menu

Stoner - John Williams (1965)

mijn stem
4,06 (249)
249 stemmen

Engels
Psychologisch

304 pagina's
Eerste druk: Viking, New York (Verenigde Staten)

William Stoner wordt aan het einde van de negentiende eeuw geboren als zoon van een arme boerenfamilie. Tot groot verdriet van zijn ouders kiest hij voor een carrière als docent Engels. Hij wijdt zijn leven aan de literatuur en aan de liefde – en faalt op beide fronten. Zijn huwelijk met een vrouw uit een gegoede familie vervreemdt hem verder van zijn ouders, zijn carrière verloopt moeizaam en zijn vrouw en dochter keren zich tegen hem. Een nieuwe liefdesrelatie wordt verbroken om een schandaal op de universiteit te voorkomen. Stoner sterft uiteindelijk in anonimiteit, zoals ook zijn hele leven zich in de marge heeft afgespeeld. Stoner is een roman over het weinig opzienbarende leven van een weinig opzienbarende man.

zoeken in:
avatar van Donkerwoud
Bij mijn weten moet er ook een bepaalde tijd overheen gaan eer het op die lijst komt.

avatar van Pythia
49 jaar zou toch voldoende moeten zijn?

avatar van Donkerwoud
Hehe...valt iets voor te zeggen ja.

avatar van Zelva
Wellicht omdat er alleen een releasedatum voor de vertaling was. Ik heb nu een jaartal toegevoegd, omdat ik geen verdere info kan vinden. Er staat nu dat de releasedatum januari 1965 is. Dan zou hij denk ik met de volgende update in de toplijsten moeten belanden.

avatar van Schrijverij
Nog steeds niet..

avatar van liv2
4,5
Schrijverij schreef:
Nog steeds niet..


We zullen het eens bekijken wat er mis kan gaan.

avatar van Schrijverij
Hij staat er in

Als ik de lovende recensies lees dan krijg ik het idee dat het een ander boek is dat ik na zo'n 100 bladzijden verveeld opzij legde. Of is het heel slecht vertaald? Ik kreeg geen enkel gevoel bij de personages en wat hen overkwam dat interesseerde me ook niet. Jammer.

avatar van AOVV
4,5
William Stoner schreef zich in 1910, als negentienjarige, in voor het eerste jaar van de universiteit van Missouri. Acht jaar later, op het hoogtepunt van de Eerste Wereldoorlog, ontving hij zijn doctorsgraad en aanvaardde hij een baan als docent aan diezelfde universiteit, waar hij tot aan zijn dood in 1956 doceerde. Hij kreeg geen hogere functie dan die van universitair docent, en weinig studenten konden hem na afloop van zijn colleges duidelijk voor de geest halen. Toen hij stierf, schonken zijn collega's als aandenken aan hem een middeleeuws manuscript aan de universiteitsbibliotheek. Dit manuscript zal nog steeds in de collectie Zeldzame Boeken te vinden zijn, voorzien van de inscriptie: 'Geschonken aan de bibliotheek van Missouri, ter herinnering aan William Stoner, vakgroep Engels. Zijn collega's.
Een enkele student die zijn naam tegenkomt, zou zich vergeefs kunnen afvragen wie William Stoner was, maar zijn nieuwsgierigheid zal zelden verder reiken dan het stellen van een terloopse vraag. Stoners collega's, die hem tijdens zijn leven niet bijzonder hoogachtten, spreken tegenwoordig nog maar zelden over hem. Zijn naam herinnert de ouderen eraan hoe ze allemaal zullen eindigen, en is voor de jongeren niet meer dan een klank, die geen besef van het verleden oproept en geen persoon met wie zij zichzelf of hun loopbaan in verband kunnen brengen.


De twee eerste alinea's van John William's roman 'Stoner' staan meteen symbool voor de hele roman, en doen op complexloze, beangstigend uitkledende wijze verslag van een leven dat weinig spektakel in pacht heeft, en nog minder uitgesproken emotie. Williams schetst zijn hoofdpersoon als een man in de marge, het soort figuur dat als jongeling ongestoord en eenzaam door de hallen van de universiteit wandelde, als docent op onopvallende wijze niet meer dan zijn ding deed en uiteindelijk zelfs aan zijn einde kwam, zonder dat er iemand bij stil bleef staan.

Dit was de indruk die ik kreeg bij het aanheffen van het eerste hoofdstuk, en het knappe is dat Williams er in is geslaagd om die indruk heel lang gestand te houden. De kracht van zijn proza, dat zich ongedwongen laat lezen, en soms dan weer genadeloos hard uithaalt, is namelijk dé troefkaart van deze roman, en het verhaal is, hoe bijzonder ook, ondergeschikt, in mijn ogen. Ik heb het boek voor mijn doen vrij snel uitgelezen, en dat kwam niet doordat de personages zo kleurrijk en interessant waren, of de plot zo ongemeen spannend. Neen, slechts één aspect heeft dit teweeg gebracht, maar wel een gigantisch aspect; stijl.

Ik bemerkte eerder al dat de personages van Williams niet kleurrijk zijn, en dat past net perfect bij zijn stijl. Ze zijn grijs, doodgewoon op een ongewone manier. In de eerste plaats heb ik het dan om Stoner zelf, maar er zijn nog markantere voorbeelden te vinden. Stoner's vrouw, bijvoorbeeld, een complexe persoonlijkheid, die schuilgaat achter een sluier van alledaagsheid. Of Gordon Finch, met wie Stoner door het overlijden van Dave Masters, een gezamenlijke vriend, zonder het te beseffen, en misschien zelfs te willen, een levenslange vriendschap opbouwt. Finch en Stoner verschillen dag en nacht, maar toch was het zijn enige echte vriend.

Verder kan ik ook de merkwaardige figuur Hollis Lomax niet negeren, die, zelf misvormd, een vuile oorlog begint tegen Stoner, die één van zijn aanbevolen studenten niet mocht. De spanning tussen beide docenten is erg intens, en de alinea's die aan deze noodsituatie-zonder-eind zijn gewijd, behoren tot de sterksten uit het hele boek. Uiteindelijk mondt die stilgezwegen oorlog uit in de wrange eerlijkheid van Stoner:

'Je bent een goeie kerel, neem ik aan. Je bent zonder meer een goede docent. Maar in sommige opzichten ben je een onwetende klootzak.

John Williams beweerde later in interviews dat hij Stoner als een soort held zag. Die impressie wekt de teloorgang van Stoner niet. Als we de balans moeten opmaken, stierf Stoner na een harde, futloze jeugd, een leven vol oeverloos studeren, een mislukt huwelijk, een dochter van wie hij steeds meer vervreemdde, een dramatisch op de klippen gelopen, bizarre relatie met een studente, een in een uitzicht- en nutteloze oorlog verloren vriend, een hardnekkige vete, een alle energie wegbrandende, genadeloze ziekte.

Een specifieke boodschap heeft deze roman niet, het is veel meer een relaas over het leven, dat zich op het eerste zicht muf en tergend traag door bochten meandert, maar na een diepere inkijk vol kleine details zit, op realistische wijze geschetst door een auteur die in zijn vertelstijl zijn gelijke haast niet kent. Ik ben overdonderd, én overtuigd.

4,5 sterren

avatar van JJ_D
4,0
Er zijn dingen in dit leven, Stoners leven, die ik niet begrijp. Hoe kan een boerenzoon zoals hij, die in zijn jonge jaren verdoofd de dagen doorploegd, iets vruchtbaar laten groeien uit de teelaarde van zijn van introspectie verstoken innerlijk? (Euhm...hartstocht, alstublieft?) Williams schrijft met zoveel afstand dat je niet begrijpt hoe de jongeman zoveel gevoel kan opvatten voor de literatuur – en “je”, dat is, ikzelf. Hoe iemand bezwangerd kan worden met enthousiasme voor zijn vak, maar tegelijk zieltogend zijn eigen ongelukkig huwelijk kan aanschouwen? Hoe kan een ambitieus wetenschapper zo weinig ambitieus zijn als levenskunstenaar? Of, is dat eigenlijk best wel te begrijpen?

Oké, wat ik dan toch weer niet begrijp: waarom gaan Stoner en Katherine er van uit dat hun liefde gebonden is aan een bepaalde context? Dat zij samenvallen met die context, dat zij samen niet iets vormen dat groter en omvattender is dan omstandigheden, dan tijd, dan eergevoel of geld? Ik begrijp haar niet – en haar, dat is het droeve noodlot dat Stoner in zijn kielzog lijkt mee te dragen.

Is ‘Stoner’ een formulematige roman? Ik bedoel: personage van boerenkomaf. Ontdekt een wereld waarvoor hij - als er geen rad van fortuin was geweest - niet eens had kunnen dromen, en vindt er zijn passie in. Een ongelukkig huwelijk, een buitenechtelijk geluk. Vervreemding van een kind, onfortuinlijk in zowat alles wat hij onderneemt, kanker, en een dood, moederziel alleen. Is dat zo opzienbarend dat Arnon Grunberg op de kaft moet beweren dat deze roman levens kan veranderen?

En als dat al waar zou zijn: welke les moet de lezer dan leren? Dat een leven alleen volgens de intrinsieke maatstaven van de “belever” kan worden beoordeeld, en niet vanuit het maatschappelijk perspectief? Ja, het is Williams zelf die, in een interview dat in het nawoord van mijn exemplaar wordt geciteerd, de poort naar een dergelijke interpretatie open zet. Anderzijds zou ‘Stoner’ een waarschuwing kunnen zijn, geschreven in een tijd waarin mensen het “il faut cultiver son jardin” of het “Oh Mensch! Gib acht!” nog niet op hun eigen omstandigheden hadden toegepast. Want laat Stoner niet veel te veel op zijn beloop, dat hele leven door? Lijdt hij niet aan het leven, omdat hij zich passief door de dagen laat leiden? En is de literatuur dan wel een gezegende uitvalsbasis, een project het verdedigen waard – of is het, zoals Williams het misschien ook op papier heeft gezet, een vlucht in de werkelijkheid? Een werkelijkheid die weliswaar buiten de werkelijkheid staat, omdat ze literair is?

Er is veel aan de hand met Stoner – zowel het karakter als het boek. En het boek sleept, merkwaardig genoeg misschien, toch ongenadig mee. Het is vrij transparant en eenvoudig van stijl, op enkele passages na, waarin ofwel Williams ineens een hoge vlucht neemt, ofwel de vertaling iet of wat tekort schiet.
Ah, noem het misschien ironisch, maar ondanks de alles overheersende verdoving is ‘Stoner’ misschien wel de roman van de verwondering. Verwondering over menselijke interacties (van diep vriendschappelijk tot ongezien rancuneus), over hoe mensen anders kunnen zijn dan ze lijken, over verdrongen seksualiteit, over een vervlogen tijd met verwrongen opvattingen over opvoeding en patriottisme, over verder leven in de literatuur, hoe onbenullig en afstandelijk de pagina’s van een boek ook kunnen lijken in het aanschijn van de dood. Over…vanalles, alles dat het gewicht van doordeweekse dagen torst, over de banaliteiten die een bestaan uitmaken, en die Williams boven hun intrinsieke alledaagsheid weet uit te tillen dankzij zijn doortastend gevoel voor (ingehouden) dramatiek.

Ik zei…doordeweeks? Bijna? Ja. Omdat het simpelweg de grote thema’s zijn die van uur tot uur onze hand vasthouden, kortom de meest alledaagse thema's, terwijl we de dagen slijten en ons proper trachten te houden in het slijk der aarde.

(Of hoe gewone woorden recht doen aan een buitengewoon gewoon leven.)

3,75* en gedaan met deze pseudo-Barokke kritiek. Lieve mensen, mijn parlando valt gemakshalve te herleiden tot volgende holle kreet: “lezen, dit boek!” (Om niet te zeggen: “aanrader!” – en een overbodige duim in de lucht te steken.)

avatar van psyche
5,0
psyche (crew)
Wanneer is een mens of zijn leven opzienbarend? Is het leven van Stoner net zo weinig opzienbarend als het leven van velen ofwel de meesten van ons? Het leven zelf?
John Williams draagt denk ik zelf bij aan de veel voorkomende beeldvorming over Stoner door op de eerste pagina aan te geven dat deze tot zijn dood geen hogere functie dan universitair docent kreeg en weinig van zijn studenten konden hem na afloop van zijn colleges duidelijk voor de geest te halen.
Vervolgens beschrijft JW op beheerste en vloeiende wijze de biografie van een man die de grote thema's van het leven en uit de literatuur meemaakt: liefde, dood, zingeving, oorlog dichtbij en ver van huis.
Ogenschijnlijk lijkt de verlegen Stoner bijna karakterloos maar hij is het zeker niet. Hij is een hardwerkend man naast soms luie mensen, een doorzetter, veelal vasthoudend.
Maar hij is ook naïef en grenzeloos. Wie laat zonder overleg zijn werkkamer met alles van belang ontruimen door zijn vrouw Edith?
Zijn werkkamer, symbolisch voor het dichtbevolkte droombeeld dat hij als student van Archer Sloane voor zich zag: ... waarvan hij deel uitmaakte en waaraan hij niet kon ontsnappen, en waaraan hij niet wilde ontsnappen. Tristan en Isolde de Schone liepen voor hem. Paolo en Francesca draaiden rond in de duistere gloed. Helene en de schrandere Paris, hun gezichten zwaar verbitterd, kwamen uit het halfduister tevoorschijn. En hij was bij hen zoals hij nooit bij zijn studiegenoten kon zijn ... .
Om maar te zwijgen over de wijze waarop hun dochter uit diezelfde werkkamer werd weggehaald.
Veel later, bijna aan het eind van het boek stelt Stoner Edith wel een grens, als reactie op haar gedrag wanneer hun dochter zwanger is en er nog een verstandhouding tussen vader en dochter blijkt te zijn.

Kan de ander ver bij Stoner gaan of is het hem de strijd niet waard? Gaat hij er wel maar stilzwijgend in mee en heeft hij de lang(st)e adem? Want ook in de strijd met Lomax laat Stoner het ver komen totdat ook Lomax moet capituleren.
Wat betreft Stoners liefde voor Katherine zijn er geen wanklanken omdat hij m.i. in haar zijn gelijke vond. Doordat de relatie werd beëindigd kregen wanklanken evenmin een kans: We zijn gelukkig geweest, toch? - naar de verleden tijd - We wáren gelukkig - gelukkiger dan wie dan ook, denk ik - en uitmondend in het onvermijdelijke gesprek.
Na zijn overwinning op Lomax wordt Stoner bij leven een legende, een bijna mythisch figuur waarover variërende vertellingen de ronde doen. Hier spreekt de auteur zichzelf wellicht tegen of ... zo kort in de tijd duurt eventuele roem.
Uiteindelijk sterft Stoner, na een leven vol literatuur, zijn eerste grote liefde. Waarbij ik zijn volgende gedachte geen slechte vind: alsof die studie het leven zelf was en niet een middel om dat doel te bereiken ...

5*

avatar van mjk87
2,5
Ten eerste iets over mijn versie, dat is er één waarop staat dat er al meer dan 50.000 stuks in Nederland verkocht zijn (prima, dat mag je zeggen) en vervolgens de eerste vier bladzijden vol zelfbevlekking middels citaten uit recensies over dat boek (en daar krijg ik echt braakneigingen van).

Stoner dus, een hype die ik wel zag, maar nooit had ik de behoefte nu eens dat boek te pakken. Nu dacht ik sowieso dat dit een biografie was over die componist, alleen al vanwege de man met witte baard op de voorkant, al kwam ik er snel achter dat dat het geval niet was, en nu, na een aantal jaar en er tevens meer boeken van de beste man op de markt komen leek het me eens tijd deze te gaan lezen - het is me niet meegevallen.

Deels kan dat liggen aan de flaptekst die me aan iets anders deed denken, want serieus, heeft de man gefaald? Dat lijkt me niet. Hij heeft uiteindelijk een keurige baan gehad en dat zijn huwelijk niet het beloofde Hof is, ligt allicht meer aan zijn vrouw die vanaf dag één zich belachelijk gedraagt. Sowieso zijn veel bijpersonages een beetje van bordkarton en nogal uitvergroot in hun denken en doen waardoor ze eigenlijk niet helemaal serieus te nemen zijn.

En deels ligt dat aan het feit dat een heel leven wordt beschreven dat behoudens een uitzondering (Liefde in Tijden van Cholera) nooit echt leidt tot een goed boek of goede film, gewoon omdat er teveel moet worden verteld en je zo eigenlijk geen diepgang krijgt. Deze Stoner heeft daar ook last van, want grote stukken worden heel vluchtig beschreven en de emotie die zoiets moet meebrengen krijgt de kans niet. Het leest gewoon als een wat kille samenvatting.

Neemt niet weg dat naarmate het boek vordert het wel beter wordt en zeker de stukken rond die éne student erg sterk zijn. Het geheel leest makkelijk weg en verveelt niet echt. 2,5*.

avatar van david bohm
3,0
Gelezen vanwege de juichende kritieken alom en ik vind hem wellicht daardoor tegenvallen. Wel fijn geschreven maar ook behoorlijk langzaam en er gebeurt gewoon niet veel. De relatie met zijn dochter vind ik het mooist op papier gezet.

avatar van stefan dias
3,5
Mja… die quotes… mijn leven is ook niet veranderd door dit boek.
Dat verwacht ik sowieso niet van een boek.

Heb dit voor mijn doen redelijk snel uitgelezen: het is dan ook een redelijk rechttoe rechtaan verhaal, waar heel spaarzaam met emoties omgesprongen wordt. het boek wist me dus wel degelijk op sleeptouw te nemen. ondanks de wat passieve, droeve teneur.

De schrijfstijl lijkt verwant aan Stoner zelf: redelijk passief, lethargisch, observerend beschrijvend. Deze introverte man werkt zijn ongeluk toch voor een groot stuk zelf in de hand. Als jongeling durft hij het aan om zijn uitgestippelde carrière resoluut te verlaten voor een academische roeping, lijnrecht tegen de plannen die zijn ouders voor hem hadden.
Maar nadien heeft hij nauwelijks weerwerk voor zijn Edith, die spookachtige verschijning in dit boek, die continu ergens op de achtergrond blijft hangen, waar Stoner haar lijkt te duwen. Ook Lomax wordt ééndimensionaal afgeschilderd: een misvormd persoon die het conflict van zijn eveneens misvormde pupil Walker met Stoner aan deze laatste nooit kan vergeven.

Dat deze sociaal niet zo vlotte man (alleen Finch, Masters en Katherine Driscoll dringen enigszins in zijn klein kringetje binnen en krijgen daardoor menselijke trekken) een bevlogen leraar zou zijn, is verwonderlijk maar ook wel wat tragisch. Williams beweert zelf dat het 'een held' is, maar ondanks het aanwijsbare succes in zijn leven, weegt bij mij toch het falen door. Misschien toch net iets te afstandelijk om echt ontroerd te worden.

4,5
Tenenkrommende rauwheid op de juiste manier verbeeld.
De berusting bij alles wat de hoofdpersoon overkomt, de gelatenheid waarmee hij alles over zich heen laat komen.... Het past bij de ietwat trage schrijfstijl. Het past bij de hoofdpersoon. Je past je als lezer op den duur ook (het zij gedwongen) aan.

Het sloft voort, het modderd aan

Erg knap gedaan.

avatar van Jason82
4,0
Ik sluit me bij de voorgaande recensie aan. Eerst voel je ergernis over het vele zwijgen en de gelatenheid op momenten die er toe doen, maar naarmate het verhaal vordert went het blijkbaar, grijpt het verhaal je bij de strot en volgde er voor mij als lezer acceptatie.

Echt een prachtig boek, welke mij bij het lezen van de laatste bladzijden bepaald niet onberoerd liet.

3,5
Zelden zo getwijfeld bij de beoordeling van een boek. Verhaal en stijl monotoon, weinig sprankelend. Personages vaak moeilijk te begrijpen in wat ze drijft. Maar toch.....

De boekmeter recensies nog maar eens goed bekeken. Kan me nog het meest vinden in de tekst van Stefan Diaz. Evenals hij kom ik uiteindelijk op een beoordeling van 3,5 *.

2,5
Vond het niet zoveel. Karakter Stoner is maar moeilijk te vatten als enerzijds intelligente en op bepaalde manier toch succesvolle universitair docent en anderzijds passieve mislukking die gelaten het leven (en vooral zijn huwelijk) ondergaat. De troosteloosheid van het boek was voor mij meer ergerniswekkend dan dat het me emotioneel raakte. Hoogtepunten vormen de kleine sprankjes hoop (dochter, affaire) die soms opflakkeren, maar zij zijn slechts tijdelijke oplevingen in een in- en intrieste beschouwing van een gemiddeld en grauw leven.

4,0
moa
Ik heb de originele Engelstalige versie gelezen, en literair gezien vind ik dit een fantastisch werk, met zinnen om van te smullen en personages zo scherp uitgewerkt dat ik ze aan het eind van het boek beter leek te kennen dan mijn eigen moeder. Maar hoe warm ik ook werd van de literaire kracht en schoonheid, toch was er iets dat mij niet helemaal lekker zat. Misschien is het dat waar ook in andere commentaren al naar verwezen werd; de troosteloosheid, het haast op klinische wijze ontleden van een mens en aan het eind vaststellen dat het leven niet meer dan dat is; niets om van te huilen, maar ook niks dat we zouden moeten vieren. En misschien ben ik als lezer dan toch op zoek naar een heel klein beetje magie?

Het zal geheel aan mij liggen; dit is gewoon heel goed geschreven en krijgt van mij een 4.

avatar van eRCee
3,5
Goed gezegd moa. Ik heb zelf de indruk dat dit in de Amerikaanse literatuur een wat breder verschijnsel is. Ben je bekend met het werk van Sandor Marai? Bijvoorbeeld Gloed valt zeker te proberen als je zoekt naar dat beetje magie.

4,0
moa
eRCee, bedankt voor de tip; ik had al van de auteur gehoord, ja, maar nog niets van gelezen. Ik heb "Gloed" aan mijn nog te lezen boeken toegevoegd!

avatar van Raspoetin
4,5
Een grandioos boek. Ik kan niet anders zeggen. Stoner is een werk dat zich vanzelf laat uitlezen. Zo een verademing na het lezen van enkele minder inspirerende boeken dat ik van de weeromstuit ben begonnen aan Butcher's Crossing van dezelfde schrijver John Williams.

De setting en de stijl van Stoner deed me ietwat denken aan het werk In Ongenade van J.M. Coetzee.

avatar van Pleun
4,5
Tijdens research naar John Williams vond ik een mooie longread in een editie van The New Yorker uit 2019, over de herontdekking van zijn werk, Stoner en literatuur van tijdgenoten.

John Williams and the Canon That Might Have Been | The New Yorker - newyorker.com

avatar van Pleun
4,5
Deze week heb ik dan ook Stoner gelezen, en na afloop nog eens de berichten hierboven met veel interesse.

Met de hype rond Stoner ben ik destijds niet meegegaan. Het leek mij een beetje saai, afgaande op de flaptekst. En waarschijnlijk las ik toen ook niet zoveel als nu. Er heeft echter een draai van 180° plaatsgevonden, want Stoner past precies in het straatje van literatuur die mij op dit moment aanspreekt: psychologisch, geschreven in een realistische stijl, over de 'gewone man'. Net als Raskolnikov moest ik denken aan Revolutionary Road van Richard Yates. Een verschil tussen de twee boeken is dat Williams veel meer 'beschrijvend' is, dialogen zijn er relatief niet veel in Stoner. Juist die dialogen en innerlijke monologen geven Revolutionary Road een bepaalde intensiteit die je bijblijft.

Het mooie aan Stoner vind ik dat met name Stoner, maar ook andere personages, geen éénduidig oordeel mogelijk maken. Sommigen vinden Stoner lethargisch en zijn leven weinig opmerkelijk. Dat kan ik begrijpen, maar zijn levenshouding heeft ook iets stoïcijns en hij is toch maar mooi van arme plattelandsjongen universitair docent geworden, wat hij maar liefst 40 jaar volhoudt. En je staande houden in het universitaire wereldje, met veel onderlinge jaloezie en kinnesinne, is al een prestatie op zich.

De keuzes die Stoner maakt in het leven zijn voor ons moderne lezers soms tergend onbegrijpelijk. Met name de keuze voor zo'n naargeestige bitch als echtgenote. 'Kom op Stoner, je had het jezelf makkelijker kunnen maken' denk je dan. 'Geef dat mens wat meer tegengas.' Maar het verzachtende vind ik dan weer dat Stoner zijn keuzes maakt, en zijn leven leeft, binnen de grenzen van het temperament en het karakter dat Onze Lieve Heer hem heeft gegeven. En niet te vergeten de context van maatschappij en opvoeding. Tot op zekere hoogte is Stoner toch niet anders dan wij? Soms maak je een goede keuze, soms pakt die wat ongelukkig uit. En de een gaat er anders mee om dan de ander.

Stoner is wat stoïcijns, op zich een strategie om te overleven die niet eens zo vreemd is. Misschien is dat ook één van de redenen voor de toegenomen belangstelling voor dit boek: de stoïcijnse filosofie spreekt veel mensen tegenwoordig aan. Tegenslag hoort bij het leven, zoals Stoner ook ervaart. Hij wordt er niet depressief van, slalomt zich een weg, vlucht ietwat weg in zijn boeken, en heeft ook oog voor de kleine momenten van geluk. Dat is toch gewoon zoals het leven is?

Wat dit literatuur van hoog niveau maakt, is de schrijfstijl, die inderdaad niet opgesmukt is maar wel mooi. Zoals één van de laatste overpeinzingen van Stoner toont:

Dispassionately, reasonably, he contemplated the failure that his life must appear to be. He had wanted friendship and the closeness of friendship that might hold him in the race of mankind; he had had two friends, one of whom had died senselessly before he was known, the other of whom had now withdrawn so distantly into the ranks of the living that...

He had wanted the singleness and the still connective passion of marriage; he had had that, too, and he had not known what to do with it, and it had died. He had wanted love; and he had had love, and had relinquished it, had let it go into the chaos of potentiality. Katherine, he thought. "Katherine."

And he had wanted to be a teacher, and he had become one; yet he knew, he had always known, that for most of his life he had been an indifferent one. He had dreamed of a kind of integrity, of a kind of purity that was entire; he had found compromise and the assaulting diversion of triviality. He had conceived wisdom, and at the end of the long years he had found ignorance. And what else? he thought. What else?

What did you expect? he asked himself.


John Williams is, net als Richard Yates, een meester in de ragfijne doch genadeloze psychologische ontleding van zijn personages. Waarbij er in Stoner wat mij betreft iets meer licht aan het eind van de tunnel is. Op een enkeling na (echtgenote Edith is en blijft behoorlijk negatief beschreven) zie je bij de meeste personages dat zij niet zwart-wit zijn, niet goed of slecht. Maar van alles wat, net als mensen in het echte leven.

Wanneer je wat meer informatie leest over John Williams en zijn leven, dan zie je dat er waarschijnlijk ook autobiografische elementen in het verhaal zijn verwerkt. Stoner is echter geen autobiografische roman volgens Williams, maar een verhaal om de lezer iets te leren over het leven zelf. En daarin is hij wel geslaagd.

4.5 sterren

avatar van liv2
4,5
leuke comment! Pleun

avatar van Robsessie
3,0
Eén van de favoriete boeken van mijn vriendin, hoger dan een vier gemiddeld hier, vier pagina's aan blurps voordat ik kon beginnen. Ik kan niet anders zeggen dat verwachtingen hooggespannen waren, maar dat ik uiteindelijk licht teleurgesteld ben.

Het (leven) hoeft niet groots en meeslepend te zijn om de moeite waard te zijn. Eens. Maar wat als het enige dat je hebt je werk is, je beste vriend een collega is waarmee je eens in de zoveel weken informeel contact hebt voorafgaand aan een werkoverleg, je een gevangene of een gast bent in je eigen huis en je niets inbrengt/hebt in te brengen, je bloedeigen kind zonder ook maar één weerwoord van je afgenomen wordt en richting de afgrond gepusht. Wat een verschrikking.

Alle belangrijke personages in het boek worden geïntroduceerd zonder dat we ook maar iets over ze te weten komen, met uitzondering van een enkele uitspraak of een dialoog van meer dan drie zinnen of gedachten die wat met elkaar te maken hebben. Het is pas halverwege het boek, vanaf de mondelinge toets van Walker dat we eindelijk eens een normale dialoog lezen en leren hoe Stoner ergens in staat. Vanaf dat moment komt ook Finch iets meer tot leven, iets later gevolgd door Kathrine.

De mondeling, de affaire en het naderend eind waren passages waar ik werkelijk doorheen vloog, maar het is eeuwig zonde dat de rest allemaal zo op de oppervlakte bleef, zo beschrijvend, en zoals anderen al zeiden: zo bordkartonnerig. Passieve en ellendige hoofdpersonen zijn goed aan mij besteed, maar dan wil ik wel weten waarom ze niks doen of zeggen of durven, of ik moet zelf kunnen puzzelen hoe het zo zou komen. Omdat hier bijna niks gegeven wordt, behalve ellenlange beschrijvingen van de omgevingen, zat dat er helaas ook niet in.

Absoluut geen slecht boek, ik las het in een paar dagen uit, maar ik betwijfel of het me lang bij zal blijven.

Op naar het kwartaalboek. Hopelijk kan de misère van Eddy mij meer bekoren.

avatar van Bilal030
3,5
Robsessie, misschien is Butcher’s Crossing meer iets voor jou? Vond ik meer aangrijpend dan Stoner.

avatar van Robsessie
3,0
Bilal030 schreef:
Robsessie, misschien is Butcher’s Crossing meer iets voor jou? Vond ik een stuk ingrijpender dan Stoner.


Dank voor de tip. Het verhaal doet me denken aan het vorige kwartaalboek, West. We hebben 'm hier thuis in de kast staan in ieder geval en misschien dat ik op een later moment deze nog een kans geef.

Gast
geplaatst: vandaag om 18:39 uur

geplaatst: vandaag om 18:39 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.