Wat me opvalt aan Pride & Prejudice, en wat ik ook ervoer tijdens het lezen van Sense & Sensibility, was de 'lichtheid' van het boek. Ja, er worden dure woorden gebruikt en het deftige taalgebruik van de Britse upper class (die lang gesponnen zinnen!) doen me de wenkbrauwen meer wel dan niet fronzen. Misschien is 'licht' niet het juiste woord voor de wijze waarop Austen schrijft, maar eerder…elegant? Vrouwelijk?
Austen beschrijft hier bijna uitsluitend de verbale en non-verbale omgang tussen mensen. Gesprekken, baldansen, kaartspellen en overige alledaagse bezigheden vullen hoofdzakelijk de bladzijden van haar romans. Juist daarom vraag ik me af waarom haar manier van schrijven mij zo blijft boeien, want… is wat ze schrijft spannend? Nee. Maar intrigerend is het wel. De omgang van de mensen met elkaar an sich is bewonderenswaardig neergepend.
Is P&P slechts een vroeg 19e-eeuwse soap? Nee, ik denk van niet. De dialogen en observaties uit Austens pen zijn veel te spitsvondig geschreven om te vergelijken met het niveau van een soapserie. Daarnaast is een soap afhankelijk van onnodig drama om het plot voort te drijven, terwijl dit bij P&P nauwelijks het geval is.
Mijn nicht merkte op, toen ik vermeldde dat ik Sense & Sensibility had gelezen, dat Austen een literaire voorbode was van het feminisme. Aanvankelijk nam ik haar opmerking niet serieus, omdat ik me niet kon voorstellen dat een vrouw die continu scheef over fictieve vrouwen, wier hoofdzakelijk doel in het leven was om een geschikte echtgenoot te vinden, en hier dan ook con-ti-nu over praatten, ook maar enige affiniteit zou hebben met feministische ideeën. Nu denk ik dat mijn nicht een goed punt maakte, omdat, historisch gezien, er weinig (bekende) vrouwelijke auteurs waren. Laat staan vrouwen die al zo vroeg en zo openhartig de gevoelens van vrouwen en hun verstandhoudingen met mannen in een fictieve maar herkenbare wereld neerpenden.
Ik geef toe dat P&P mij bij tijd en wijle verveelde, vooral tijdens het middenstuk, hetgeen te danken is aan het typische verschijnsel van de 19e-eeuwse roman waar ik vaker mijn kop tegenaan stoot: de eeuwige, onophoudelijke uitweidingen. Echter, toen ik Darcy's ware karakter leerde kennen, werd het verhaal steeds krachtiger en begonnen de personages voor mij echt te leven. Ik blijf me verwonderen over Austens talent om personages, die zo alledaags zijn, te laten leven op een wijze, dat ik me niet kan voorstellen dat ze niet-bestaande mensen beschrijft, maar dat ze ons als lezers op een intieme wijze kennis laat maken met haar leven, haar klasse, haar land en haar persoonlijke levenservaringen.