menu

Jodenjacht: De Onthutsende Rol van de Nederlandse Politie in de Tweede Wereldoorlog - Ad van Liempt en Jan H. Kompagnie (2011)

mijn stem
3,00 (2)
2 stemmen

Nederlands
Historisch

376 pagina's
Eerste druk: Balans, Amsterdam (Nederland)

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het opsporen en arresteren van ondergedoken joden in Nederland voor een belangrijk deel het werk van de Nederlandse politie. Veel rechercheurs deden dit werk met grote overtuiging en volledige inzet, zo blijkt uit nieuw en baanbrekend historisch onderzoek. Bestudering van de strafdossiers van meer dan 250 politieagenten die zich met het arresteren van joden hebben beziggehouden, leidde tot uitgesproken schokkende resultaten. Binnen de Nederlandse politie bleken groepen actief die alle trekken hadden van een criminele organisatie. De betrokken agenten mishandelden, stalen, roofden en verkrachtten. En bovenal: ze joegen vele duizenden joden de kampen en de dood in. Sommigen bleken zulke fanatieke jodenjagers dat het zelfs de Duitse bezetter te gortig werd.

zoeken in:
avatar van the Cheshire cat
2,5
Zal bij veel Tilburgers geen belletje meer doen rinkelen, maar in de oorlog was hij de meest gevreesde en gehate politieagent van de stad: Piet Gerrits.
Piet Gerrits werkte nauw samen met de SD en was zeer fanatiek in het opsporen van Joden en andere onderduikers en toonde daarbij geen enkel mededogen. Om te illustreren dat het zeker geen kattenpis was: van de 14.000 personen die na de oorlog in Nederland berecht werden zijn er slechts 145 doodstraffen uitgesproken, 39 daarvan ook daadwerkelijk uitgevoerd, en onder die 39 twee Brabanders: de uit Etten-Leur afkomstige Jacobus Suykerbuijk en politieagent Piet Gerrits (Anton Mussert was overigens ook Brabander, dus komen we op 3).
Dat Gerrits, blijkt uit het personenregister achterin, het vaakst genoemd wordt, is dan ook niet zo vreemd.
Maar dat is nu net het nadeel van dit boek. De hoofdstukken zijn opgedeeld in thema's (organisatie, geweld, drijfveren, etc..) en zo krijg je dus een warboel van verwijzingen naar foute politieagenten en corpsen en hun misdrijven. Als ik al die stukjes van Piet Gerrits onder elkaar zet dan krijg ik ook helemaal geen compleet beeld van de man. De hoofdstukken zijn ook nog 's geschreven door verschillende auteurs, behalve het eerste 'Jodenjacht' door Van Liempt en Kompagnie.
Bekend is dat Gerrits zijn handen niet van vrouwelijke arrestanten af kon houden en zelfs een joodse arrestant heeft aangerand en verkracht (ze zal niet de enige geweest zijn), wat hem vanuit Den Bosch op een reprimande kwam te staan (Let wel: reprimande!), waar hij zich overigens niets van aantrok.
Op 21 oktober 1943 arresteerde hij in een huis aan de Slotstraat de Jood Jonas Fransman. Zijn vrouw kwam onder politiebewaking te staan omdat ze hoogzwanger was. Op 1 november kwam haar kind ter wereld. Eind november is het gezin naar de SD in Den Haag vervoerd. Jonas Fransman overleed op 30 juni '44 'ergens' in Midden-Europa. Zijn vrouw, 22 jaar oud, en dochter 102 dagen oud werden op 11 februari '44 vermoord in Auschwitz.
Als reactie op dit drama is er begin '44 een aanslag op Gerrits gepleegd aan de Vijfsprong, die helaas mislukte. Het was avond en pikkedonker, er brandde geen enkele straatlantaarn vanwege spertijd en Gerrits was op weg van het politiebureau aan de Bisschop Zwijsenstraat (een allerschattigst gebouwtje dat natuurlijk ook weer het veld heeft moeten ruimen voor... ja, waarvoor eigenlijk? Daar had je nu een mooi klein verzetsmuseumpje van kunnen maken) naar zijn huis in de wijk Theresia.
26 mei dat jaar werden veertien verzetsmensen (waarvan zes verdacht van de mislukte aanslag op Gerrits) in de Loonsche en Drunense duinen geëxecuteerd. Hun lichamen zijn ondanks meerdere opgravingen nooit gevonden. Men vermoedt dat ze na de executie zijn meegenomen naar Vught en daar gecremeerd.
Piet Gerrits is na de oorlog, 29 mei '47, geëxecuteerd in Vught.
Een boek dat warrig leest en van de ene gebeurtenis naar de ander springt. Maar absoluut noodzakelijk. Maar had het wat simpeler gehouden.

avatar van Sol1
Sol1 (moderator)
Als aanvulling op het algemene beeld kan het boek Op Eigen Gezag: Politieverzet in Oorlogstijd uit 2019 van Hinke Piersma gelden.

Hinke Piersma is Hoofd Onderzoek bij het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust-, en Genocidestudies.

Over onfrisse overheidspraktijken gesproken: zij schreef met mede-onderzoeker Jeroen Kemperman mee aan het boek Openstaande Rekeningen: De Gemeente Amsterdam en de Gevolgen van Roof en Rechtsherstel, 1940-1950 uit 2015.

Genoeg materiaal om serieus kwaad over te worden

Gast
geplaatst: vandaag om 16:36 uur

geplaatst: vandaag om 16:36 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.