The 900 Days: The Siege of Leningrad - Harrison E. Salisbury (1969)
Alternatieve titel: 900 Dagen: Het Beleg van Leningrad
Engels
Oorlog / Waargebeurd
635 pagina's
Eerste druk: Harper & Row,
New York (Verenigde Staten)
De belegering van Leningrad was de langste die een stad sinds bijbelse tijden onderging. Meer dan drie miljoen mensen zaten ingesloten van wie iets minder dan de helft omkwam. De meesten in de periode van eind oktober 1941 tot midden april 1942, toen de temperatuur daalde tot 30 graden onder nul en er geen verwarming, geen licht, geen vervoer, geen voedsel en geen water was; terwijl de luchtaanvallen en beschietingen doorgingen en de kannibalen koning werden. In 25 jaar heeft Salisbury het materiaal voor dit relaas verzameld. Hij ging in 1944 naar Leningrad toen het beleg opgeheven was en sprak met de overlevenden. Tevens had hij toegang tot Russische documenten en geheime archieven, welke pas in de laatste tijd beschikbaar kwamen: het zou niet mogelijk zijn geweest om deze puzzel in elkaar te passen tijdens het leven van Stalin. Het verhaal begint met de factoren die het noodlot van Leningrad zouden bepalen: Stalins paranoïde angst en haat tegen deze stad, de meest westerse van Rusland. Verder zijn onvermogen om te geloven dat Hitler zou aanvallen en de vèrreikende vergissingen van de Leningradse politici in hun contact met het Kremlin. In het licht van deze factoren was hetgeen volgde onvermijdelijk. Salisbury maakt voor het eerst de rol openbaar van Stalins politieke politie in de oorlog en de eindeloze blunders van het leger. Maar hij prijst met vuur de grootse houding van de bewoners van Leningrad - kunstenaars, schrijvers, fabrieksarbeiders, ouden van dagen, kinderen - die vochten om hun bestaan, verhongerden, op straat stierven, maar zich niet overgaven. Het toppunt van de ramp werd bereikt door het zogenaamde 'Komplot van Leningrad', drie jaar na de oorlog. Bij dit infame proces, beraamd door Stalin, werd bijna ieder die een leidende rol had gespeeld in de strijd van de stad betrokken. Zij werden allen gevangen genomen en ter dood gebracht. Wat de legers van Hitler niet afmaakten, voltooide Stalin.