IJstijd - Maartje Wortel (2014)

Maartje Wortel, dat is nou echt een pakkende naam.

Boek in twee delen, waarvan het eerste deel heel aardig is en het tweede deel maar matig. Niet dat het twee verschillende verhalen zijn (die splitsing slaat op zich niet eens ergens op) maar het was wel opvallend. Allicht omdat het eerste stuk opbouw is, en je de afrekening mist daarna. Dit is een psychologische roman met een opzet waar je best wat uit kunt halen, maar het blijft maar wat bij beschrijvingen en de hoofdpersoon leer je nooit echt kennen. Dat lukt Wortel dus niet, terwijl, gezien de opzet, dat wel de bedoeling is. Uiteindelijk blijft een boekje over met een aantal vermakelijke stukken, een redelijke stijl waar je even in moet komen maar uiteindelijk prima leest maar ook met een hoofdpersoon die een raadsel blijft en het boek is daardoor niet bevredigend. 2,5*.

Maartje Wortel kan schrijven en kent haar pappenheimers. Ze positioneert zichzelf tussen (voornamelijk Amerikaanse) postmoderne literatuur met haar zelfverzekerde spel vol intertekstuele verwijzingen en metafictie. Of zoals ze haar ik-verteller, James Dillard, laat zeggen over de auteur Richard Brautigan: 'Hij is één van mijn lievelingsschrijvers. (...) De personages in zijn werk ontwikkelen zich niet echt, net als in het echte leven. Het is zo'n bullshit als de figuren uit een boek iets leren. Een mens maakt immers steeds dezelfde fouten.' En laat dat citaat nu ook betrekking hebben op 'IJstijd' (2014) van Maartje Wortel zelf, waarin de geprivilegieerde hoofdrolspeler weinig meer persoonlijkheid heeft dan dat hij zich vastbijt in een relatiebreuk en een soort writer's block doormaakt. Nu hoeft een personage voor mij niet sympathiek of psychologisch gelaagd te zijn, maar die onuitstaanbare pedanterik van een James Dillard blijft wel erg een lege huls om een clevere stijl aan op te hangen. Zoals zijn richtingloosheid en onverwerkte gevoelens stilistisch worden nagebootst omdat vrijwel de gehele roman (inclusief flashbacks) in tegenwoordige tijd is geschreven. 'IJstijd' (2014) is knap geschreven spielerei, maar over de gehele linie ontroert het zelden en reiken de opgeworpen ideeën zelden verder dan eigen slimmigheden.