La Legende d'Ulenspiegel et de Lamme Goedzak au Pays de Flandres et Ailleurs - Charles de Coster (1867)
Alternatieve titels: De Legende van Uilenspiegel en Lamme Goedzak | Tijl Uilenspiegel | De Legende en de Heldhaftige, Vrolijke en Roemrijke Avonturen van Uilenspiegel en Lamme Goedzak in het Land van Vlaanderen en Elders | La Légende d'Ulenspiegel | De Legende en de Heldhaftige, Vrolijke en Roemruchte Daden van Uilenspiegel en Lamme Goedzak in het Land van Vlaanderenland en Elders | Tijl Uilenspiegel: Zijn Legende, Alsmede de Heldhaftige, Koddige en Roemruchte Avonturen door Hem en Lamme Goedzak Beleefd in Vlaanderenland en Elders
Frans
Humoristisch / Historisch
472 pagina's
Eerste druk: onbekend,
Brussel (België)
De figuur die model heeft gestaan voor deze historische grappenmaker was Till Eulenspiegel, een Duitse grappenmaker uit de late Middeleeuwen. De Coster heeft hem herschapen in een Vlaamse kerel, die in 1556 in Damme geboren wordt, het jaar waarin ook Filips II van Spanje ter wereld komt. In het eerste deel is Tijl de zorgeloze, malle zotskap, boordevol vitaliteit en streken. Maar de wilde toon gaat van lieverlede over in ernst, zodra Tijl tegenover de kille werkelijkheid komt te staan en beseft in wat voor tijd en land hij leeft - onderdaan van een koning die de onduldbaarheid van het Spaanse regime vertegenwoordigt en die de inquisitie op zijn volk loslaat. Tijls vader wordt op de brandstapel gevonnist en Tijl besluit hem te wreken. Het tweede deel verhaalt van de grote volksopstand die de Nederlanden verenigde voor Noord en Zuid uiteenvielen. Terwijl Tijl schijnbaar op zoek is naar zijn vaders verrader, wordt hij tegelijkertijd de zoeker naar de krachten van de nationale revolte. Zoals Uilenspiegel zelf de "geest van Vlaanderen" belichaamt, is zijn geliefde Nele het "hart van Vlaanderen". Zijn onafscheidelijke makker Lamme Goedzak personifieert de hunkering van de alledaagse mens naar rust, vrede en huiselijk geluk.
Bovendien is het boek van Charles de Coster ook veel dikker. Ik heb zelf de verkorte versie gelezen (niet dat ik te lui ben, maar dat is de enige die ik toen had), maar ben nu ook in bezit van de volledige versie. Die gaat dus over een heel andere periode dan dit boek. Op de achterkant staat het volgende:
"De figuur die model heeft gestaan voor deze historische grappenmaker was Till Eulenspiegel, een Duiste grappenmaker uit de late Middeleeuwen. De Coster heeft hem herschapen in een Vlaamse kerel, die in 1556 in Damme geboren wordt, het jaar waarin ook Filips II van Spanje ter wereld komt. In het eerste deel is Tijl de zorgeloze, malle zotskap, boordevol vitaliteit en streken. Maar de wilde toon gaat van lieverlede over in ernst, zodra Tijl tegenover de kille werkelijkheid komt te staan en beseft in wat voor tijd en land hij leeft - onderdaan van een koning die de onduldbaarheid van het Spaanse regime vertenegwoordigt en die de inquisitie op zijn volk loslaat. Tijls vader wordt op de brandstapel gevonnist en Tijl besluit hem te wreken.
Het tweede deel verhaalt van de grote volksopstand die de Nederlanden verenigde voor Noord en Zuid uiteenvielen. Terwijl Tijl schijnbaarop zoek is naar zijn vaders verrader, wordt hij tegelijkertijd de zoeker naar de krachten van de nationale revolte. Zoals Uilenspiegel zelf de "geest van Vlaanderen" belichaamt, is zijn geliefde Nele het "hart van Vlaanderen". Zijn onafscheidelijke makker Lamme Goedzak personificeert de hunkering van de alledaagse mens naar rust, vrede en huiselijk geluk. Een onuitputtelijke verscheidenheid van taferelen en avonturen, een meesterlijke vertelkunst en een neiging naar het esoterische dragen ertoe bij om van deze roman een epos van het Vlaamse volk te maken."
Ondanks dat ik, bleek later, een voor kinderen verkorte versie heb gelezen, heeft het boek enorm veel indruk op me gemaakt. De versie die ik las was iets van tweehonderd pagina's lang, en dat is de verKORte versie, dus honderddrieëntwintig klopt al niet. Hiernaast me heb ik de volledige versie, die vierhonderdtweëenzeventig pagina's telt. Zal ik zo effe corrigeren.
Maar goed, het boek maakte dus veel indruk op me, vanwege het verhaal, maar ook vanwege de gruwelijkheden, waar men niet omheen kan. En de grappen van Tijl zijn natuurlijk ook onmisbaar.
Het lijkt te hard voor een sprookje, te licht voor een epos, maar toch is het een mix van beide, hoewel op een totaal andere manier dan dat J.R.R. Tolkien's The Hobbit dat was.
Ondanks dat ik niet de volledige versie heb gelezen, geef ik dit boek vier en 'n halve voorzichtige punten, waarschijnlijk worden dat er vijf en een plaats in mijn Top-10 als ik de volledige versie eenmaal heb gelezen.
! Ik ben nu weer in de volledige versie bezig, af en toe wat lastig te lezen vanwege zinsconstructies die op 't eerste gezicht onlogisch lijken, maar wel nog steeds prachtig en ontroerend!
