liefhebben, voorbij hun status als bordkartonnen bedenksels. Meer ruimte voor mooi taalgebruik dat de verbeelding prikkelt; minder efficiënte lelijkheid om het plot doelmatig voort te stuwen.
* denotes required fields.
* denotes required fields.