La Grande Peur dans la Montagne - Charles-Ferdinand Ramuz (1926)

Verschijnt in april bij Van Oorschot...en ik zie er naar uit.

7 maart al:

Charles-Ferdinand Ramuz, ‘De grote angst in de bergen’ (fragment) – Hof/Haan - hofhaan.nl

Een artikel uit 2006 van Rokus Hofstede:

https://www.volkskrant.nl/cultuur-media/angst-voor-wrede-woeste-bergen~b36718e0/

Ik heb het boek inmiddels in huis en er zat een brochure in van Schwob. Het is opgenomen in de lijst vergeten klassiekers:

Schwob leest u door het jaar

...en het is in één woord: prachtig.

Daarmee kan je je er niet vanaf maken. Doorbreek de stilte!

Ach ik heb nu wel even tijd...

...maar alles wat ik er over te zeggen heb staat beter verwoord in het nawoord van Rokus Hofstede, dat ik het zo'n prachtige roman vind komt mede door de vertaling van Hofstede:

Slechte vertalingen mogen dan nog altijd een 'schenkend euvel' zijn, goed vertalen is nog altijd makkelijker gezegd dan gedaan. Want hoe doe je dat, goed vertalen, als niet 'wat' maar het 'hoe' de eigenlijke waarde van een tekst uitmaakt?

Ik las hiervoor De woestijn van de tartaren van Dino Buzzati. Buzzati schreef als een schilder. Hij bekeek alles vanuit één standpunt, de vlakte van de woestijn door ramen omkadert, muren waar het zonlicht op schijnt dat zich langzaam verplaatst, verglijdende tijd. De stijl van Ramuz daarentegen is veel beweeglijker en is eerder filmisch te noemen. Hofstede zegt er dit over:

Hij monteert zijn materiaal zodanig dat het perspectief verschuift en dat scènes, bewegingen en gebeurtenissen in elkaar over gaan, bijvoorbeeld wanneer het vertelstandpunt nu eens samenvalt met de blik van een personage, dan weer met die van een anonieme getuige, en zich daarna verwijdert om dezelfde scéne van grote afstand of grote hoogte te volgen.

En dat nog voor de uitvinding van de drone met camera! (dezelfde "techniek" zal later toegepast worden door Jean Carrière in De sperwer van Maheux)

Wanneer de mannen op de hoog gelegen alpenweide aankomen, dan sta je als lezer a.h.w. op die weide en zie je de mannen verschijnen. Dit heeft een geweldig suggestieve werking, het is alsof je ze opwacht:

Dan leggen ze nog een flink stuk weg af, winnen zigzaggend nog meer hoogte, bereiken de top van die laatste hindernis - en zo zijn ze halverwege de ochtend op de rand van de laatste trede aanbeland, je ziet ze erachter vandaan tevoorschijn komen, eerst hun hoed en hun hoofd, dan ook hun schouders.

Eenmaal daar gearriveerd op de alm en in de berghut begint het met de ellende...

Ik ben erg enthousiast over deze roman en spreek dan ook de hoop uit dat er nog meer vertalingen van Ramuz werk gaan verschijnen. Maar ja veel belangstelling zal er wel niet voor zijn vrees ik, zelfs echte boekenliefhebbers zoals die er zijn op deze site weet het nauwelijks te bereiken (of ben ik te voorbarig) en het zal zeker niet in de top-5 van Bruna komen.

Voorbarig, zeker. Het boek staat in elk geval op mijn radar. In het voorjaar viste ik helaas achter het net met betrekking tot een recensie-exemplaar, maar ik zal mijn bibliotheek achter de vodden zitten.

Ik ben er net in begonnen en ben heel erg benieuwd, zeker na de commentaar van ...stilte...

Het boek sprak me meteen aan. De woestijn van de tartaren vond ik ook adembenemend mooi dus ik denk dat deze een schot in de roos gaat zijn.

...stilte...
Er zijn wel ‘ergens’ vijf exemplaren in bibliotheken maar nu in ieder geval (nog?) niet (digitaal) te reserveren.

Ik ben nog zo iemand die boeken koopt. Maar voor wie niet kan wachten kan ik De sperwer van Maheux van Jean Carriére aanraden...minstens zo mooi.

Dit geloof je niet: het boek viel vanmiddag op mijn deurmat! Dus toch een recensie-exemplaar, voor Literair Nederland, bij puur toeval (eerder tekende ik bij het Nederlands Dagblad in op deze titel maar hij was al vergeven).

Tjonge, wat een beetje aandacht voor een boek allemaal kan losmaken!

In alle geval, de weg naar de alm is wondermooi beschreven. Ik hoop dat dit boek mij uit de impasse helpt. Hiermee bedoel ik dat ik al 2 jaar elk begonnen boek stop na vijftig bladzijden. Bij deze ga ik ervoor om terug een boek te lezen en hier mijn bevinding te posten. I have to do this.

Waar blijf je liv2? Als je de weg naar de alm al wondermooi vond, dan ben ik benieuwd wat je zegt van de toch van Joseph (over de bergkam). Misschien wel de mooiste alpiene passage in de gehele literatuur?

Mijn bijdrage aan het onder de aandacht brengen van dit boek valt hier te vinden:

Literair Nederland: De natuur in verweer

Dit is de openingsalinea:

Eens in de zoveel jaar duikt er een literaire parel op in het Nederlands die tot dan toe raadselachtig onder de radar bleef. Bekende voorbeelden zijn 'Gloed' (van Sándor Márai) en 'Stoner' (John Williams), waarvan prompt tientallen herdrukken verschenen. Het zou mooi en terecht zijn als het ook zover komt met 'De grote angst in de bergen', een boek uit 1926 dat dit voorjaar voor het eerst in vertaling verscheen bij Van Oorschot. Weinigen slaagden er zo goed in om de Alpenwereld levensecht op papier te krijgen als hier de Zwitserse schrijver Charles-Ferdinand Ramuz.

Mooi stuk over deze roman eRCee.
Ik kan me alleen niet voorstellen dat het een groot publiek gaat bereiken, zoals bij Gloed en Stoner. Een vergelijkbare roman, zoals De sperwer van Maheux (ik noem het nog maar een keertje) is nauwelijks verkoopbaar.

Ik vind het een vrij laagdrempelig werk. Met het succes van De acht bergen in het achterhoofd zou ik niet weten waarom er geen groot publiek voor zou kunnen zijn. Mijn versie betrof overigens een derde druk (uit juni/juli, de eerste druk kwam uit in maart).

Het is twintig jaar nadat zich een drama op de berg heeft afgespeeld als een jeugdig en overmoedig voorzitter voorstelt om weer een groep naar de desbetreffende weide te sturen. Hij krijgt voldoende stemmers met zich mee. Slechts de ouderen, diegenen die zich alles nog zo goed kunnen herinneren, stemden tegen. Een zevental meldt zich aan om de bergen in te trekken en dan kan het beginnen. Dan heeft Ramuz voldoende ruimte in het plot geschapen, het verhaal is al bijna verteld, je kunt je er al alles bij voorstellen, om zijn stilistische kunsten te vertonen. Spelend met persoonlijke voornaamwoorden, wisselend van eerste naar derde persoon, met werkwoordstijden en vertelstandpunt creëert hij een sfeer die dan soms geruststellend nabij is en dan weer angstvallig ver weg. Het boek is nog steeds relevant omdat de vergelijking met de huidige tijdgeest gemakkelijk te maken is. Het decor, het onheilspellende gebergte dat niet te vertrouwen is, dat volgens sommigen gevreesd zou moeten worden, stelt dan met weinig voorstellingsvermogen de doemscenario’s van de dreigende gevolgen van de klimaatverandering voor. De personages wisselen in die vergelijking tussen de optimistische, hoopvolle en vooral naïeve populisten en de angstvallige, door schade en schande voorzichtig geworden conservatieven wiens waarschuwingen in de wind worden geslagen. Het boek ademt nietigheid. Wat stellen we als mens voor? Hoeveel greep hebben we op die imposante werelden om ons heen? Imposante literatuur, dat op het einde neemt het zelfs de gedaante van een heuse pageturner aanneemt, een eeuw geleden geschreven en pas recentelijk in naar het Nederlands vertaald waardoor je je eens te meer af gaat vragen wat er nog meer allemaal verborgen kan liggen achter vreemde talen, in stoffige, half vergeten bibliotheken.

Afgelopen maand is de vierde druk uitgekomen. Het is nog geen Stoner met z'n 200 stemmen, dus kom op mensen, lees dit. Of geef het cadeau aan die kennis/vriend/familielid die wel eens in de Alpen komt.

Hij staat op mijn lijstje om ooit eens te lezen, maar met pakweg 500 andere boeken

Ik vorder traag maar gestaag en het is heel erg goed!