Half of a Yellow Sun - Chimamanda Ngozi Adichie (2006)

Oorlogsroman over de burgeroorlog in Nigeria, gezien vanuit het perspectief van drie karakters: de buitenlander Richard, de dienstknecht Ugwu en Olanna uit de upperclass. Het verhaal wordt bijna soaperig opgebouwd met relatie-perikelen en overspel, maar gaandeweg sijpelen de gevolgen van de afschuwelijke rassenstrijd in de levens door. Dit boek gaat over echte mensen en hoe zij de oorlog ervaren. Heel aangrijpend geschreven, waarbij de luchtige passages maken dat je echt om deze mensen gaat geven als buitenstaander.

Zoals Donkerwoud bijna 10 jaar geleden al schreef, is dit inderdaad een boek waarvan de essentie ligt in het meeleven met de personages. Niet in de laatste plaats omdat de historische ontwikkelingen die het decor vormen op z'n zachtst gezegd treurig stemmen: verschillende volken die door de Engelsen op een hoop zijn geveegd onder de naam Nigeria raken slaags, de republiek Biafra wordt uitgeroepen en vervolgens doen oorlog en hongersnood de rest.

Adichie (of is het Ngozi Adichie?) schrijft het zonder veel opsmuk op. Tussen verschillende delen wordt wat heen en weer gegaan in de tijd (vroege jaren '60, late jaren '60), wat op zich prima werkt. Maar iets meer narratieve gelaagdheid had wel gemogen. Iets meer psychologische diepgang ook. En iets meer stilistische registers.

Uiteindelijk voelt het literair vooral als een keurige, Angelsaksische roman, daar helpen ook de woordjes uit een lokale taal (Ibo) die erin voorkomen niet tegen. Ik zal daarom niet actief meer werk van Adichie opzoeken. In tegenstelling tot een schrijver als Chinua Achebe, waarvan ik recent een geweldige roman las, herken ik hier geen oorsponkelijke stem in. De 3,5-sterren beoordeling is dan ook aan de ruime kant, maar ja, Kainene he, en Olanna, en Richard.

Ik heb erg genoten van dit boek. Nadat ik Amerikanah gelezen had , wilde ik deze vroegere roman van Adiche lezen. Biafra, land dat ik enkel kende van de hongersnood en van de burgeroorlog. Het verwondert mij telkens opnieuw als "feiten" uit het nieuws van "toen".... een ander gelaat krijgen....
Alhoewel het even duurde voor ik in het verhaal kwam (was bij Amerikanah ook) ben ik toch hier ook weer meegezogen in haar verhaal. Hoe teer en kwetsbaar ... is het "geluk" van ons "geregelmenteerd" bestaan. Toch wel heel knap beschreven hoe de kwaliteit van het leven langzaam maar zeker tot ongeveer "nul" wordt gereduceerd door oorlog en honger.
Voor mij een echte aanrader.

Het boek Amerikanah vond ik erg sterk. Ik keek dan ook erg uit naar een ander boek van Adiche. Helaas heeft dit werk me echter een stuk minder gegrepen. Ik kon me maar lastig tot de hoofdpersonages verhouden. Wel veel geleerd over de burgeroorlog in Nigeria.

Een boek dat moeilijk weg te legen valt eens je bent begonnen. De verhaallijn verzacht de gruwel van oorlog. Het is niet het eerste boek dat ik heb gelezen van haar en zal zeker niet het laatste zijn. Ze kleurt de blinde vlek die ik heb over bepaalde zaken. Altijd sterk.

“Dat was vóór m’n tijd,” is een excuus dat Chimamanda Ngozi Adichie nooit zou gebruiken. In geuren en kleuren schrijft ze over een periode vóór haar geboorte. Deel 1 en 3 vinden plaats in de vroege jaren ‘60, toen Nigeria net onafhankelijk was. Deel 2 en 4 vinden plaats in de late jaren ‘60, toen het land verscheurd raakte door een burgeroorlog.

Per hoofdstuk wisselt ze af tussen de ervaringen van drie personages: de jonge huisknecht Ugwu, de rijkeluisdochter Olanna en de Britse journalist Richard. Via hun relaties en ontmoetingen krijg je een genuanceerd beeld van het sociale weefsel in Nigeria.

De meeste Afrikaanse personages behoren, net als de schrijfster zelf, tot de Igbo. Van 1967 tot 1970 had dit volk z’n eigen onafhankelijke Republiek Biafra in het zuidoosten. De halve zon in de titel verwijst naar de nationale vlag. In de directe rede wordt Engels regelmatig afgewisseld met enkele woorden in het Igbo.

Deze periode werd getekend door militaire acties, politieke moorden en etnische zuivering. Aangrijpend is een scène in een luchthaven, waarin iemand doodgeschoten wordt omdat hij Igbo is. Daarnaast is er aandacht voor archeologie, poëzie, kleding, gastronomie en planten. Voor wie eens een goed boek uit Afrika wil lezen, is dit een stevige aanrader.