El Ruido de las Cosas al Caer - Juan Gabriel Vásquez (2011)

Aan de hand van de reconstructie van het leven van romanpersonage Ricardo Laverde en zijn familie wordt een recent deel van de geschiedenis van Colombia beschreven. De hoofdpersoon, Antonio Yammara, vertelt de lezer meer dan hij zou kunnen weten uit de informatie die hij krijgt, maar dat is eigenlijk niet zo belangrijk. Het gaat erom dat het verhaal van een tijdperk en een plaats verteld wordt en de invloed die de gebeurtenissen hadden en nog steeds hebben op de mensen die daar toen opgroeiden.
Vasquez weet de aandacht goed vast te houden. De mijne in ieder geval.

Deja vu?

Ja. Ik heb geprobeerd er iets beters van te maken maar de inspiratie wordt nog minder met het verstrijken van de tijd.

Het beste is de vijand van het goede...

Het komt niet vaak voor dat ik dusdanig verliefd word op een schrijver dat ik zo langzaam mogelijk wil lezen, zo lang mogelijk wil genieten van de aaneengeregen woorden en zinnen, de opgeroepen beelden, kleuren en geluiden. Ik voelde zelfs de temperaturen. Ik proefde het voedsel.
Misschien kunnen alleen Zuid-Amerikaanse auteurs zo schrijven. Helaas werd ik op bladzijde 117 wakker geschud door een pagina's lang krantenbericht, weliswaar relevant voor het verhaal, maar waarom die stijlbreuk?
Waarom vertelde Vásquez niet op dezelfde manier verder? Ook tijdens het beginnende contact van Antonio Yammara met Laverdes dochter Maya lijkt mijn verliefheid verdwenen maar gaandeweg door geërfde brieven en tijdens gesprekken erover roept Vasquez weer aansprekende sferen op, en verweeft hij enkele, honderden, zelfs duizenden levens tot één geheel.
Inderdaad, hoofdpersoon Yammara vertelt mij meer dan hij kan weten van dat ene leven of die twee levens:
Ons gesprek liet alles me alles zien wat die documenten niet prijsgaven, of rangschikte eigenlijk de inhoud van die documenten, gaf er een volgorde en betekenis aan, vulde een aantal leemtes in, hoewel niet alle, met de verhalen die Maya van haar moeder had meegekregen in de jaren dat ze samenleefden. En ook, jawel, met de verhalen die haar moeder had verzonnen.
Doen we dat niet allemaal een beetje, ook wij lezers, met onze geschiedenissen en de details uit onze geschiedenissen? We maken er een verhaal van. Of romans. We geven betekenis aan de gebeurtenissen.
Dat doet Vasquez wat betreft de gevolgen van de drugshandel voor een heel land, zonder meer.

4*

Een meer dan goed kwartaalboek. Het geluid van vallende dingen is een roman waar je al snel ingezogen wordt: de sfeer van Colombia, het mysterie van de moord en de speurtocht in de herinnering zijn de ingrediënten die hieraan in belangrijke mate bijdragen. Daarnaast schrijft Vásquez prettig, met regelmatig een treffend beeld. Het verhaal zelf ontwikkelt zich in verschillende fasen, waarbij ik het wel wat jammer vond dat de geschiedenis van Ricardo Laverne aan het einde dat van de ik-persoon volledig heeft overvleugeld. Ook het slot bevredigt niet helemaal: voor de balans was het denk ik beter geweest als de eigen zoektocht van Antonio Yammara een betere afronding had gekregen. Daar staat tegenover dat niet alleen de persoonlijke geschiedenissen zoals die worden verteld boeiend zijn, maar ook hoe hiermee het beeld van een heel land wordt geschetst (overigens niet alleen op het gebied van drugs, het Peace Corps-gedeelte vond ik eveneens sterk). Daarnaast weet Vásquez hoe je een scène opbouwt, hoe je als schrijver je informatie prijsgeeft, bijvoorbeeld in de indrukkende passages rond het gesprek tussen de twee piloten. Verder last de Colombiaan af en toe een aardig vormelement in en proef je tussen de regels door dat hij zijn klassiekers kent (zoals ook al bleek bij het interview met Van Dis). Het geluid van vallende dingen is gewoon een heel fijne roman, waardoor ik er niet onderuit kom ook het overige werk van Juan Gabriel Vásquez op te sporen.

Who needs the peace corps?



Van alle zegeningen van deze onvolprezen site, is wat mij betreft de grootste: het boek van het kwartaal. Toegegeven, het is niet altijd raak, maar toch... Door het boek van het kwartaal ben ik op plekken geweest waar ik nooit had gedacht te komen (hadden we niet een schrijver uit Mozambique, ooit?). Bovendien heb ik werk gelezen waar ik zelf nooit zo snel achteraan zou gaan. Zoals dit prachtige boek van Vasquez.

Het geluid van vallende dingen is een tegelijk meeslepende en geengageerde roman. Naar mijn idee is dit boek vooral een pleidooi voor oplettendheid. Want waren die piloten in het boek maar wat oplettender geweest, waren die lieve hippy dippys van het Peace Corps maar wat oplettender geweest (oh ironie, dat juist de vredesduifjes van het Peace Corps een heel land in de vernieling zouden helpen) en had hoofdpersoon Antonio maar wat beter opgelet (dan had hij gezien dat zijn relatie op breken stond).

De roman deed me sterk denken aan het werk van mijn grote held Vargas LLosa. Ook Vasquez laat zien wat het betekent als maatschappelijke en politieke woelingen tot in het priveleven doordringen. In Nederland kun je je zoiets nauwelijks voorstellen, maar ook hoofdpersoon Antonio kan het in zijn vroegste levensjaren niet voorstellen hoe zijn arme land een decennium daarna de vernieling ingaat en hoe hij nauwelijks nog de straat op durft. Ook hier: een pleidooi voor oplettendheid.

Dit alles geschreven met een zeer meeslepende pen, met een talent om karakters met een enkele bijzonderheid te karakteriseren (Aura, erkende snuffelaar, die aan het blauwe goedje van een echoscopie gaat snuffelen) en met een al even groot talent om een geschiedenis te vertellen.

Het enige wat je dit boek misschien kunt verwijten, is dat het soms wat gefragmenteerd is. Maar dat is maar een heel klein smetje op een prachtig kwartaalboek!

Ben echt wel benieuwd nu, na de vakantie is deze mijn eerste prioriteit.

Ja, wat Vasquez schrijft over het Peace Corps is inderdaad sterk ...



In vond het grappig dat en wat Laverdes latere echtgenote over Honderd Jaar Eenzaamheid aan haar Amerikaanse familie schrijft ...

Ja, moest ik ook om glimlachen. Het zijn vaak dit soort details die een boek net dat beetje extra geven. Zoals ook die hippo's waarmee het boek opent en sluit.

eRCee Gracias voor het interview. Veel te kort, maar wel boeiend!

Een jammerlijke teleurstelling; en ik vond het eerste werk dat ik van Vasquez heb gelezen zo veelbelovend beginnen, met de verhandeling over het ontsnapte nijlpaard uit het dierenpark Hacienda Napoles van de overleden narco Pablo Escobar. Echter begon het verhaal na het tweede hoofdstuk me steeds minder te boeien en de protagonist me enorm tegen te staan. Daarnaast was de schrijfstijl in mijn ogen niet bijster spannend te noemen en bij vlagen zelfs langdradig. Allicht had ik te hoge verwachtingen en zal een ander boek van Vasquez me meer bekoren. Ik wens hem nog een kans te geven.