Nejimakidori Kuronikuru - Haruki Murakami (1994)

Soms lees je een boek in een ruk uit . Ik ben het met Dn!S eens dat het verhaal van de soldaat in de put heel aangrijpend is. Soms denk je dat je een roman leest de andere keer weer een sprookje. Laat ik het er maar op houden dat je in een literaire 8 baan zit die geen moment verveelt.

Die jongen is toch Kaneel en die gebeurtenis is toc de reden waarom Kaneel nooit meer praat?

Ja, dat zou best kunnen hoewel ik de specifieke details me niet zo goed meer herrinner. Waarom denk je dat?

Dat maakte ik op uit het hoofdstuk waarin Nootmuskaat vertelt waarom Kaneel niks meer zegt.
Dat gecombineerd met de gebeurtenis in de droom van Kaneel maakte dat ik dat dacht.

Niet dat het dan ook zo is, je kunt de boeken/gebeurtenissen naar eigen inzicht interpreteren.
Kun je heel moeilijk over doen en er heel veel dieps in proberen te zien, dat bepaalde personages eigenlijk niet bestaan maar deel uitmaken van hoe het hoofdpersoon in elkaar steekt. Dat zijn zwager eigenlijk zijn eigen slechte kant is. Zou best kunnen hoor, maar ik hou niet zo van dat gezoek in een boek. Zelf geef ik de voorkeur aan "Het is een apart universum en daar gebeuren aparte dingen in en komen aparte personages in voor". Dat is ook wat ik mooi vind aan Murakami's boeken. Een normale wereld waarin hele rare dingen kunnen gebeuren, de verhalen in het verhaal, de vreemde geschiedenissen van de personages en meer van zulks.

Wat dat betreft was dit ook weer een mooi boek. Hooguit wat aan de lange kant. Maar misschien heeft dat vooral te maken met dat ik niet lang daarvoor net 1q84 deel 1/2 en 3 achter elkaar gelezen had en een beetje te veel Murakami in korte tijd gelezen heb.
Desondanks dwaal ik nog steeds graag rond in zijn universum.

Toch wat teleurstellend, genoten van de eerste twee delen, deel drie verloor zichzelf wat in een poging om er een gepast einde aan te geven - had persoonlijk veel liever gezien dat de chaos en de worsteling die het dagelijkse leven is, gewoon bevestigd werd in een open einde.

Ik had precies hetzelfde gevoel, Timon. Zie mijn reactie van 18/08/2011.

Wat een mooi boek heerlijk gewoon om te lezen. Mij tweede Murakami na Norwegian Wood. Er gebeurt echt veel in verschillende verhaallijnen maar het blijft maar boeien:). En nou maar naar
een volgend boek van deze briljante schrijver.

Ik heb hem een tijdje geleden in het Nederlands gelezen en ik ben van plan hem binnenkort in het Engels te lezen (aangezien meeste mensen hier zeggen dat Murakami in het Engels nog iets mooiers is.) Maar wat is er dan precies weggelaten?

Ik heb het geloof ik al eens eerder gezegd maar daar waar ik Murakami’s ‘kleinere’ romans als Ten zuiden van de grens, Spoednikliefde en After dark, redelijk goed kan waarderen, daar doen zijn ‘grote’ klassiekers als Kafka op het strand, Dans dans dans en nu De Opwindvogelkronieken mij nauwelijks iets.
Ik erken onmiddellijk dat Murakami’s een vlotte, frisse en originele vertelstijl heeft maar het is me allemaal teveel los zand, teveel bomen die mij het zicht op het bos onttrekken, en emotioneel raakt het me amper.

Als je nog nooit iets van Murakami hebt gelezen, dan zou ik je aanraden om niet met De opwindvogelkronieken te beginnen. Maar als je eenmaal gegrepen bent door zijn fantastische stijl, sla deze dan vooral niet over.

De opwindvogelkronieken – Haruki Murakami | Lalagè leest - lalageleest.wordpress.com

Mijn derde Murakami (eerst 1q84, daarna Norwegian wood) en ik ben na jaren weer eens echt onder de indruk van een boek. Nog maar halverwege met lezen... ik vind het heel vreemd: het kleine van een kort verhaal verpakt in een roman, als iemand begrijpt wat ik bedoel.

Het begon zo mooi. Ik kon me er alles bij voorstellen hoe het jonge stel met kat samen leefden. Toru Okadu die lekker ontslag had genomen en in de steeg altijd het jonge, grappige meisje May Kasahara ontmoette. Daarna de mysterieuze verdwijning van zijn vrouw en de geweldige brieven van luitenant Mamayi. Het avontuur in Mongolië bij de rivier, waar een van de mannen levend gevild werd was echt prachtig.

Toen later de verhalen over de dierentuin volgde begon het me allemaal een beetje te vervelen. Ik heb kleine delen daarvan ook geskipt en het boek een paar weken weggelegd. Vandaag het boek weer opgepikt en meteen uitgelezen. Het einde was helaas toch een kleine tegenvaller, maar desalniettemin toch een mooi boek!

Het was anderhalf jaar geleden dat ik nog eens het uitlezen van een boek tot een goed einde had gebracht. Dat heeft geloof ik twee redenen: Wanneer ik het begin van een nieuw boek voorbij ben, zit ik met m'n gedachten vaak - nog voor ik het midden haal - reeds bij een ander boek dat ik ondertussen ergens heb ontdekt en alvast heb klaar gezet om hier nà in te beginnen. Ik stel me vaak ook een deadline op of een inschatting tegen wanneer ik de roman waar ik op dat moment in bezig ben, graag uit zou hebben om maar zo snel mogelijk in dat volgende te kunnen beginnen dan. Maar aangezien ik een wat trage lezer ben, die ook nog eens bijna uitsluitend net voor het slapengaan een boek ter hand neemt (en dan slechts telkens 10, 20 soms 30 pagina's vorder), komt het halen van die ingeschatte datum er nooit van. Als het boek dan ook nog eens m'n aandacht en nieuwsgierigheid niet met overtuiging weet vast te houden, is het helemaal een verloren zaak (dat ligt weleens meer aan mij dan aan het boek hoor, en de tijd dat ik nog volhardde in het uitlezen van een boek enkel en alleen om hem dan aan mijn 'gelezen-lijst' te kunnen toevoegen ligt ook alweer ver achter me).

Dat ik de 850 pagina's van De Opwindvogelkronieken wél tot een goed einde heb gebracht, is dus op zich al een verdienste en mooi compliment voor het boek. Ter hoogte van pagina 300 besefte ik plots dat ik een zeldzame keer géén deadline aan het opstellen was en ik het prima vond om hier, traag maar gestaag, in verder te gaan (om je een idee te geven: ik heb er net geen 3 maanden over gedaan). Met een potentieel volgend boek was ik niet bezig (dat bleek pas iets voor omstreeks pagina 700 te zijn).

Het was ook het juiste boek op het juiste moment. Vlot leesbaar, memorabele personages (Maya Kasahara, luitenant Mamiya, Nootmuskaat en Kaneel), memorabele scènes (de oorlogsjaren, de dierentuin, de scènes in de tuin met het stenen vogel-standbeeld, de vriendschap tussen meneer Honda en Mamiya, het Siberische strafkamp etc.). Het was er de timing voor om nog eens echt in een boek te stappen en er een tijdje in rond te blijven dwalen, en daarvoor zat je bij De Opwindvogelkronieken wel op je plaats. Gek genoeg vertoonde het verhaal zelfs wat gelijkenissen met de gebeurtenissen in mijn leven op dat moment (maar niet die van het magisch-realistische soort hoor ).

Toch hou ik wat gemengde gevoelens over aan deze. Met een 10e plaats in de top 250 heb je natuurlijk hoge verwachtingen, maar los daarvan hou ik overwegend relativerende gevoelens over aan het boek. De kernlijnen van het verhaal deden me eigenlijk niet zo veel. Over het algemeen verroerde het me allemaal niet zo als ik eraan terugdenk. Ik heb me nergens écht gegrepen gevoeld, het heeft me nergens echt geraakt. Het voelt daarom voor mij bijna niet meer als een vlot leesbaar verhaal waar je prettig in meedrijft met hier en daar wat uitschieters van scènes, maar uiteindelijk, als roman, als 'verhaal', als bron waaruit de rest van het verhaal ontspringt, in de kern te weinig om het lijf heeft.

De zoektocht naar een weggelopen geliefde uit een relatie die laat ons eerlijk zijn toch niet eens ooit zo idyllisch is geweest, wat de urgentie van en volharding voor die zoektocht voor mij minder geloofwaardig maakte (de slotmonoloog van Deel II deed zo melodramatisch-klef aan voor me dat hij bijna helemaal uit de toon van de rest van het boek viel.); de wisselwerking tussen realiteit en droomwereld, en de uitwerking van die droomwereld op het werkelijke; het uiteindelijke 'effect' dat Noboru Wataya had op Kumiko wat maakte dat ze 'zo geworden was' (waar eigenlijk, om in een climax te zitten, ook niet verder wordt op in gegaan behalve de vermelding 'dat het niet seksueel was').
Ik wil schrijven dat er teveel gaten in zaten, maar dan lijkt het alsof ik het heb over bepaalde elementen die onuitgeklaard bleven, maar daar gaat het me niet om. Je leest het boek inderdaad niet als een 'mystery' waarin alles 'opgelost' dient te worden. Maar de bouwstenen waaruit het verhaal is samengesteld, de ingrediënten die uiteindelijk wél uitgeklaard worden, dat vond ik gewoonweg te mager.

De eigenlijke ontknoping stelde me ook teleur, en daarmee is het boek voor me vergelijkbaar met Kafka op het strand, het vorige boek dat ik van Murakami las. Daar herinner ik me ook vooral: Memorabele personages, prettig leesbaar en geschreven, je hebt zin om in het verhaal te blijven, maar de uiteindelijke climax, daar kon ik weinig mee wegens (in dat boek in elk geval) een combinatie van te over the top en tja, bijna vergezocht? Ongeloofwaardig? (binnen de context van het verhaal dan). En iets vergelijkbaars had ik hier ook wel. In het prettige nawoord van de vertaler (net als het nawoord van de auteur trouwens) wordt verwezen naar het verhaal als een kleerkast waarin de kapstok er minder toe doet. Dat kan misschien wel zijn, maar voor mij moet die kapstok er uiteindelijk (grotendeels) toch wel zijn en was die er hier te weinig. Of laat ik het beter stellen: Wat er dan aan kapstok was, was wat mij betreft te dun om de 850 pagina's van het boek aan op te hangen.

Ik denk dat ik een paar keer 'voor mij' of 'wat mij betreft' hier boven heb neergepend, en dat wil ik dan ook benadrukken: Het was het gevoel dat ik overhield na het boek te hebben dichtgeslagen. Iemand anders heeft ongetwijfeld andere verwachtingen als hij aan een boek begint, of een andere invulling van wat een roman met hem/haar moet doen als hij het leest, en ik kan me dan ook goed inbeelden dat anderen er meer enthousiast over zijn.

Gevoelsmatig ben ik ook geneigd om eerder pro dan contra Murakami te zijn (om even een heel oppervlakkige tweedeling te maken), maar als ik dan verder erover nadenk, weet ik niet heel goed waarom. Ik heb nu drie boeken van hem gelezen (het eerste deel van 1Q84 niet meerekenend): Norwegian Wood, Kafka op het strand en De Opwindvogelkronieken. Het zijn zijn drie meest hooggewaardeerde romans, en toch zou ik er geen van in m'n top 30 plaatsen. De twee laatste heb ik met plezier gelezen, maar hebben geen grote indruk nagelaten.

Misschien moet ik maar eens iets non-fictie van hem uitproberen dan?

'De kat van Toru Okada, die zijn baan heeft opgezegd en zijn tijd vult met koken, lezen, luisteren naar jazz en opera en bier drinken, is spoorloos.'

Blijf dat toch heel knap vinden voor een kat. Logisch dat je ernaar op zoek gaat.

Wat een rare, authentieke vertelkunst verweven is in deze ‘Opwindvolgelkronieken’ van Murakami!!!

En inderdaad, de rode draad van het boek is quasi compleet gehuld in een surrealistische sfeer, waarbij nooit helemaal goed te achterhalen is waar het verhaal naar toe zal evolueren. Het kan niet anders hoe Murakami zijn monumentale boek (een joekel van meer dan 800 bladzijden) niet geschreven had met een vooropgezet plan. Hij moet het manuscript geschreven hebben, zoals hij het op het moment van de dag aanvoelde, haast automatisch en puur, maar wel telkens zeer aandachtig met een uiterst diepzinnig denken en met heel wat oog voor beschrijvende details van alledaagse, banale dingen… Kleine dagelijkse werkelijke feiten, die weliswaar in fel contrast staan met de wel heel bijzondere haast magische sfeer en gebeurtenissen die het hoofdpersonage overvallen…

In ieder geval nam Murakami alvast zijn tijd om dit magistrale boek te schrijven… Het tempo van het verhaal is hierbij ook nog eens ontzettend traag… Zo speelt het 900 bladzijden tellende verhaal zich quasi volledig af in zijn nogal kil huis met in de buurt een smalle verlaten steeg met een mysterieuze leegstaande woning en droge put, waar een vloek lijkt op te rusten… Enkel de verwijzingen naar onder andere historische Japanse gebeurtenissen en de versmelting naar een fictief hotel en enkele absurde dromen, zorgen voor een ander decor in het verhaal…
Ook het opvoeren van het aantal personages is uiterst beperkt gebleven: vooreerst een eerder opgewekt, maar vrij kleurloos (en werkloos) hoofpersonage die plots in contact komt met hooguit een tiental eigenaardige personages zoals onder meer 2 bizarre zusters, een intellectuele introverte tienermeid, een militair met een gruwelijk en vreemd verhaal, een jongen wat niet praat, maar wel uitstekend communiceert en diens moeder die over vreemde eigenschappen lijkt te beschikken... Centraal daarin dwalen steeds ook de schimmen rond van zijn verdwenen vrouw Kumiko en haar dubieuze broer die zich langzaam maar zeker (vaag crimineel) een weg baant naar de politieke top…

Met dit beperkt aantal personages en plaatsen, slaagt Murakami er echter wonderbaarlijk in, een schat aan verhalen te vertellen, die ogenschijnlijk losstaande verhalen (kunnen) zijn, maar naar het einde toe onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn… Ook al lijken die verhalen soms nergens toe te leiden. Het resultaat is hoe na het lezen van het boek heel wat vragen onbeantwoord blijven… Vragen waar zelfs de schrijver of elk mens in wezen ‘an sich’ geen antwoord kan op vinden… Een vage zoektocht naar het eigen zijn en onze plaats in de wereld, waarbij het Noodlot (met hoofdletter!!!) echter telkens ontegensprekelijk aanwezig is…

En het verhaal zelf, waar gaat dat nu over? Wel, het hoofdpersonage Toru Okada heeft als loopjongen van een advocatenkantoor zelf ontslag genomen. Hij vult zijn tijd wat met kleine banale dingen zoals koken, lezen, zwemmen, … Op een dag verdwijnen echter zowel zijn kat als zijn vrouw Kumiko op vrij mysterieuze wijze. In zijn zoektocht naar hen, wordt hij meegesleurd in een wirwar van feiten, waarbij het steeds duidelijker wordt hoe die gebeurtenissen meer en meer parallel lopen met een gruwelijk Japans oorlogsverleden en een wereld die niet (of net wel) zijn werkelijke wereld lijkt te zijn… Uiteindelijk wordt het vooral een zoektocht naar hemzelf...

Zoals al gezegd schrijft Murakami ontstellend traag, maar wel met een geweldige penkracht voor het gedetailleerd beschrijven van alledaagse dingen. En net die combinatie gekoppeld aan een bevreemdende magische raadselachtigheid die over het gehele boek zweeft, maakt het verhaal zo intens geslaagd. En inderdaad, het boek leest - ondanks die trage toon -verbazingwekkend snel weg.

Als je het mij vraagt, een bizar (dat wel), maar heerlijk geschreven boek… Literatuur van de bovenste plank!!!

De Opwindvogelkronieken deed mij duizelen van leesplezier. De hoofdpersoon is eigenlijk een saaie man die niet zoveel doet. Op een dag komt zijn kat niet naar huis en gaat hij op zoek naar de kat. Op doodnormale wijze begint een verhaal dat de lezer langs de gekste personen brengt waarvan je niet weet of ze er zijn of alleen in het onderbewuste van de hoofdpersoon bestaan; de wrede belevenissen van een soldaat in de Chinees-Japanse oorlog, corrupte politici: het zijn maar enkele voorbeelden van deze knotsgekke roman. Al deze zaken worden trouwens op sobere wijze beschreven. Ik kijk altijd uit naar nieuw werk van Murakami omdat ik altijd verzekerd ben van heel wat leesplezier.

Tijdens het lezen psychedelisch wegdromen, dat heb ik met geen enkele andere schrijver.

Deze complexe roman bestaat uit een verstrengeling van drie grote lagen. Ten eerste zijn er de gebeurtenissen in het heden in Tokyo. Deze gaan van een banale ruzie over wc-papier tot mysterieuze en problematische ontwikkelingen. Ten tweede zijn er getuigenissen en brieven over het verleden, bijvoorbeeld over de oorlogsgruwelen in Mantsjoerije. Ten derde is er een surrealistische laag, die bestaat uit dromen, hallucinaties en transcendentale ervaringen.

Toru Okada, bijgenaamd de Opwindvogel, zondert zich af van de alledaagse, materiële wereld, en gaat op zoek naar zichzelf, naar zingeving en naar z'n verloren huwelijksgeluk. Hij kent momenten van dissociatie, waarbij hij loskomt van z'n eigen lichaam. Sommige nevenpersonages bezitten paranormale gaven. Het tienermeisje May heeft wat van een ingebeelde vriendin. Personages die van naam veranderen, treden een nieuwe levensfase in.

Verschillende symbolen zitten doorheen het verhaal verweven. De kat is een herinnering aan het prille huwelijksgeluk. Wanneer de kat verdwijnt, loopt ook het huwelijk spaak. De opwindvogel doet denken aan le Dieu horloger: een wezen dat het mechanisme van de schepping in gang zet, maar daarna niet meer ingrijpt. Het aan weerszijden doodlopende steegje staat symbool voor zinloosheid. De opgedroogde put staat voor afzondering en het onderbewustzijn. De vlek op het gezicht is een teken van uitverkoring. Ook geuren, smaken, water en een honkbalknuppel spelen een rol. Deze elementen keren op verschillende plaatsen en tijdstippen terug, zoals in een droom.

Zoals vaak bij Murakami komt er veel westerse muziek in voor. Dat gaat van easy listening bij de drogist tot opera's waarin een vogel voorkomt. Typisch Japanse details zijn de miso-soep en het rijstpapier met de kalligrafie. Met een lichte toon en een vlotte vertelstijl neemt hij je mee op een trip door de verborgen krochten van de ziel.