Vojna i Mir - Lev Tolstoj (1869)

Drie keer maar liefst, hoed af! Ik heb de nieuwe vertaling (wat jij de canonieke uitgave noemt denk ik) een paar jaar geleden optimistisch gekocht met het idee om dit boek ooit te herlezen, maar het blijft voorlopig bij 'ooit'.

Hoe weeg jij trouwens Oorlog en Vrede ten opzichte van Anna Karenina?

Nu raakt een mens nieuwsgierig. Leuk stuk trouwens.

Oké, zo schokkend is het misschien ook weer niet. Maar ik vond het vrij opzienbarend voor een negentiende-eeuwse Russische klassieker dat zo'n scène überhaupt beschreven wordt. Blijkbaar dusdanig opzienbarend dat hij in de uiteindelijke versie niet meer voorkomt. Ik vraag me af of dat Tolstojs vrijwillige keus was.

Dat is een heel goede vraag. Daarvoor zou ik Anna Karenina moeten herlezen, want ik zie dat het in 2012 was dat ik dat gelezen heb. Ik denk dat Oorlog en Vrede meer veelomvattend is - ik ken geen boek dat qua veelzijdigheid dichter in de buurt van de Bijbel komt - en Anna Karenina meer persoonlijk. Een vrij vaag antwoord, maar beter heb ik op het moment niet. Genoeg reden om Anna Karenina weer eens van de plank te halen op termijn.

Na de zeer bevredigende leeservaring met de Gebroeders Karamazov wou ik verder de Russische literatuur exploreren. Oorlog en Vrede dan maar, nog dikker, maar naar verluidt even goed.
Ik zat aan pagina 65 en ben gestopt.
Binnen een aantal maanden probeer ik wel opnieuw, maar momenteel ben ik al die Russische namen eventjes moe, vooral ook omdat het in Oorlog en Vrede allemaal nog onoverzichtelijker is/lijkt dan bij Dostojewski.
Dan maar begonnen in De Nix van Nathan Hill, leest alvast een stuk vlotter

Als je Tolstoj gaat lezen moet je niet beginnen met Oorlog en Vrede. Je kan desgewenst eerst één van z'n dunnetjes pakken, zoals De dood van Iwan Iljitsj of De kreutzersonate, maar als je liever in het diepe plonst dan zou ik Anna Karenina adviseren.

(Shit, dit heb ik vorig jaar ook al geschreven. Nou ja, ik blijf erbij!)

Na 5 maanden ben ik eindelijk tot het einde van deze roman der romans gekomen. De verwachtingen waren heel hoog, ook al omdat Anna Karenina mijn favoriete boek aller tijden is. Als roman is Oorlog en vrede even sterk, met onvergetelijke personages zoals Natasja, Pierre, Nikolaj... Meeslepende scenes zijn er in overvloed: de jacht, de opera, de veldslagen, de talrijke geboortes en sterftes. Tolstojs beschrijvingen zijn zo beeldend dat ik in mijn herinnering een film heb gezien, meesterlijk. Het opzet van de roman is zo groots, met voortdurende verschuivingen in focus op verschillende personages en een verhaaltempo dat nooit bruusk overkomt. Je bent werkelijk begaan met het lot van elk personage over de honderden en honderden bladzijden, Natasja en Pierre lijken even levensecht als Napoleon en Alexander.

Oorlog en vrede is echter ook een filosofisch werk, dat merk je in het begin niet maar naar het einde toe wordt dit aspect belangrijker. Dit culmineert in een tweede epiloog die het werk loodzwaar laat eindigen.
Deze filosofische tractaten zijn voor mij totaal overbodig en hadden beter weggelaten kunnen worden. Tolstoi verliest in deze ook zijn kernachtigheid en helderheid. Als romanschrijver blijft hij ongeëvenaard, zodat mijn voorkeur uiteindelijk bij Anna Karenina blijft maar ik had deze ook niet willen missen.