menu

Ik Was een Christen - Maria Rosseels (1957)

Alternatieve titel: Ik Was een Kristen

mijn stem
3,93 (7)
7 stemmen

Nederlands
Historisch

435 pagina's
Eerste druk: Standaard Boekhandel, Amsterdam (Nederland)

Het is de vierde eeuw na Christus, de jaren van het verval van het Romeinse rijk. Tegen het decor van godsdiensttwisten wordt het leven beschreven van Alexander Marcus Aurelius. Onder invloed van zijn grootmoeder groeit hij uit tot een overtuigd christen, een overtuiging die heel zijn leven beïnvloedt. In tegenstelling tot zijn tweelingbroer Angelo, de realist, de opstandeling, is Alexander een piekeraar, steeds onzeker over zichzelf. Hij gaat op zoek naar de zin van het leven en het waarom van de gebeurtenissen. "Ik was een christen" is een verhaal dat de lezer terugvoert naar het oude Rome, naar een wereld van tradities, machtswellust, slavernij, bloedig geweld en verraad. Het is tegelijkertijd het verslag van een diepe geloofscrisis.

zoeken in:
avatar van J.Ch.
5,0
Voor Ik was een christen heb ik meer moeite moeten doen dan ik normaal bereid ben voor een boek. Ooit liep ik er tegenaan in de bibliotheek, toen ik het eenmaal meerdere keren geleend had en het zelf wilde hebben moest ik mijn toevlucht nemen tot tweedehandsboekenwinkels. Vervolgens heb ik de titel zelf toegevoegd hier op boekmeter. De kans dat veel mensen dit boek zullen lezen acht ik niet erg groot, maar toch wil ik mij de moeite getroosten het één en ander over dit boek te zeggen.

Ik was een christen is elke moeite namelijk meer dan waard. Het boek staat vast in mijn top tien. Niet iedereen zal een verhaal als dit echter snel oppakken. Als je in het geheel geen interesse kunt opbrengen voor het christendom, de kerkgeschiedenis of de Romeinse tijd, wordt het wel heel moeilijk om je hier door heen te worstelen. Echter, dit is wel een roman en geen geschiedenisboek, dus als je geen al te grote problemen hebt met de historische achtergrond hoeft deze niet tot problemen te leiden.

Zelf vind ik de achtergrond fascinerend. Het grootse Romeinse rijk is langzaam aan het vervallen. De grenzen worden belaagd door barbaren, van binnenuit woeden er broedertwisten en intriges. De stamboom van de keizer aan het begin van het boek is zeker geen overbodige luxe. Wat ik zo mooi vind, is dat ik alle hofintriges, schandalen en moordpartijen als ongeloofwaardig zou hebben bestempeld als ze fictief waren, maar het is allemaal echt gebeurd: de moord op de familie van de keizer, de moord op duizenden Tessalonicenzen in een overvolle arena, de belegering van de kerk in Milaan, de raadselachtige manier waarop verschillende keizers aan hun einde komen. Christenen worden vervolgd door heidenen, christenen vervolgen de heidenen, christenen vervolgen elkaar. Terwijl het christendom verder verbreid wordt, wordt het van binnen uitgehold. Keizers en bisschoppen krijgen het regelmatig met elkaar aan de stok. De massa bekeert zich net zoals de wind waait. Voor de door Christus geleerde naastenliefde is geen tijd en ruimte meer.

Waar de achtergrond fascinerend is, is de hoofdpersoon mij zeer dierbaar. Ik was een christen is een autobiografie, waarvan de eerste zin luidt: Ik, Alexander Marcus Aurelius, heb een mens gedood. Die gebeurtenis speelt een centrale rol in het boek en in het leven van Alexander. Toch is het verhaal niet afgelopen met de moord en de onmiddellijke nasleep daarvan, wat wellicht gemakkelijker zou zijn geweest. Alexander is nog jong en heeft jaren te leven met wat hij gedaan heeft, jaren waarin hij zijn geheim bij zich draagt en er steeds weer anders tegenaan kijkt. Het boek beschrijft vrijwel heel Alexanders leven vanaf zijn jeugd, als deel van een tweeling, met een heiden als vader en christen als moeder, een strenggelovige grootmoeder, omringd door slaven in een mooie villa buiten Rome. De jonge Alexander raakt onder de indruk van de verhalen over martelaars die zijn grootmoeder hem vertelt, en van het fresco van de herrezen Jezus, dat hem voor de rest van zijn leven zal achtervolgen. Alexander heeft een bevoorrechte positie en een veelbewogen leven, waarin hij onder andere bisschop Ambrosius, Augustinus en een aantal keizers persoonlijk kent. Wat Alexander zo bijzonder maakt, is dat hij van binnen altijd het jongetje blijft dat zonder te weten waarom in huilen uitbarstte bij het zien van het fresco van de herrezen Jezus. Hij ziet zoveel van de wereld en begrijpt er steeds minder van. Hoewel hij zijn geloof niet af kan zweren blijft hij er zijn hele leven mee worstelen. Alexander twijfelt altijd aan zichzelf en worstelt niet alleen met zijn geloof maar ook met zijn geweten en zijn eigen menselijkheid. Soms ben ik al even verbijsterd als Alexander om te zien hoe diep mensen kunnen zinken, ook mensen die zich christen noemen, soms snap ik even weinig van zijn wereld als hij, ik deel in zijn desillusies. Op andere momenten zie ik waar Alexander blind voor is, waar hij mee blijft worstelen terwijl de oplossing zo dichtbij ligt, de valkuilen waar hij blindelings in valt, hetgeen me vervult met diep medelijden. Hij maakt ook een heleboel mee in zijn leven, bijna meer dan een mens aankan – niet voor niets staat Alexander tegen het eind van het boek aan de rand van de afgrond, de waanzin nabij. De mensen die hem het meest dierbaar zijn geven zich moeiteloos over aan God en vinden vreugde in hun redding. Alexander ziet het jaloers aan: zijn geloof stamt al uit zijn kindertijd en heeft hem tot daden gedreven, maar hij kan er geen vreugde of rust in vinden en moet heel veel lijden doorstaan eer hij gered kan worden.

Alexander is voor mij één van de meest dierbare personages in fictie, met een karakterontwikkeling die slechts zelden geëvenaard wordt. Naast hem zijn er bijna ontelbare bijpersonages, een groot deel daarvan historische figuren, die meer of minder uitgebreid aan bod komen. Dat zou sommigen kunnen storen, ik zelf heb er niet zoveel last van. De geschiedenis, de kerktwisten, de verschillende culturen en de botsingen daartussen komen voor mij moeiteloos tot leven. Te midden hiervan staat Alexander, als zeer menselijke houvast in een groots verhaal. Ik zou hier nog veel langer over kunnen uitweiden, maar de tijd die het kost om deze recensie te lezen zou men beter kunnen besteden aan het lezen van het boek zelf. Het is de moeite waard.

avatar van psyche
4,0
psyche (crew)
J.Ch. schreef:

Waar de achtergrond fascinerend is, is de hoofdpersoon mij zeer dierbaar



De geschiedenis, de kerktwisten, de verschillende culturen en de botsingen daartussen komen voor mij moeiteloos tot leven. Te midden hiervan staat Alexander, als zeer menselijke houvast in een groots verhaal. Ik zou hier nog veel langer over kunnen uitweiden, maar de tijd die het kost om deze recensie te lezen zou men beter kunnen besteden aan het lezen van het boek zelf. Het is de moeite waard.


Ik kan niets anders dan mijn stem aan de goede recensie toevoegen behalve dan: ook de moeite van herlezen waard.

4*

Gast
geplaatst: vandaag om 22:53 uur

geplaatst: vandaag om 22:53 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.