A Jangada de Pedra - José Saramago (1986)
Alternatieve titel: Het Stenen Vlot
Portugees
Sociaal / Psychologisch
352 pagina's
Eerste druk: Caminho,
Lissabon (Portugal)
Wanneer op een goede dag een scheur ontstaat tussen Frankrijk en Spanje, drijft het Iberisch schiereiland resoluut in westelijke richting over de Atlantische Oceaan, als een groot stenen vlot. De impact is enorm en de Noord-Amerikaanse machthebbers zien de mogelijkheid een nieuw stuk land en een nieuwe bevolking te krijgen die voorheen aan Europa toebehoorden. Maar de bevolking op het vlot, Spanjaarden en Portugezen, verstoord in hun dagelijkse routine, vlucht uit hun huizen, weg van de kust. Onder de zwervers bevinden zich drie mannen, twee vrouwen en een hond. Door toeval of het lot onmoeten ze elkaar en in een oude 2cv trekken ze verder totdat ze gedwongen worden hun reis met paard en wagen voort te zetten. En terwijl zij hun lege bestaan vervolgen ontdekken ze in zichzelf onverwachte raadselen, en de oplossing daarvan.
Nadeel is dat het verhaal werkelijk helemaal nergens heen gaat. Het drijft, daarmee is alles wel gezegd. Als gevolg daarvan neemt het leesplezier bij het vorderen nogal af en het einde is helemaal een afknapper. Misschien komt dat gebrek aan diepgang en meeslependheid ook wel voort uit de eerder geroemde maar afstandelijke schrijfstijl.
Uiteindelijk kom ik nog op 3,5* en daarmee ben ik aan de gulle kant.
Er ontspint zich vervolgens een verhaal vol liefdes en ironische commentaren. De vijf gaan samen op pad door Spanje en Portugal zonder echt doel, zoals ook het eiland ronddrijft zonder richting. Ik ben het eens met eRCee dat het verhaal hiervan soms langdradig en doelloos wordt. De kracht van het boek zit hem voor mij meer in de beschrijvingen van wat er zou kunnen gebeuren na de breuk. Hoe overheden reageren, welke onzekerheden er zijn, welke problemen het volk tegen komt. Juist deze gedachtenexperimenten maken het tot een rijk boek!