A Christmas Carol - Charles Dickens (1843)

Zonder twijfel geweldige Literaire kost. Mijn favouriet. Nummer één! 5*

Een erg mooi boek, heb deze parabel altijd een van de beste kerst-verhalen gevonden. Menige verfilming heeft de geest van het verhaal goed weergegeven. Nu voor het eerst gelezen en het voldoet aan mijn verwachtingen. Erg origineel hoe hij de geesten plaats en tijd laat veranderen, van de ene situatie laat verderglijden in de volgende. Ik vraag me af of deze techniek al voordat dit boek verscheen werd toegepast? Enige minpunt is de soms erg abstracte vorm van zinnen, die ik soms niet begrijp. Al zal dat veroorzaakt zijn door mijn beperkte kennis van het Engels. Als voorbeeld, wat betekent deze zin: Think of that! Bob had but fifteen "Bob" a week himself; he pocketed on Saturdays but fifteen copies of his Christian name and yet the Ghost of Chrsitmas Present blessed his four-roomed house!"

Het is een woordspeling, die helaas niet echt te vertalen valt, maar een "bob" is een brits synoniem voor een shilling. Hij verdient dus 15 shilling per week, waarvan hij eigenlijk zijn huis niet kan bekostigen.

Ja, nu zie ik hem ook, niet zo moeilijk achteraf gezien en als ik me erop concentreer. Maar tijdens het vloeiend doorlezen bleef het begrip voor dit soort woordspelingen bij mij wel eens achterwege. Maar dat moedigt misschien aan tot herlezen; wat bij een prachtig verhaal als het deze wel eens zou kunnen gebeuren.

Voor engelse slang is deze site misschien wel handig! Voor cockney rhyming slang gebruik ik deze.

Een hulpje voor engelse gezegden gebruik ik ook, die vind je op deze website.

Zoek op het woord Bob en je zult zien dat "..and Bob's your uncle" niet betekent dat je een oom van een shilling hebt maar dat een karweitje zó gedaan wordt.

Even klikken en... Bob's your uncle!

Een klassiek moralistisch kerstverhaal, oneindig vaak verfilmd. Tot aan Muppet en Disney cartoon-versies aan toe.
Het moralisme is hier helemaal niet vervelend, het is gewoon een mooi en ontroerend verhaal wat echt bij Kerst hoort. Ik kom er helemaal van in de juiste sferen.

Overbekend verhaal, maar toen het geschreven werd uiteraard origineel. Een mooi, sentimenteel verhaal, met de bekende moralen, en met een goed hart. Maar helaas zitten er enkele trage passages in, wat zelfs saai genoemd mag worden.
Ook stillistisch is het niet altijd even goed of prettig. Beschrijvingen van plaatsen en personen is mooi gedaan, in lange zinnen, met heel veel opsommingen (daar hou ik van als dat goed is verwerkt), maar ook veelal heel veel vage zinnen. Nou ben ik geen native english speaker, maar zo slecht is mijn engels nou ook weer niet. En toch had ik al te vaak dat ik delen moest herlezen om de zinnen en situaties te begrijpen, wat de snelheid en de leesbaarheid niet bepaald diende(ik vraag me dan ook af of dat in de vertaling ook zo zou zijn).
Ook vond ik het verhaal zelf weinig subtiel. Scrooge was wel heel snel veranderd van vrek en harteloos lijkend man in iemand die overal in mee wilde gaan en direct inzag wat hij allemaal fout deed. Geen al te beste vertelkunst.
Maar verder wel meer dan mee vermaakt, dus ruime voldoende.

When I was a child
there was an old woman in our neighborhood
whom we called The Witch.
All day she peared from her second story window
from behind the wrinkled curtains
and sometimes she would open the window
and yell: Get out of my life!
She had hair like kelp
and a voice like a boulder.

Zo begint het gedicht 'The Witch's Life' van de Amerikaanse dichteres Anne Sexton. Het gedicht doet mij steeds weer denken aan een oude vrouw die woonde in het dorp waar ik ben opgegroeid. De meeste kinderen waren als de dood voor haar maar ik niet, ik vond haar uitermate fascinerend. Ze was vast weduwe want altijd ging ze in het zwart gekleed. Haar rug was zo krom als een boemerang. Als een heks uit een sprookje van de Gebroeders Grimm, zo zag ze eruit. Elke vrijdagmiddag als het markt was geweest struinde ze het met kinderkopjes geplaveide marktplein af op zoek naar weggegooid voedsel als brood, fruit en aardappelen. Toch woonde ze in een groot herenhuis en geruchten deden de ronde dat ze stinkend rijk was en dat het geld achter haar behang zat vastgeplakt. Ik kon mijn ogen niet van haar afhouden.

Eigenlijk was deze markante figuur uit mijn jeugd het vrouwelijke equivalent van Ebenezer Scrooge, de gierige, eenzame vrek uit 'A Christmas Carol' van Charles Dickens. De inspiratie voor Ebenezer Scrooge komt trouwens van een grafsteen van een zekere 'Ebenezer Lennox Scroggie' waarop zijn beroep stond: meal man (graanhandelaar). Dickens las dit als 'mean man'.

A Christmas Carol in Prose: Being a Ghost Story of Christmas, het beroemdste Kerstverhaal sinds het Evangelie van Lucas. Naar het schijnt hebben we de moderne Kerstviering te danken aan Charles Dickens en zijn buitengewoon betoverende en bovennatuurlijke Kerstvertelling. Het verhaal, de Eerste Zang, begint al sterk wanneer op Kerstavond twee deftige heren een bezoekje brengen aan het kantoor van Ebenezer Scrooge in de City of London. De heren vragen Scrooge of hij toevalligerwijs iets overheeft voor de armen en behoeftigen. Scrooge antwoordt: 'Zijn er dan geen armenhuizen? Gevangenissen?' Arme Ebenezer, hij heeft wat weg van Archie Bunker uit 'It's All in The Family' vind ik, ook zo'n mopperaar die hele nare dingen zegt maar ergens toch een lieverd.

Dickens weet overigens het kerstgevoel zó mooi over te brengen, hier zomaar een zin:

In de hoofdstraat bij de hoek van de steeg waren arbeiders bezig de gasleiding te herstellen, zij hadden een groot vuur aangemaakt in een komfoor, waarrond haveloze mannen en jongens stonden samengedromd, die hun handen warmden en in verrukking met hun ogen knipperden tegen de gloed.

In de Tweede, Derde en Vierde Zang wordt Scrooge bezocht door drie geesten, het lezen gaat hier stroever en Scrooge is niet meer zo cynisch als in het begin. In het Vijfde Zang ontwaakt Scrooge uit zijn slaap en is hij een nieuw mens. Dit gaat wel erg snel, zoals hier reeds is gezegd maar goed, het is een Kerstverhaal. De ommekeer wordt wel erg leuk verteld:

Hij stormde naar het venster, rukte het open en stak het hoofd naar buiten. Geen damp, geen mist; klare, heldere, tintelende, opwekkende koude, een koude die het bloed prikkelde ten dans; gouden zonneschijn, een smetteloos blauwe hemel, een zuivere, frisse lucht, vrolijke klokken. 'O, heerlijk, heerlijk! Ik weet niets. Ik ben als een zuigeling. Het kan mij niets schelen. 't Liefst wilde ik ook maar een zuigeling zijn. Hela, hola, hopsasa!'

Mooi stuk the Cheshire cat.

Niks zaliger dan een kerstverhaal met Pasen. Verder inderdaad een mooi verhaal.

Dank, beide.

Verdorie, je leest op een onbewaakt moment een recensie, en begint dan maar random stukjes te kijken uit de verschillende A Christmas Carol-verfilmingen. Damn you, Michael Caine en zijn gebroken stem op het kerkhof!

Net zitten kijken, 'n hele mooie scene indeed. Vind Caine sowieso een erg goed acteur.

Het blijft de beste verfilming, hoe absurd hij ook is.

Ik vind die rat zo leuk

A Christmas carol is ongetwijfeld één van de bekendste verhalen uit de wereldliteratuur. Het is ontzettend vaak verfilmd en overal kom je referenties tegen naar dit werk. Het verhaal was mij dan ook lang en breed bekend toen ik dit boek las. Ik las de originele Engelse versie met daarnaast de vertaling van Antoon Coolen, welke ik zeer kan aanbevelen. Laat ik dat maar meteen doen: ik beveel de vertaling van Antoon Coolen zeer aan!
Zoals reeds gezegd: het verhaal is allang bekend. Zeer kort samengevat: Scrooge is een slecht mens die weinig voor anderen overheeft en er een zeer diepgewortelde haat jegens het Kerstfeest op nahoudt. Hij is eigenlijk een soort Grinch. Op een nacht wordt hij door drie (of eigenlijk vier) geesten bezocht die hem een spiegel voorhouden en hem een naar toekomstperspectief in het vooruitzicht stellen. Dit veroorzaakt misschien wel de meest radicale karakterontwikkeling uit de literatuur: Scrooge betert zijn leven.
De nurksige, humeurige, cynische en onverbiddelijke Scrooge vond ik erg leuk, juist door zijn gemeenheid. Als de geesten komen, is Scrooge vrijwel meteen om en enorm welwillend, wat ik wel jammer vond: dit maakt het allemaal wat te simplistisch. De eerste geest is het meest interessant, vind ik, omdat je zo meer over het verleden van Scrooge te weten komt. Dit maakt de protagonist wat minder karikaturaal. De passages met de tweede geest moeten het heel erg hebben van de idyllische taferelen die bij mij gelijk Anton Pieckerige beelden opriepen. Die stukken zijn nogal liefdevol, en dan is Dickens op z'n best. De derde geest duurde mij wat te lang. Het boek wordt echt geweldig als Scrooge zijn metamorfose heeft ondergaan en dingen als ¨Hela! hola! Hoepsasa!¨ en ¨O heerlijk!¨ begint te roepen.
De schrijfstijl van Dickens is in dit boek vooral erg aandoenlijk. Met name aan het einde schrijft Dickens ontzettend liefdevol en dat is wel het leukst om te lezen.
Het verhaal is natuurlijk enigszins voorspelbaar en zo moraliserend als iets, maar bij dit boek past het gewoon.

Vier kerststerren!

Verrukkelijke recensie! Ben blij dat dit mooie kerstverhaal van dinges jou ook heeft kunnen bekoren.

Dank!

Een beetje onevenwichtig qua opbouw, maar het warme kerstgevoel is geweldig getroffen door Dickens. Het verhaal was wat spannender geweest als Scrooge niet al zo vroeg in het verhaal volledig bijdraait. Maar misschien is dat teveel bekeken vanuit moderne ogen; psychologische transformaties zijn nu eenmaal niet waar je Dickens voor gaat lezen. Dat is wel zijn taalvaardigheid, merk ik steeds meer. Ik denk zelfs dat de opgebouwde sfeer grotendeels daar op terug te voeren is. Neem een eenvoudige passage als de beschrijving van kerstnacht in een straatje, waar met zinsneden als

“Here, again, were shadows on the window-blind of guests assembling”
“The very lamp-lighter, who ran on before dotting the dusky streets with specks of light”

snel en beeldend een sfeer wordt neergezet. Veel beeldspraak bij Dickens, veel dubbele betekenissen van woorden en toespelingen op actuele kwesties. Het maakt het lezen in het Engels, zoals hierboven opgemerkt, niet altijd eenvoudig. De voldoening is echter groot, want het is genieten geblazen van het creatieve taalgebruik en de vaak geweldige ritmiek.

Het overbekende verhaal van Scrooge die we allen wel kennen door de talloze verfilmingen. Dickens maakt er een sfeervolle prent van en ideaal om te lezen in de kerstperiode. Ging door het aantal pagina's wat vlotter en sneller uit dan Oliver Twist maar toch is de schrijfstijl van Dickens voor mij niet het neusje van de zalm. Zeer lange zinnen en op een archaïsche wijze geschreven. 3*

Goed en kwaad liggen zelden zo ver uit elkaar als in Charles Dickens’ beroemde kerstvertelling. Weliswaar literair genereus en met groot evocatief vermogen geschreven, kortom het hartverwarmende karakter kan niemand ontgaan. Anderzijds staat de morele transformatie van Ebenezer Scrooge in de sterren geschreven, kortom voor de lezer valt er onderweg weinig verrassend te rapen – of het moet in de luisterrijke, trefzekere taal zijn.

Als eerste kennismaking met Dickens geldt ‘A Christmas Carol’ wat mij betreft als een proeve van talent – het vermogen een lezer mee te slepen, daar kan niemand de auteur iets over leren – doch dit is geen revelatie die onmiddellijk smaakt naar meer. Overigens wel ontwapenend voorgelezen door Jan Donkers…

3*

Het komt weinig voor dat de film beter is dan het boek, maar in dit geval vond ik het lezen van het oorspronkelijke verhaal van Dickens eigenlijk niets toevoegen aan het verhaal zoals ik, zoals de meeste mensen, dat al ken van de verfilmingen. Sterker, de schrijfstijl van Dickens voegt geen literaire poëzie of diepgang maar eerder een zekere taaiheid toe aan het verhaal en maakt het verhaal nog opzichtiger ongeloofwaardig of een kerstcliché doordat aldoor wordt benadrukt dat iedereen straalt van blijdschap en gelukkig is met Kerstmis behalve Scrooge die echter zelf ook meteen vanaf het begin van zijn avonturen met de geestverschijningen smelt bij het zien van de vreugde van kinderen en tot inkeer komt. Het klopt overigens wel in de zin dat Scrooge ook geen slecht mens is maar als het ware zichzelf heeft opgesloten in een eenzame fixatie op winstbejag, zodat hij alleen maar uit z’n huis gehaald hoeft te worden en tussen de mensen te worden geplaatst om spontaan deelgenoot te worden van het universeel menselijk geluk: de moraal van het verhaal is dat je je vergaarde bezittingen niet het graf mee in kunt nemen maar dat je hier en nu moet genieten door wat je hebt met de anderen te delen. Het christelijk gebod van naastenliefde krijgt met Kerstmis aldus de vorm van vriendelijkheid en vrijgevigheid naar ieder ander mens, het samen komen om het gezellig te hebben en zo warmte te brengen in elk huis en elk hart terwijl het buiten vriest en de het leven hard kan zijn. Bovenal is het een christelijk verhaal: er is hoop voor iedereen (je moet de ander dus ook nooit opgeven) en het is nooit te laat om je slechte levenspad te veranderen ten goede (welk geloof dat je de causaliteit kunt doorbreken en zo ‘herboren’ kunt worden of opnieuw kunt beginnen filosofisch gesproken het ware christelijke wonder is). Wellicht juist vanwege die christelijke en herkenbare boodschap ervaren we het verhaal als prachtig en ontroerend, hoe of in welk medium het ook wordt verteld.