Oceano Mare - Alessandro Baricco (1993)

Alessandro Baricco is zo'n schrijver die je onmogelijk met een andere kunt vergelijken. Zijn verhalen hebben altijd iets sprookjesachtig en kennen scenes die je nooit vergeet, niet omdat deze an sich zo bijzonder zijn maar door de manier waarop Baricco ze beschrijft. In een hypnotiserend ritme, waarbij je volkomen wordt meegesleurd door het ritme van taal en vertelling.

Oceano Mare is wat mij betreft het beste werk van de Italiaan. Hij neemt ons mee naar een hotel dat gerund wordt door een stel wijsneuzerige kinderen en waar een aantal excentrieke gasten resideert. Maar het verhaal van het hotel en de gasten wordt halverwege onderbroken voor een briljant geschreven stuk over een drama op een vlot met schipbreukelingen. Een drama dat in het vevolg van het verhaal nog een grote rol gaat spelen.

Oceano Mare is echt een eenmalige literaire belevenis. Ook voor Baricco, want hoe sterk sommige van zijn latere romans ook waren, het niveau van deze roman heeft hij (voorlopig) niet meer gehaald. Maar wel een van Europa's interessantste hedendaagse auteurs.

mooie cover!

De cover van de Nederlandse vertaling (uitgeverij De Geus) is minstens zo mooi.

Mooie beschrijving van dutch2. Ik ben nooit zo'n groot fan van fratsen in de pagina lay-out en zo (misschien een beetje conservatief), maar Baricco doet het wel stijlvol. Oceano Mare is sprookjesachtig mysterieus, kent een handvol buitennissige personages en brengt telkens wat nieuws in stijl en opbouw. Maar, en dat is de grote verdienste van Baricco, het boek blijft in balans. Een intrigerende roman.

Geen enkel personage komt voor mij tot leven. De zee blijft een dood ding en dient slechts om een groep mensen te isoleren op een vlot.
Desondanks heeft het verhaal me geboeid.

Na drie boeken van hem te hebben gelezen, is Baricco uitgegroeid tot een van mijn favoriete auteurs, en ben ik vooral verbaasd dat ik nooit vroeger van hem gehoord heb. Een echt meesterwerk (lees: vijf sterren boek ) heb ik van hem nog niet ontdekt, maar hij slaagt er wel steeds in om me helemaal te betoveren met zijn prachtige mengeling van buitensporige fantasie, milde humor en poëtische, diepmenselijke personages. Waar het nog een beetje aan ontbreekt is een verhaal waarin dat ook allemaal perfect samenkomt zonder te geconstrueerd over te komen - maar voorlopig til ik daar helemaal niet zwaar aan.

Oceano Mare is een wat vreemde leeservaring, en een van die boeken waar ik maar niet in wou vorderen. Tot ik het deze namiddag nog eens vastnam, en in één keer verslond. Het beeldend en als gedachten vloeiend en hortend taalgebruik, en de veelheid aan personages waren eerst de redenen waarom het maar niet wou lukken met dit boek, maar vandaag bleken het juist de elementen te zijn die dit boek zo onweerstaanbaar maken... Ik volg Pythia dat het geen echt levende personages zijn, steeds wordt er een zekere soms zelfs ironische afstand bewaard - maar toch heb ik ze haast allemaal in mijn hart gesloten. Het tweede deel, op zich een vreemde eend in het boek, is tegelijk het hoogtepunt: hier toont Baricco dat hij ook zonder zonderlinge personages een meeslepend verhaal kan schrijven, en staat de experimentele schrijfstijl helemaal ten dienste van de emotie van het gebeuren. Maar laat hij vooral blijven ook prachtige personages verzinnen - mensen zoals Plasson en Bartleboom kom je in de hedendaagse literatuur veel te weinig tegen, en het zou zwaar zonde zijn om ze te moeten missen!

Voor de korte tijd dat ik nog in Duitsland woon blijf ik mijn boeken ook in het Duits lezen - en dat werkt hier wonderwel. Italiaans zal ik nooit beheersen vrees ik, maar het Duits is een mooi alternatief voor poëtische kunststukjes als dit.

Ik heb nog nooit iets over deze schrijver gehoord maar jullie maken me benieuwd. Deze komt in mijn leeslijst.

'Af en toe vraag ik me af waar we eigenlijk op wachten.'
Stilte
'Op het moment dat het te laat is, madame.'

Tot vorige week had ik nog nooit gehoord van Alessandro Baricco. Nu, dankzij de gebruikers van Boekmeter, heb ik een veelbelovend schrijver leren kennen. Wat een prachtig boek is dit zeg. Hier zit zoveel moois in: poëzie, filosofie, magisch realisme, variërende vertelstijlen, humor, aangename verassingen, excentrieke karakters, meerdere interpretaties... Dit is helemaal mijn kopje thee.

Het boek bestaat uit drie delen. In het eerste deel worden de hoofdpersonages geïntroduceerd. Elk personage is op zijn of haar manier bezig met een persoonlijke zoektocht waarbij de zee een rol moet gaan spelen. In steeds langer wordende hoofdstukken zien we hoe de karakters met hun vragen omgaan zonder dat er nog veel antwoorden lijken te komen: "Zo had het voor altijd door kunnen gaan." Maar dan wordt het tweede deel gestart met een heel nieuw verhaal. Ook in dit verhaal staat de zee centraal. Niet als oproeper van vragen deze keer, maar als het begin van de antwoorden... Enter deel 3.

Het einde van het boek liet een heerlijke nasmaak achter. Want wat is er nou echt gebeurd in deel 2? Of je hier nou voor jezelf een keuze in maakt, of de waarheid in het midden laat: het noodlot is bitterzoet. En daar houd ik wel van in literatuur

Hier kon ik helemaal niks mee. Ik was al een beetje hierdoor bevreesd gezien de reacties en plotomschrijving dat dit een vaag boek zou zijn, anderzijds heb ik ook twee geweldige werkjes van Baricco gelezen waarin ik zijn taal heel mooi vind en dat ook geen rechttoe rechtaan romans zijn.

Maar deze Oceano Mare is toch vooral meer stijl dan inhoud. En de inhoud die er is trok me simpelweg niet. Het wordt magisch-realistisch genoemd maar de plattere term 'vaag gek' dekt de lading beter voor mij. Eigenlijk was Baricco me na 5 bladzijden al kwijt toen het over een schilder ging die steeds in de zee staat te schilderen tot de vloed hem bijna verzwelgt. Is het symboliek? Is hij simpelweg een raar persoon? Geen idee, maar in ieder geval interesseert me zo'n iemand niet en staat een boek al met 3-0 achter.

Ik houd wel van spelen met stijl, zolang de inhoud maar boeiend blijft en de inhoud de basis blijft (denk aan Ulysses, maar ook aan Dit Verhaal van Baricco). In dit geval stoorde ik me zelfs er een beetje aan. Jammer. En zelfs stukken die wel aardig zijn (dat hoofdstuk met alle schilderijen) is ook niet meer dan dat: aardig. Maar te weinig ook om het boek echt omhoog te tillen, al was het maar een beetje.

Maar goed, verder geen boeiende personen die allen ook vreemden bleven en me koud lieten, geen sfeer, geen leesplezier. Zelfs de mooie taal kon me niet bekoren. En dan van de diepzinnig bedoelde stukken tekst die gewoon nergens op slaan. Over bijvoorbeeld de zee, of die ogen heeft. 'De schepen zijn de ogen' zegt één van de personages. 'Dat ik daar niet aan dacht' dacht een ander. Tja. En steeds meer raakte ik verveeld. Het was dat ik een lange treinreis had en dit als enige boek bij me had. En dat ik dit boek eens wilde lezen.

Dit was wel een Baricco die ik al jaren wilde lezen (dit is zijn hoogst genoteerde) en voorlopig laat ik hem even links liggen, maar allicht pak ik er nog eens eentje van hem aangezien hij genoeg moois heeft geschreven ook. 1,0*.