menu

La Symphonie Pastorale - André Gide (1919)

Alternatieve titel: De Pastorale Symfonie

mijn stem
3,90 (15)
15 stemmen

Frans
Psychologisch

149 pagina's
Eerste druk: Gallimard, Parijs (Frankrijk)

Een getrouwde dominee vindt op een dag een blind meisje in het huis van een overleden oude vrouw. Hij probeert haar 'zien' uit te leggen aan de hand van muziek, en zo haar in de maatschappij op te nemen. In zijn dagboek houdt de dominee bij hoe ze vooruit gaat, maar ondertussen begint de zoon van de dominee steeds meer voor het blinde meisje te voelen. Net als de dominee zelf.

zoeken in:
4,5
Schitterende opbouw, taal en thematische verwerking, die mij soms wat aan Dostojevski deed denken. Dit boek lijkt vooral een afrekening of tenminste confrontatie van de schrijver met... zichzelf. Het is één lange gewetensstrijd, waarbij Gide het procédé van de ik-persoon in dagboek-vorm gebruikt om naar hartelust te kunnen ironiseren, persifleren, maar tegelijk ook oprecht ventileren... Moeilijkheid, zeker voor de moderne lezer, is soms dan wel het één van het ander te onderscheiden...

avatar van Raskolnikov
4,5
Een rijkheid aan thema’s in dit korte romannetje over een dominee die de zorg van een blind meisje op zich neemt. Dit meisje is verstoken geweest van de buitenwereld. De dominee is er van overtuigd haar te kunnen vrijwaren van het kwaad, dat immers, zo meent hij, via de zintuigen binnenkomt. Die zijn bij haar onderontwikkeld, en bovendien kan hij vergaande controle uitoefenen op waar zij aan blootgesteld zal worden. Een ware daad van liefde zo meent hij, maar gaandeweg ontdekt hij dat in zijn complexe gevoelens voor haar een hoop zelfbedrog in het spel is.

In dagboekvorm geschreven, sluimert het zelfbedrog voor de lezer al vroeg tussen de regels door. Vrouw en kinderen keren zich van hem af, geërgerd door de aandacht die de dominee voor het meisje heeft. Met morele superioriteit vergoelijkt hij dit; is hij niet de herder die zich ontfermt over het verloren schaap, zoals het Evangelie wil? Naarmate de roman vordert verschuilt de dominee zich steeds meer achter Bijbelse dogmatiek, waarmee Gide ze tot lege hulzen devalueert. Behalve een interessant gedachte-experiment over opvoeding, een ontleding van thema’s als (naasten)liefde en Bijbelse moraal, is La Symphonie Pastorale een heel zintuiglijke roman. In die zin dat het je op een meer filosofisch niveau doet nadenken over de rol van zintuigen in het bestaan.

Vanwege zijn religieuze gewicht zal de roman, ooit de populairste van Gide, vandaag de dag geen breed publiek meer aanspreken. Maar bedenk dat het ook een roman over een verboden liefde is, en dat Gide zich indertijd in een gelijksoortige situatie bevond. Getrouwd met een vrouw met wie hij geen lichamelijk contact had, maar verliefd op een jonge man. In dat opzicht een confronterend zelfonderzoek, van een tijdloze aard. Ook bij herlezing weer pakkend van begin tot eind.

NB: reken eerder op een pagina of 80 ipv de bovengenoemde 149.

avatar van Raskolnikov
4,5
Een kleine persoonlijke noot nog. Dit boekje kwam ik op het spoor doordat mijn vader het ooit las in de Franse les. Toen we het er recent over hadden vertelde hij dat zijn vader, nogal gezegend met uitgesproken ideeën over het geloof, het boek na lezing verbrand had. Uit pure walging voor het hoofdpersonage. Mooi dat literatuur zulke emoties los kan maken

Gast
geplaatst: vandaag om 15:46 uur

geplaatst: vandaag om 15:46 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.