menu

Chevengur - Andrej Platonov (1972)

Alternatieve titels: Tsjevengoer | Чевенгур

mijn stem
3,50 (2)
2 stemmen

Russisch
Sociaal

375 pagina's
Eerste druk: YMCA-Press, Parijs (Frankrijk)

De roman speelt tijdens en na de revolutie in het Russische steppengebied. Velen leven er in bittere armoede. Als het gerucht gaat dat het volk in opstand is gekomen tegen de tsaar, worden sommigen aangestoken door het revolutionaire vuur. Sasja Dvanov trekt tijdens de burgeroorlog die na de Revolutie is uitgebroken door Rusland, samen met Stepan Kopjonkin, een soort Don Quichot die na Rosa Luxemburg (zijn Dulcinea) en de Revolutie zijn paard Proletarenkracht het meest waardeert. Ze komen terecht in het dorp Tsjevengoer, waar elf plaatselijke bolsjewieken het oercommunisme invoeren: ze liquideren of verdrijven de bourgeoisie en verzamelen het proletariaat en de leden van de overige klassen uit de omliggende dorpen om het communistisch paradijs definitief in te richten; voor ziekten, zorgen en zelfs de dood is geen plaats meer. De richtlijnen vanuit Moskou, waar de Nieuwe Economische Politiek intussen is begonnen, stuiten in het dorp op onbegrip en tegenstand.

zoeken in:
avatar van Geerard
5 sterren! 5 sterren! 5 sterren! Of toch 6... Ja, wat wil je ook als het verhaal start met een alles verslindende apocalyptische droogte en er karakters worden geïntroduceerd die eikenhouten bakpannen maken en ‘een mensenwoord hetzelfde vinden als het geruis van een bos voor een bosbewoner - dat hoor je niet’, of die ‘jonge kinderen genezen van de honger: ze gaf hun een aftreksel van paddestoelen half om half met zoete kruiden en de kinderen kwamen vredig tot zwijgen met droog schuim op hun lippen’. En alsof dat nog niet genoeg treurnis is, wordt Sasja uit de kast getrokken. Sasja, die naast het graf van zijn vader een huisje wil graven om daar te gaan wonen: ‘Papa, ze hebben me weggejaagd om te gaan bedelen, ik zal nu gauw dood gaan en bij je komen - je verveelt je daar immers alleen en ik verveel me ook.’ En ik barstte in schaterlachen uit, meerdere malen (toch niet om Sasja!), bijvoorbeeld toen de 7-jarige Prosjka duivelsgebroed blijkt te zijn en zijn moeder erachter komt dat hij praat als een grote vent: “Lui varken,’ zei hij op een goede dag tegen zijn vader die vanaf de kachel naar de om het hardst schreeuwende tweeling lag te kijken. ‘Straks hebben we dat meel op en dan kunnen we sterven van de honger! Je hebt ons op de wereld geschopt - zorg nu ook voor eten!” Maar bovenal was ik verwonderd. Verwonderd door het eigenzinnige verhaal, het poëtische taalgebruik, het rauwe randje, en de sprookjesachtige omlijning. Dit is Russische Literatuur op haar best. Wat! Ik zeg het gewoon: dit is Literatuur op haar best!

Nou, dat waren dus mijn gedachten na de eerste 50 pagina’s. Maar toen werd de essentie van het verhaal gaandeweg geïntroduceerd: het onbegrijpelijke van het communisme. Niet alleen het volk snapt er helemaal niets van, ook degene die het invoeren lijken absoluut niet te weten wat ze doen. En dat werd me duidelijk gemaakt met tal van losse onsamenhangende situaties. Na 200 pagina’s dacht ik: ja ja, nu weten we het wel. Gaat dit nog 200 pagina’s zo verder? En toen kapte ik ermee. Jammer! Toch weer het genre ‘sociaal’ dat me bijna nooit lang genoeg weet te boeien.

Gast
geplaatst: vandaag om 10:35 uur

geplaatst: vandaag om 10:35 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.