menu

Le Bourgeois Gentilhomme - Molière (1671)

Alternatieve titel: De Parvenu

mijn stem
4,00 (1)
1 stem

Frans
Toneelstuk
Sociaal

132 pagina's
Eerste druk: Pierre Le Monnier, Parijs (Frankrijk)

Monsieur Jourdain, een welgestelde burger, wil zich de levenswijze van de adel eigen maken. Hij besluit een nieuw pak te bestellen, dat beter past bij zijn nieuwe positie en leert gretig alles wat hij kan over wapens, dans, muziek en filosofie, alles wat hij als kersvers edelman niet kan missen. Hij maakt Dorimène het hof, een dame die door haar minnaar, een autoritair graaf, bij hem is ingekwartierd. Deze laatste is vast van plan misbruik te maken van de argeloosheid van Jourdain en Dorimène. Jourdains vrouw en zijn dienstmeisje Nicole drijven eerst de spot met hem, maar worden gaandeweg bezorgd omdat hij zo afgunstig wordt. Ze proberen hem terug met de voetjes op de grond te krijgen door hem te herinneren aan het aanstaande huwelijk van zijn dochter Lucile met Cléonte. Maar Cléonte is niet van adel en Jourdain weigert zijn toestemming te geven voor het huwelijk. Jourdain droomt ervan tot de adelstand te behoren en Cléonte beslist om het spel mee te spelen. Met de hulp van zijn knecht Covielle geeft Cléonte zich uit voor de zoon van Le Grand Turc. Na een belachelijke Turkse ceremonie, opgezet door Covielle en zijn kornuiten, waarin Jourdain tot "Mamamouchi" uitgeroepen wordt en aldus in de waan verkeert dat hij tot de hoogste regionen van de adelstand is opgeklommen, krijgt hij Jourdains toestemming.

zoeken in:
avatar van NYSe
4,0
Ik heb zelf eens op de planken van de Utrechtse Stadsschouwburg de rol van graaf Dorante gespeeld. Voordat de bewerking voltooid was, kregen alle acteurs de oorspronkelijke tekst van Molière te lezen (in een Nederlandse vertaling, dat wel), om zich alvast te kunnen inleven.

Tot dan was ik ervan overtuigd dat een bewerking wel noodzakelijk moest zijn, daar het een stuk uit de 17e eeuw betrof en dus waarschijnlijk nogal droge kost was. Niets was minder waar: De Parvenu bleek een ongelooflijk snedig stuk dat ook mij in de 21ste eeuw meerdere malen hardop deed lachen.

Jourdain is een slome duikelaar eerste klas en Molière weet perfect de balans te vinden tussen zijn komische en tragische persoon: overal belachelijk gemaakt (in ons stuk kreeg Jourdain in de eindscène een tulband in de vorm van een enorme penis opgezet; Molière nodigt uit voor dit soort grappen) en misbruikt, maar het is onmogelijk geen sympathie te voelen voor deze vent met zijn charmante en bijna aandoenlijke naïviteit. De scène rondom de filosofie-/taalles is hilarisch: "Wel heb je ooit! Ik spreek al meer dan veertig jaar proza zonder het te weten!"

Nu ben ik alleen nooit zo gecharmeerd van de tendens in het Renaissance-theater om de stukken altijd te voorzien van die eeuwige, verboden, liefdesverhoudingen die zich op de achtergrond en in het geheim afspelen. Zo ook hier: Lucile en Cléonte zijn het zoveelste stel bakvissen dat zwelgt in kleffe romantiek. Gelukkig is er het personage Covielle (natuurlijk weer de archetypische slimme knecht die het allemaal weet op te lossen), die er met zijn cynisme de zwaarlijvige ernst een beetje weet af te halen.

Of het stuk in de hedendaagse gedemocratiseerde samenleving nog altijd inhoudelijk zo relevant is, is maar de vraag, maar dat het aan humor nog niks aan kracht heeft ingeboet staat als een paal boven water.

Gast
geplaatst: vandaag om 10:08 uur

geplaatst: vandaag om 10:08 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.