JoeCabot
Laat ik deze review beginnen met een understatement: dit boek stelt je geduld op de proef.
Wie het Engels niet als moedertaal spreekt, zal een flinke kluif hebben aan de eerste 75 pagina’s. Het inleidende deel staat bol van complexe zinstructuren en ellenlange mijmeringen over het na-oorlogse Amerika. En ik denk eerlijk gezegd dat wie wél Engelstalig is, ook even zal slikken.
Om maar te zeggen: dit is geen zwembadlectuur. En dan kun je deze roman op twee manieren lezen. Je kan (1) als een neuroot ieder woord opzoeken en iedere zin driemaal lezen tot de ware betekenis tot je doordringt, of je kan (2) hier aan een normaal tempo doorheen gaan en accepteren dat je als gewone sterveling nu eenmaal niet alles zal begrijpen. Wie niet in een dwangbuis wil eindigen, kiest best voor optie twee.
Maar goed, wanneer je de inleiding (die dus 75 pagina’s telt) overleefd hebt, word je wel beloond met een prachtig literair werk. De schrijfstijl blijft best complex - kwatongen zullen het elitair noemen -, maar nu begint ook het verhaal zich te ontvouwen. De mijmeringen, die in het begin nogal vaag en abstract aanvoelden, krijgen nu meer context waardoor het allemaal wat verteerbaarder wordt.
Al betekent dit natuurlijk niet dat American Pastoral opeens een hapklare brok is. Philip Roth blijft je uitdagen - de kwatongen van daarnet zullen zeggen: blijft met je fucken - tot en met de allerlaatste zin. Het verhaal is allesbehalve lineair en Roth slaat allerhande zijpaadjes in. Wie de gewoonte heeft om voor het slapen gaan enkele pagina’s van een boek te lezen om tot rust te komen, zal ditmaal van een koude kermis thuiskomen. Hier moet je wel eventjes voor gaan zitten.
Het centrale personage in deze roman is ‘The Swede’, een good old American fella. Lees: een eerder saaie, conservatieve man die in zijn jeugd nooit veel tegenspoed heeft gekend. Roth slaagt er echter in om hier alsnog een intrigerend verhaal rond te bouwen, door van The Swede niet het onderwerp, maar het lijdend voorwerp te maken. We beleven hoe de laatste generatie hondstrouwe patriotten - of zo leek het toen in ieder geval - geconfronteerd wordt met het zootje ongeregeld in de woelige jaren 60. Roth vertelt het allemaal met een flinke dosis cynisme, maar ook met een zweempje melancholiek.
Het resultaat kan ik alleen maar groots noemen. Een geweldig stuk Amerikaanse geschiedenis vervat in een boek dat nog decennialang relevant zal blijven. Maar het begin, daar moet je je dus wel even doorheen worstelen. 4*