Gelezen in het kader van het BoekMeter Boek van het Kwartaal.
Hoewel ik zelf niet wist wat te verwachten, deden de twee recensies hierboven vermoeden dat ik zou gaan smullen van het boek. Mijn leeservaring viel echter volledig anders uit. Het geheel is mierzoet en doorspekt met geloofsaspecten; twee zaken die er bij mij niet al te best in gaan. Van begin tot eind had ik beelden van Little House on the Prairie in mijn hoofd en Haushofer weet mij niet te overtuigen met haar schrijfstijl. De omgeving wordt levendig omschreven en de details zijn bij momenten erg sterk, maar dat is niet voldoende om te kunnen overtuigen.
Het boek draait allemaal om de jonge (en nogal vervelende) Meta.
'Ziet niemand dan hoe ongelukkig grootvader is? Merkt niemand die verschrikkelijke onrust en die ongeneeslijke ontzetting op die uit zijn kleren sijpelt en uit zijn oude, droge lichaam?'
Het eerste dat ik mij afvroeg tijdens het lezen was: hoe oud is dit kind?? In haar jonge jaren filosofeerde Meta er namelijk duchtig op los. Ze heeft zichzelf leren lezen, maar wat nog veel knapper is; ze denkt na over de dood en het leven, ze evalueert de achterliggende gedachtes bij de relaties tussen mensen, heeft het concept van tijd al volledig onder de knie en over haar kunde tot echt abstract denken zullen we het maar helemaal niet hebben.
Daarnaast heeft ze een woordenschat waar menig volwassene jaloers op is. Althans, tijdens haar echt jonge jaren beschikt ze hierover. Wanneer ze rond de acht is, schrijft Haushofer plots dat Meta niet alles snapt wat in de boeken die ze leest en sommige woorden lastig vindt (plots wordt er door de omgeving ook geregeld een woord uitgelegd). Vreemd, want toen ze een peuter / kleuter was, dacht en sprak ze als een volleerd professor.
Op sommige momenten is Meta een 'echt' kind, met alle knulligheid, koppigheid en onschuld die daarbij komt kijken, op andere moment is het een intellectueel wonder. Haushofer kan deze keuze maar niet maken; wordt dit verhaal verteld vanuit het kind of wordt dit verteld vanuit de volwassene die ooit dit kind was? Storend.
De eerste 75 bladzijdes vind ik dan ook bijzonder moeilijk om doorheen te komen. Ik geloof het van geen kant en het taalgebruik springt van overdreven naar ronduit kinderachtig; opnieuw die keuze die Haushofer niet maakt.
Hierna wordt het gelukkig wat beter. Wanneer Meta wat ouder is (8+) verandert de taal, de zinsbouw, de inhoud en het verhalende. Het lijkt er bijna op alsof hier de echte, daadwerkelijke, herinneringen van Haushofer hun werk doen waar ze haar jeugdige herinneringen uit de eerste 75 bladzijdes wat meer als volwassene heeft ingekleurd.
Verhaaltechnisch valt er niets over dit boek te vertellen, maar het is niet helemaal eerlijk om daar kritiek op te hebben want daar draait het natuurlijk ook niet om. Toch is het volledig ontbreken van enig verhaal onprettig en draagt bij aan het ultrabrave karakter van dit boek. Niet alleen hoeft er op plotniveau niets te gebeuren dat enigszins geïnterpreteerd hoeft te worden, ook de karakters zijn vrij eendimensionaal en te braaf voor woorden.
Al met al kan ik maar weinig met dit boek. Braaf, gelovig, onevenwichtig. Dat Haushofer bijzonder sterk beschrijvend kan schrijven staat buiten kijf, maar dit boek mist voor mij toch echt wel teveel op vrijwel ieder gebied om te kunnen imponeren en/of boeien.