menu

Ensaio Sobre a Cegueira - José Saramago (1995)

Alternatieve titel: De Stad der Blinden

mijn stem
4,01 (228)
228 stemmen

Portugees
Psychologisch

333 pagina's
Eerste druk: Editorial Caminho, Lissabon (Portugal)

Een rij auto's staat te wachten voor rood licht. Als het eindelijk op groen springt, trekt de eerste auto niet op, tot groeiend ongenoegen van de automobilisten erachter. De bestuurder blijkt van het ene op het andere moment blind geworden, en wat erger is: de blindheid is besmettelijk. Honderden slachtoffers worden geïsoleerd in een ziekenhuis, waar zich binnen korte tijd apocalyptische taferelen afspelen.

zoeken in:
avatar van stefan dias
3,5
Lalage schreef:
Ik vind het een goed verhaal, spannend tot de laatste bladzijde. Het doet wel wat ouderwets aan: wie had er in 1995 nog een horloge dat opgewonden moest worden?



Ik. Nog steeds. Bij deze ben ik dus officieel ouderwets.

4,0
eRCee schreef:
De schrijfstijl moet je even een boek of vier aan wennen, is mijn ervaring. Daarna wil je niet anders meer.

Ik weet niet goed of ik hiermee akkoord kan gaan, eRCee. Ik vond De Stad der blinden namelijk meteen geweldig, maar na De stad der zienden en Het verzuim va de dood had ik het wel een beetje gehad. Het Evangelie Volgens Jezus Christus vond ik knap, maar De Tocht van de Olifant viel me wat tegen. Uitgerekend de werken die jij noemt, heb ik jammer genoeg nog niet gelezen. Je zet er me toe aan daar zo vlug mogelijk aan te beginnen!

avatar van Pleun
3,0
Recensie geschreven in februari, toen corona nog onze kant op moest komen.

Lezen doe je doorgaans ter ontspanning. Daarom is het zinnetje: 'het leest lekker weg' vaak een compliment. De afgelopen week las ik De Stad der Blinden van Jose Saramago. Dit boek las helemaal niet lekker weg. Het was afzien tot het eind.

Het was mijn eerste van Saramago. In 1998 werd aan hem de Nobelprijs toegekend voor zijn oeuvre, dus ik was benieuwd.

De Stad der Blinden is een dystopische psychologische roman, waarin de schrijver een niet zo florissante visie op de mensheid toont. In sneltreinvaart worden de bewoners van een niet met naam genoemde stad, zonder aanwijsbare oorzaak, blind. De maatschappij vervalt in chaos, wreedheid en smerigheid. Mensen die besmet zijn met de mysterieuze blindheid worden onder nog minder dan beestachtige omstandigheden in quarantaine geplaatst. Compassie is er bijna niet meer, en wordt meestal getoond door de enige hoofdpersoon die nog kan zien.

De stijl van Saramago is merkwaardig. Hij gebruikt bijna geen punten en leestekens, zinnen lopen in elkaar over waardoor je intensiever je aandacht erbij moet houden. Verder wordt geen van de personages bij naam genoemd en zien we weinig van hun innerlijke gevoelsleven. Dit werkt afstand in de hand en daardoor raakte het mij niet echt, al die narigheid.

Ik lees veel lovende recensies van De Stad der Blinden. Daar ben ik het niet mee eens. Saramago heeft de Nobelprijs gewonnen dus dan is het misschien lastig om kritisch te zijn. Ik vind de visie op de mensheid van Saramago erg negatief en dat wij ons meteen als varkens gaan gedragen als we blind worden, vind ik niet geloofwaardig. De parallel met het corona-gedoe is snel getrokken. In China zie je misschien in milde vorm wat Saramago beschrijft in De Stad der Blinden, maar zo inhumaan en beestachtig zal het niet zijn, toch? Hoewel, we krijgen natuurlijk niet alles te zien van wat er in China gebeurt. Uiteindelijk denk ik dat in tijden van rampspoed de factoren compassie en menselijkheid nooit zullen verdwijnen.

Ik heb ook pas De meeste mensen deugen van Rutger Bregman gelezen. Er is geen groter contrast met De Stad der Blinden denkbaar. Wie heeft er nu gelijk? Dankzij Bregman ben ik in ieder geval iets kritischer geworden, en prijs niet automatisch Saramago de hemel in met zijn zogenaamd realistische visie op de mensheid.

Al met al is De Stad der Blinden een deprimerend boek. Het is zeker niet slecht geschreven en soms zitten er rake zinnen tussen. Het zal best zo zijn dat in zekere zin de moderne mens blind is. Maar de zwartgallige kijk van Saramago op de mensheid deel ik niet. En o ja, het einde begrijp ik niet helemaal. Net of Saramago het even niet meer wist. Of het ligt aan mij, dat zou ook heel goed kunnen.

avatar van eRCee
3,5
Pleun schreef:
Al met al is De Stad der Blinden een deprimerend boek. Het is zeker niet slecht geschreven en soms zitten er rake zinnen tussen. Het zal best zo zijn dat in zekere zin de moderne mens blind is. Maar de zwartgallige kijk van Saramago op de mensheid deel ik niet.

Ik snap je kritiek en kan je verzekeren dat deze zwartgalligheid in zijn andere werk veel minder aanwezig is. Sterker nog, ik beschouw Saramago als een humanistische schrijver.

avatar van Pleun
3,0
eRCee schreef:
(quote)

Ik snap je kritiek en kan je verzekeren dat deze zwartgalligheid in zijn andere werk veel minder aanwezig is. Sterker nog, ik beschouw Saramago als een humanistische schrijver.


Is De stad der zienden de moeite waard? Het is niet alleen het zwartgallige, maar ook de schrijfstijl van Saramago die mij tegenstaat. Ik dacht aanvankelijk zelfs dat ik een misdruk aan het lezen was. Een experimentele of eigenzinnige stijl mag natuurlijk altijd, maar ik zie de meerwaarde er in dit geval niet van eerlijk gezegd. Wat was de bedoeling van Saramago? Lezers dwingen om bij de les te blijven? Lezers ergeren? Heel af en toe komt het voor dat je een boek leest waaraan je je wezenloos ergert, maar waar anderen helemaal lyrisch over zijn. Wonderlijk is dat.

avatar van eRCee
3,5
Die is wel een stuk lichter maar behoort niet tot z'n beteren in mijn ogen. Ik heb mijn lijstje staan in het auteurstopic en met name de bovenste vijf daaruit zou ik aanraden. De stijl is in al zijn boeken min of meer gelijk, zie verder de discussie daarover hierboven.

avatar van Pleun
3,0
eRCee schreef:
Die is wel een stuk lichter maar behoort niet tot z'n beteren in mijn ogen. Ik heb mijn lijstje staan in het auteurstopic en met name de bovenste vijf daaruit zou ik aanraden. De stijl is in al zijn boeken min of meer gelijk, zie verder de discussie daarover hierboven.


Oke, ik geef Saramago nog een kans. Heb gekozen voor Alle namen.

4,0
Ik sluit me aan bij eRCee: De stad der zienden hoort zeker niet bij de top van Saramago. Zijn top 3, die hem meteen tot wereldtop maakt, is voor mij De man in duplo, De stad der blinden en inderdaad Alle namen (gevolgd door Het schijnbestaan), maar De stad der blinden is puur qua schrijfstijl misschien wel het meest uitgesproken eigenzinnig. We moeten er natuurlijk wel altijd rekening mee houden dat we een vertaling lezen...
Wel heel herkenbaar vond ik de laatste opmerking van Pleun: "En o ja, het einde begrijp ik niet helemaal. Net of Saramago het even niet meer wist." Zoals ik bij verschillende titels van Saramago op deze site opmerkte, valt het einde ook mij soms wat tegen. Net of hij zelf niet goed weet hoe zijn knap opgebouwde verhaal af te sluiten...

4,0
Onaangenaam om met de slechte kant van de mensheid te worden geconfronteerd, niet makkelijk leesbaar qua stijl, absurdistisch en toch fascinerend. Een must voor iedere ervaren lezer.

Gast
geplaatst: vandaag om 19:38 uur

geplaatst: vandaag om 19:38 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.