Vojna i Mir - Lev Tolstoj (1869)

Als kind was dit het 1e boek dat ik van mijn vader kreeg.
Hij vond dat het tijd was om de Tinny- en Pollyverhalen achter me te laten en me met wat ernstiger lectuur in te laten.

Ik begreep er toen niet veel van, alleen herinnerde ik me dat ik van bepaalde passages toch wel genoten had.

En ik nam me dan ook voor om dit boek ooit nog eens te herlezen.
Die ooit is inmiddels bijna 40 jaar geleden, maar wat ben ik blij dat het het er nu toch van gekomen is.

Ik heb ontzetend genoten van dit boek, werd meegesleurd in het verhaal, meegenomen in een tijd en naar een land waar ik niets van ken. Maar toch leek alles vanzelfsprekend, leek het of ik er bij was, zo ontzettend mooi geschreven.


Een boek die leest als een trein, en waarin je wonderwel geen problemen hebt om al die namen te lezen, het gaat gewoon vanzelf.

Echt een aanrader dus, maar daarmee vertel ik natuurlijk niets nieuws.

Wat een vreemde keus voor een kind.

Na over een periode van acht maanden met deze roman, en het woord roman doet het werk al tekort, in de weer te zijn geweest ben ik aan het einde ervan aangekomen. Een laatste nabeschouwing over waarschijnlijk weer een herschrijving van de destijds - en wellicht nog altijd - prevalerende geschiedbeschrijving wacht op me in de tweede epiloog. Niets, maar dan ook niets, lijkt in het werk onbeschreven: het gehele pallet aan menselijke emoties waardoor je je met zowat elk karakter kunt vereenzelvigen, het reilen en zeilen binnen drie aristocratische families van het Rusland aan het begin van de 19e eeuw en de geschiedschrijving van de oorlog tussen de Russen en de Fransen. De titel pakt het werk dan ook: alle dieptepunten, beslommeringen, uitdagingen van de oorlog en alle hoogtepunten van de vrede: de overgave van het leven aan de krachten van de natuur zoals de liefde en de dood en aan een onbekende kracht als die van God of van andere spirituele aard. Een voor de hand liggende synoniem is het leven als oorlog & vrede, en dan niet alleen het leven van een persoonlijke aard, maar ook in de zin van een bepaalde wereldse aard, namelijk die van de beweging der volkeren, met al zijn natuurlijke oorzaken en gevolgen.

Verder zal ik niet verder in detail willen treden. Oorlog & Vrede maakt zijn grootse ambities waar. Het is een veelgeprezen werk, en daardoor tot meesterwerk verheven. Terecht op vele fronten, en ondanks de grote omvang en de velerlei uitweidingen, die toch af en toe teveel van de lezer eisen, blijft het een afgerond geheel, een kloppende puzzel.

Voor mij persoonlijk een 4/5

Overigens heb ik de vertaling van René de Vries gelezen. Ik heb vernomen dat dit een wat letterlijkere en ondertussen ietwat verouderde vertaling is in vergelijking met de soepelere vertaling van Yolanda Bloemen.

Zojuist voor de tweede keer uitgelezen en nog minstens even erg onder de indruk als de eerste keer. Tolstoj zelf wilde Oorlog en Vrede niet een roman noemen, en op een bepaalde manier denk ik dat hij daar gelijk in heeft. Meer nog dan Anna Karenina is dit boek een soort beschrijving van de volledige mensheid en haar doen en laten in zeer uiteenlopende omstandigheden. Als je zo naar Oorlog en Vrede kijkt kun je de mindere puntjes vergeten.

Opnieuw heb ik de zogenaamde oerversie gelezen dus ik weet niet of het in de canonieke versie anders is, maar er zijn een paar anachronismen en foutjes die soms verwarrend kunnen zijn. Ook eindigen sommige verhaallijnen open en worden andere wat abrupt afgesloten (Hélène sterft bijvoorbeeld wel op een heel gunstig moment). Omwille van het grote geheel kan ik dat echter allemaal vergeven. Tolstojs mensenkennis en zijn karakterbeschrijvingen zijn namelijk onovertroffen.

Ik kan wel blijven jubelen, maar de vorige keer was het ook al zo'n verhaal dus zal ik het kort houden. Naar mijn heel bescheiden mening zou iedereen met enig verstand ten minste eenmaal in zijn/haar leven dit boek gelezen moeten hebben. Ik verwacht dat er voor mij nog wel eens een derde keer aankomt - wellicht dan toch maar de canonieke versie. Meer Oorlog en Vrede, ik kan me nauwelijks voorstellen dat dat op een teleurstelling uitloopt.

Ik heb de 1018 pagina's tellende versie, vertaald door René de Vries, de zoon van auteur Theun de Vries. Verrast was ik, toen bleek, dat deze vertaling slechts een gedeelte van het originele boek betrof. Het was wat mij betreft lang genoeg.

Ik ben ooit een vertaling uit het Russisch in het Nederlands tegengekomen van ene Dr. A.E. Boutelje, die in druk 1231 pagina's telde, maar weet niet of die compleet was.

Als je de complete roman Oorlog en Vrede in je boekenkast wilt hebben moet je de vertaling van Yolanda Bloemen en Marja Wiebes uitgegeven door Van Oorschot kopen...
Deze vertaling telt maar liefst 1652 pagina's. Dat is op zijn zachts uitgedrukt een omvangrijk boek

Klein detail: de kostprijs van deze vertaling bekroond met de Nijhoffprijs = 85 euro

Nee, er is inmiddels een versie van € 30 te koop: Oorlog en vrede - vanoorschot.nl

Oh sorry, mijn excuses dat had ik even over het hoofd gezien. Bedankt om mij te verbeteren mjk87
€ 30 vind ik een eerlijke prijs zelfs misschien wel wat te eerlijk...

Ik heb deze turf eindelijk eens meegenomen uit de Kringloopwinkel voor de spotprijs van 0.50 euro, maar lees hier dat er blijkbaar wel wat onvolledige vertalingen bestaan? Mijn is een bewerking door T. Knape en telt maar een 460 pagina's..

Heb net de vertaling van Yolanda Bloemen en Marja Wiebes uit van 1500+ bladzijdes. Vond het veel beter lezen dan de eerdere versie die ik eens voor de helft heb gelezen (oerversie van 967 bladzijden). Het epiloog (II) was wel erg pittig om door te lezen jeetje wat kan die Tolstoj een stuk door lullen zeg. Maar het is hem vergeven want wat een fantastische leeservaring was dit. Ik moet het nog even laten inzinken maar er zijn weinig(=geen) boeken die zo'n indruk op me hebben achter gelaten. Zelfs als je niet van militaire historie en veldslagen houdt zal Tolstoj ongetwijfeld interesse bij je opwekken over Napoleon en de Coalitische campagnes uit de periode.
Zo ontzettend veel personages maar toch allemaal zo goed uitgediept en sympathiek. Juist de valsere karakters zoals Dolochov, de oude vorst Bolkonski en de Koeragins (behalve Hippolyte) zijn misschien wel de interessantse. Mijn favoriete zijn Natasja maar vooral Pierre. Al deze prachtige personages blijven je voor de rest van je leven bij en ik zal ze ontzettend missen nu ik het verhaal uit heb.

Kennelijk heeft de serieverfilming (BBC) nogal prominent het mannelijke geslachtsdeel op beeld gevangen. Leuk artikel van Vrij Nederland over de emancipatie van mannelijk naakt: Eindelijk een keer een penis op televisie - Vrij Nederland - vn.nl

"Het is raar hoeveel ‘naakter’ we mannen vinden dan vrouwen. Alsof de penis een kwetsbare heiligheid is die ten alle tijden uit het zicht moet worden gehouden, terwijl vrouwenborsten en goed onderhouden venusheuvels als vanzelfsprekend onderdeel zijn van het televisielandschap."

Hier heb ik me altijd al over verwonderd.

Ben erg aan het twijfelen of ik dit boek in het Nederlands of Engels moet lezen, aangezien Russisch niet mijn beste taal is...

Waarom zou je het dan in het Engels lezen? Het lijkt me dat je misschien meer mist als het verhaal twee keer vertaald wordt, één keer door een vertaler van Russisch naar Engels, en één keer in je hoofd van Engels naar Nederlands. Tenzij Engels je moedertaal is, natuurlijk.

Goed punt. De Nederlandse vertaling klinkt logischer.

Toch wil ik het dan weer moeilijker voor je maken. Mijn ervaring is dat 'de grote klassiekers' soms beter tot hun recht komen in het Engels, omdat die taal (gevoelsmatig) minder woorden nodig heeft om meer te zeggen. Ik vind Nederlands allerminst een lelijke taal, maar bij vertalingen is het taalgebruik sowieso al niet op z'n mooist; dan heb ik liever de zakelijkheid van de Angelsaksisch taal dan het omslachtige van de Nederlandse taal. Daarnaast klinkt het wat suffer als de sfeer van bijvoorbeeld Tolstoj tot leven wordt gebracht door het krukkige, gedateerde Nederlands uit dat soort werken (zeker bij oude vertalingen)

Al heeft Oorlog en Vrede een moderne en frisse vertaling van Bloemen en Wiebes. Met daarnaast een fijne layout waar de Franse teksten als voetnoot vertaald staan ipv ergens achter in het boek.

Ik ben op dit moment bij de aanvang van de slag bij Austerlitz. Dit boek is, zoals ik verwachtte, niet makkelijk te lezen (voor een beginner als ik). Ook ben ik niet de manier van beschrijven gewend die Tolstoj gebruikt. Ik bedoel hiermee het beschrijven van de interacties tussen de karakters en de gedachtegangen van de karakters op een kurkdroge manier, met het 'alziend oog'.

Heeft iemand hier een vergelijkbaar struikelblok, als het gaat om de manier hoe Tolstoj alles uitvoerig (maar toch stoffig) verteld? Of mis ik hier een zekere nuance?

Ik ben benieuwd naar de reacties. Binnenkort ga ik tijdens mijn vakantie ook aan Tolstoj beginnen en ben erg benieuwd of het me net zo pakt als de vele lezers die deze boeken zo hoog waarderen.

Oorlog en Vrede is niet het boek van Tolstoj om mee te beginnen, kan inderdaad best droog of taai overkomen (volgens mij vooral door de inhoud en de lengte, de stijl van Tolstoj is altijd soepel). Beter eerst een kleiner werk als De dood van Iwan Iljitsj of De Kreutzersonate aanvatten en daarna Anna Karenina.

Ai... Ik begin met Anna Karenina

Wat vind je precies soepel aan Tolstojs stijl?

Beetje lastig te omschrijven natuurlijk, maar ik vind het proza van Tolstoj altijd heel helder. Je hoeft eigenlijk nooit een zin te herlezen, tenminste niet vanwege zinsconstructie of woordgebruik, hoogstens om een naam te kunnen plaatsen. Hij kan ook in gewone woorden zeer meeslepend schrijven, het meest duidelijk is dat wanneer het over vrij normale zaken gaat (zoals in z'n autobiografische drieluik). Daarnaast is hij heel goed in het neerzetten en opbouwen van een scene, maar dat zal je wel zien als je die andere boeken die ik noem lees.

Bedankt voor de uitleg! Graag wil ik ook Tolstojs andere boeken lezen, maar ik ben momenteel al 250 pagina's bezig met Oorlog en Vrede. Ik wil het graag tot het einde lezen.

Nu ik het slot van het eerste boek nader, merk ik dat ik meer leesplezier heb. De hoofdpersonages zijn herenigd, wat veel interessante gesprekken oplevert. Ik begrijp, denk ik, nu meer waar Tolstoj naartoe wil gaan met zijn passages en karakterontwikkelingen. Ondanks dat ik nog vele bladzijden heb te lezen, zal ik me er komende maanden op leggen om dit boek uit te lezen!

Momenteel ben ik weer wat verder gekomen, om meer precies te zijn ben ik nu bij de dood van de oude prins Bolkonski. Ik heb gemengde gevoelens over 'Oorlog en vrede', maar ik ben vooral positief. Ik ben sowieso van plan dit boek te herlezen in de verre toekomst (~10 jaar later), aangezien ik het idee heb dat ik heel veel mooie nuances mis. Oorlog en vrede is misschien niet een goed boek om te lezen voor iemand, die eerder onbekend was met Russische literatuur, maar toch ben ik blij dat ik hieraan begonnen ben, omdat een boek als Oorlog en vrede van mij vraagt om goed op te letten en door te zetten. Het gevoel dat ik krijg, na een aantal mooie hoofdstukken gelezen te hebben, ondanks dat het mijn volste aandacht vereist vanwege de vele trage, uitweidende alinea's, is een gevoel van voldoening.

Bij het boek 'In de naam van de roos' waren er ook mooie zinnen, maar ik had geen idee waar het over ging en waar het boek naartoe wilde gaan. Dit heb ik niet bij Oorlog en vrede; hoelang een bepaalde passage ook doordendert, ik blijf bijna altijd wel geïnteresseerd.

Dit is en blijft de mooiste roman ie ik ooit heb gelezen. Enorm indrukwekkend en veel teveel wat ik goed vond, waar ik diep van onder de indruk was. Vond het zo jammer dat ik em uit had, en wilde het zo graag nog een keer lezen. Ik heb het boek in een Engelse vertaling gelezen in de Everman's Library editie (harde kaft met een box 1750p.) Dit is op dit moment voor zover ik weet de enige complete versie met alle extra toevoegingen intact. Hij is alleen al wel wat ouder.

Ik wil daarom ook graag de Van Oorschot /NL vertaling lezen. In het geval ik bepaalde nuances heb gemist. Alleen vraag ik me af waarom de dure versie 1652p. heeft en de goedkope versie 1624p. (aldus Bol.com). Hebben ze iets weggelaten ?

Heb inmiddels ook de nw BBC serie gezien. Deze volgt de gehele lijn van het verhaal en neemt soms letterlijk zinnen over uit het boek, maar heeft ook verschillende passages of weggelaten of verkort. Des al niet te min nog steeds een indrukwekkende serie. Als je een Home Cinema Set hebt, met Blu Ray, kijk het vooral op Blu-Ray. Serie heeft ook prachtig geluid.

Ik heb de afgelopen maand de uitgebreide vertaling gelezen van meer dan 1500 pagina's, en waar ik bang voor was toen ik begon (precies de reden waarom het zo lang duurde voordat ik überhaupt durfde te beginnen), werd na ongeveer 1000 pagina's bewaarheid: dit is voor mij toch wat te lang gebleken om mijn volle aandacht er bij te kunnen houden.

Waar dat mee te maken had, is niet de kwaliteit: die is constant hoog, van de eerste tot en met de laatste bladzijde. De helderheid waarmee alles opgeschreven wordt is bewonderenswaardig en de karakterontwikkeling subliem. De keuze om het grootste deel vanuit de individuele ervaringen te vertellen en de algemene en filosofische beschrijvingen beperkt te houden, zorgt ervoor dat dit boek herkenbaar blijft en leest als een trein. De eerste honderden pagina's heb ik werkelijk verslonden.

Gaandeweg realiseerde ik me dat er weinig nieuws meer geïntroduceerd werd. De helderheid bleef, de karakterontwikkeling bleef, de vertelstructuur bleef, en toen begon ik me te vervelen. Het werd een 'en toen', 'en toen' verhaal waar ik mijn aandacht niet meer goed bij kon houden. Ik wilde minder oorlog en meer verrast worden: meer filosofie, een andere vertelstructuur, iets. Het lezen ging meteen langzamer, en uiteindelijk ben ik zelfs tegelijkertijd een ander boek gaan lezen (wat ik nooit doe). En dat vond ik zo jammer na de initiële vreugde die ik ervoer. Misschien had een andere versie voor mij beter gewerkt.

Vandaag heb ik voor de derde keer Oorlog en Vrede uitgelezen, en voor het eerst de complete versie (vertaling van Bloemen en Wiebes) in plaats van de 'oerversie' die ik zelf in bezit heb.
Ook in deze variant is Oorlog en Vrede het beste boek dat ik ooit gelezen heb. Ik zou eindeloos veel redenen kunnen opnoemen waarom, maar daar ben ik al twee keer eerder aan begonnen. Daarom nu alleen iets over de verschillen tussen de beide versies (mocht iemand daarin geïnteresseerd zijn).

De oerversie is zoals bekend een stuk korter dan de canonieke versie. De eerste delen komen nog grotendeels overeen; ze verschillen met name qua vertaling. Pas als we bij Borodino en de val van Moskou aankomen, gaan er grote verschillen ontstaan tussen de beide versies. De oerversie is dan al bijna afgelopen (dat wil zeggen, er zijn nog geen honderd pagina's over na de slag bij Borodino). De canonieke versie gaat veel uitgebreider in op de gevangenschap van Pierre en blijft de personages veel langer volgen. Dat laatste is voor mij het grootste pluspunt van de canonieke versie. Al bij de eerste leesbeurt van de oerversie wilde ik meer weten over bijvoorbeeld prinses Marja, en in deze versie wordt ik op mijn wenken bediend: we lezen over haar omgang met Nikolaj in Voronezj, de verwijdering die ontstaat tussen hen beiden, en uiteindelijk hun geslaagde huwelijk. De meeste personages krijgen in deze versie een mooier afgerond en een geloofwaardig-gelukkig einde.

Dat brengt me echter ook op het grootste inhoudelijke verschil tussen de beide versies, en het grootste nadeel van de canonieke versie - voor mij althans. Dat is het lot van vorst Andrej. Ik wist al dat hij het in de canonieke versie niet overleeft dus daar was ik op voorbereid. De manier waarop echter niet. In beide versies ondergaat Andrej een ingrijpende verandering na zijn verwonding bij Borodino, maar niet allebei in dezelfde richting. In de oerversie wordt Andrej milder en verzoent hij zich met het leven. Hij vergeeft Natasja, accepteert dat ze nooit iets anders zullen zijn dan vrienden en speelt zelfs een rol in het koppelen van Natasja aan Pierre. Hij kan goed overweg met Sonja en inspireert haar om zichzelf op te offeren en Nikolaj op te geven (in de canonieke versie gaat dat een stuk minder vrijwillig). Het weerzien van Andrej met zijn zus en zoon ontroert hem, hij verheugt zich over de verbintenis van Marja en Nikolaj en hij komt tot het volgende inzicht:

Juist ja, dát moet nog gebeuren, dacht hij. Dát is wat me nog te doen staat in het leven, dát is waar ik zo'n spijt van had, toen ze me wegdroegen bij Borodino. Dát is waar het om gaat. Niet je eigen geluk, maar om dat van anderen.

Als Andrej zou zijn gestorven na zo'n karakterontwikkeling te hebben doorgemaakt, had ik daar goed mee kunnen leven. In de canonieke versie sterft hij echter na een langzaam en pijnlijk afscheid van het aardse leven. Zijn uiteindelijke dood is een verlossing, maar ik had hem een ander levenseinde gegund.

Het lot van vorst Andrej is mijns inziens het enige wezenlijke inhoudelijke verschil tussen de twee versies. De canonieke versie gaat zoals gezegd met name langer door, en bevat meer filosofische uitweidingen over de geschiedenis en de vrije wil. Goed te volgen en zeker interessant, maar wel een stuk taaier dan het verhalende deel van het boek. Dat geldt overigens hoofdzakelijk voor het eind van de canonieke versie. De beide versies bevatten (kortere) filosofische beschouwingen die met het verhaal verweven zijn en daarom gemakkelijker weglezen.

Ik heb de twee versies niet naast elkaar gelezen (dus ik zal zeker verschillen gemist hebben) maar ze wel af en toe naast elkaar gelegd. Zo kwam ik erachter dat soms ook belangrijke dialogen zijn aangepast in de latere versie; het opvallendste voorbeeld is het gesprek tussen de twee vrienden als Pierre Andrej komt opzoeken op diens landgoed Bogoetsjarovo. Voor het verloop van het verhaal heeft het verder geen consequenties, maar als je erop let zie je het verschil.

Sporadisch zijn er dingen gesneuveld uit de oerversie. Deze begint bijvoorbeeld met een voorwoord van Tolstoj waarin hij uitlegt waarom hij met name over de hogere klassen schrijft - een verrassend vermakelijk voorwoord dat ik eigenlijk wel miste in de canonieke versie. Het opvallendste gemis in de canonieke versie is echter wel de scène waarin Denisov Nikolaj meeneemt naar de hoeren - de reden waarom ik specifiek deze scène onthouden heb van de oerversie zal wel dezelfde zijn als de reden waarom de scène de versie niet overleefd heeft.

Concluderend: de oerversie is over het geheel genomen leesbaarder. Het grote inhoudelijke verschil is het lot van vorst Andrej, waarbij ik de oerversie verkies. De canonieke versie is daarentegen completer; enerzijds door meer filosofische uitweidingen, anderzijds door een beter afgerond verhaal. Ik kan (nog) niet tussen de beide versies kiezen; ik zal ze wel om en om moeten lezen.

Och, en ik had het nog wel kort willen houden...