Ilium - Dan Simmons (2003)

Een heel mooi, fantasierijk boek waarbij je jezelf wel eventjes door wat technische verhalen heen moet worstelen.

Het verhaal komt wat langzaam op gang. Verhalen, eigenlijk. Er spelen zich drie verschillende verhalen af, die niet allemaal direct met elkaar te maken krijgen.
Ook de toelichtingen op de vergevorderde technische snufjes op aarde, Mars en de manen van Jupiter zijn soms moelijk te volgen. Het is raadzaam je tijdens het lezen niet al teveel af te laten leiden.

De gebeurtenissen en personages (deels ontleend uit de Ilias van Homerus) zijn echter zeer boeiend en houden je aan dit boek gekluisterd.

Het open einde nodigt je uit tot verder lezen. Dit kan in het vervolg, genaamd Olympos. Dit ga ik nu lezen!

Nu ik aan de laatste pagina's van deze klepper bezig ben begint eindelijk alles een beetje op z'n plaats te vallen. Het heeft echter lang geduurd. De drie verhaallijnen worden mathematisch afgewisseld en dat zorgt vaak voor abrupte wijzigingen en verbreekt het leesritme dan ook vaak. Qua thema is het allemaal wat veel hooi op de vork, quantum-theorieën, Shakespeare, Proust de Ilias en dat alles als background voor in wezen een SF-thriller. Dit neemt wel niet weg dat Simmons een paar geniale ideën uitwerkt en daarmee weeral bewijst originele SF te kunnen schrijven.

Einde bereikt en nu blijkt dit niet meer te zijn dan een opwarmer voor het vervolg. Is zelfs minder een open einde dan een soort deel 1 van de Ilium saga, of zoiets.

Ik had gehoopt op opnieuw een SF Meesterwerk. Want dat is precies wat Simmons heeft geschreven met zijn Hyperion boeken.

Dit boek lijkt op het eerste gezicht over alle ingredienten te beschikken om opnieuw een geweldig epos te worden. Maar nu ik Ilium uit heb moet ik zeggen dat het toch nergens het niveau van Hyperion haalt.

En dat heeft naar mijn gevoel vooral met de "Ilium" verhaal lijn te maken. Die is soms langdradig en zelfs een beetje vervelend. De gebeurtenissen op aarde en de avonturen van de Moravecs zijn boeiender leesvoer. Maar over het algemeen zijn de filosofische overpeinzingen wat minder diepgravend, is de duisternis minder angstaanjagend en zijn de verhalen een stuk minder meeslepend dan gehoopt.

Wanneer aan het einde van het boek de drie verhaallijnen stilaan samenkomen wordt alles wat interessanter. Vooral op de gebeurtenissen in Ilium wordt een ander licht geworpen die toch vragen oproepen voor het vervolg.

Al bij al is dit toch wel leuke SF. Simmons schept werelden die, ondanks de waanzinnige technologie, toch waarachtig aanvoelen. Daarnaast lijkt hij het leuk te vinden om te refereren aan grote literaire werken uit het verleden. In Hyperion was dat hoofdzakelijk Keats die aan bod kwam, hier Shakespeare, Proust en natuurlijk de Ilias. Persoonlijk vind ik dat wel leuke toevoegingen. Een aantal vondsten uit Hyperion komen trouwens ook in dit verhaal weer aan bod: ARN-iesten, datasfeer, en een systeem vergelijkbaar met farcasting