A Beautiful Mind - Sylvia Nasar (1998)

Ongelooflijk nauwkeurig detailleert Sylvia Nasar het leven van John Nash, een grillige persoon met een schitterend brein. Bergen interviews heeft de schrijfster afgenomen om dit meeslepende portret te borstelen van een outsider die het ene revolutionaire wiskundige onderzoek na het andere doet, maar op zijn dertigste plots wel heel raar begint te doen. Net zoals hij voorheen schijnbaar vanuit het niets wiskundige inzichten opdeed, kreeg hij plots instructies van buitenaardse wezens dat hij een wereldbestuur moest vormen om de aarde te behoeden voor een complot van mannen met rode stropdassen en begon hij verborgen boodschappen te ontdekken in krantenartikels en radio-uitzendingen. Zijn vrouw en zijn collega's moeten met lede ogen aanzien hoe Nash net als Odysseus aan een jarenlange omzwerving begint voor hij weer thuis zal komen.
Opvallend is dat de film A Beautiful Mind de ogen sluit voor heel wat episodes uit het leven van Nash. Dat hij niet altijd zo'n sympathieke man was, zeker voor mensen die hij minder intelligent inschatte dan hijzelf (en voor Joden), dat hij een buitenechtelijke zoon had en ooit werd opgepakt op een tippelplek voor homo's, dat krijgen we in de film allemaal niet te zien. Ook is het jammer dat zijn ontmoetingen met andere genieën als Einstein, John von Neumann en Norbert Wiener daarin straal genegeerd worden. Nasar geeft ons immers een fascinerende inkijk in hoe Nash voortdurend omringd werd door andere schitterende breinen die elkaar inspireerden, uitdaagden en uitnodigden voor strategische spelen als schaak en hex, die een belangrijke rol zouden spelen in Nash' onderzoek.
Alleen kan je je ook verliezen in zoveel details: soms verzandt het boek in een teveel aan weetjes en ze-gingen-naar-daar-en-dan-naar-daar. Liever had ik wat meer vernomen over Nash' briljante toevoeging aan de speltheorie, die onze kijk op de samenleving en de economie volledig heeft veranderd, zoals een economieprofessor uitlegde in De Standaard naar aanleiding van Nash' overlijden, eerder dit jaar. Toch is dit een boek dat mij bij mijn nekvel heeft gegrepen en dagen niet heeft losgelaten. En me heeft gemotiveerd om maandag terug aan het academiejaar te beginnen. Ook al zal ik nooit even baanbrekend werk verrichten als Nash.

Ook niet verwonderlijk met een knuffelregisseur als Ron Howard aan het roer. Meer Hollywood in negatieve zin ga je het niet krijgen.