Beginners : The Original Version of What We Talk About When We Talk about Love - Raymond Carver (1981)

Het eerste verhaal uit deze bundel, Why Don't You Dance?, is naar mijn mening het mooiste korte verhaal ooit geschreven, en dat de bundel voor de rest ook wat mindere verhalen bevat maakt dan niets meer uit. Eens in de twee weken pak ik het boekje er weer bij om nog een keer te kijken of ik de essentie van het verhaal wél kan pakken.

Er kan lang over gediscussieerd worden welke Amerikaan het best het alledaagse naoorlogse Amerika weet te vervatten, en in die discussies mogen de namen Updike, Irving en Delillo vallen, voor mij blijft Carver de nummer één in deze discipline.

Raymond Carver: geen noemenswaardige plots, geen climaxen, geen opmerkelijke of markante personages. Uitgebeende, onopgesmukte stijl.
Schetsen, stillevens, portretten van gewone mensen in gewone omstandigheden, maar dan wel weer zo precies en ogenschijnlijk terloops neergezet dat het daarom juist vaak zo goed is.
En intussen is er veelvuldig daar: een onderhuidse spanning, frustraties, miscommunicatie, een vlaag van onbenoemde wanhoop... het is alleemaal weergegeven in een enkele onopzichtige handeling of zomaar een ogenschijnlijk nietszeggend stukje dialoog.

Lees maar eens het verhaal EVERYTHING STUCK TO HIM, van een bekentenis van een vader aan zijn kleine dochter, iets wat in eerste instantie niet veel meer lijkt daneen anekdote, en dan de slotalinea die zomaar ineens, door een enkele terloopse observatie van de hoofdpersoon, toch een slag in je gezicht is.

Things change, he says. I don't know how they do. But they do without you realizing it or wanting them to.

En dan ben je even stil.

Inderdaad een sterke verhalenbundel, met een vrijwel constant aanwezige onderhuisde spanning, en bovendien een continu hoog niveau. Toch werd het op een paar verhalen na in mijn ogen nergens briljant - wat misschien ook komt omdat ik het nauwelijks iets weet van het naoorlogse Amerika. Vandaar slechts 3,5*. Wel binnenkort eens op zoek naar meer Carver, trouwens.

De beste verhalen van Carver worden met de jaren alleen maar sterker in zeggingskracht.

Zijn uitgebeende, onopgesmukte stijl is de juiste vorm voor de verbeelding van een haast Edward Hopper-achtige wereld, waar achter keukenramen en in achtertuinen van 'betere buurten' de menselijke tragedies schuilgaan.
(Wat dat betreft kun je naast Hopper ook de naam van filmmaker John Cassavetes laten vallen, die ook al zo'n expert was in het uitbeelden van realistische dialogen en onderhuidse spanningen binnen stukgelopen huwelijken.)

Verhalen als 'Why don't you dance', 'Viewfinder', 'Gazebo', 'So much water so close to home', 'A serious talk', 'The calm' en het door mij hierboven al aangehaalde 'Everything stuck to him' staan binnen het oeuvre van Carver, maar ook in de literatuur in het algemeen, op eenzame hoogte.

De vergelijking tussen de verhalen van Carver en de schilderijen van Edward Hopper wordt vaak gemaakt. Het eerste verhaal dat ik van deze bundel las, De koepel (Gazebo), riep inderdaad een schilderij van Hopper bij me op. Het is een wondermooi verhaal waarin iets staat te gebéuren, waarin je die avondlijke sfeer en de gevoelens van de twee hoofdpersonages kan voelen. Helaas moest ik bij de andere verhalen uit deze bundel eerder aan de schilder Andrew Wyeth denken: stoffige stillevens, momentopnamen uit uitzichtloze levens van afwachten en de tijd doden. Mooi voor even, maar al snel erg eentonig.

Het eerste wat ik lees van Carver, deze bundel, en ik moet meteen zijn meesterschap en reputatie onderkennen. Ik kan zijn korte verhalen — en ze zijn soms echt erg kort – enkele keren na mekaar lezen en nog blijft het fascinerend.
Iets de termen ’symboliek’ en ‘metaforen’ opplakken kan het al gauw bombastisch of hoogdravend maken, maar bij Carver zou het meer een understatement zijn. De lading die verholen ligt in en achter de minimalistische zinnen is ontzagwekkend.

Dat deze realist vaak in één adem genoemd wordt met Bukowski (als zijnde het dirty realism duo) vind ik na – enkel – deze bundel te hebben gelezen nogal misplaatst. Bukowski is rechttoe rechtaan, en liefst nog met de vuist vooruit. Bij deze Carver kan je blijven rondcirkelen, invalshoeken zoeken en percepties laten groeien.
Nee, de fletse grauwgrijze settings doen me nog eerder denken aan Yates, al is de uitvoering ervan heel anders. Yates brengt het gevoel stilistisch over, creëert de grijze toon en stemming met veel gevoel; waar het bij Carver veeleer onderhuids zit. Helaas soms zo onderhuids dat je de schil er niet af krijgt.

Deze man heeft me in ieder geval enorm gefascineerd; beslist niet het laatste wat ik van hem lees.

Ik zie dat Carver nogal vaak in één adem genoemd wordt met Edward Hopper. Niet dat die vergelijking volledig uit de lucht gegrepen is, maar ik zie toch enkele duidelijke verschillen. Vooral qua toon. Hopper slaagt erin om doodgewone – vaak treurige – taferelen iets betoverends te geven. Carver blijft helaas te vaak in tristesse steken. De personages ruziën erop los, vaak met slaande deuren en zaken die in het rond vliegen. Dat noem ik geen ‘onderhuidse spanning’ meer. Ongeveer de helft van de verhalen drijft op uit de hand lopende conflicten. Soms leuk en ludiek (‘The Calm’), maar vaak ook gewoon overdadig (‘Gazebo’).

Ondermaats wordt het gelukkig nergens. Vooral dankzij Carvers directe, droge vertelstijl. Ondanks enkele heftige gebeurtenissen en conflicten had ik nooit het gevoel dat de schrijver mikt op sensatie of spektakel. Dat ‘alledaagse’ heeft hij dus wel gemeen met Hopper. De mooiste voorbeelden daarvan zijn m.i. ‘Why Don't You Dance?’, ‘Everything Stuck to Him’ en vooral ‘I Could See the Smallest Things’. Ook het langste kortverhaal, ‘What We Talk About When We Talk About Love’, mag er zijn, al ligt dat vooral aan de leuke dialogen, niet zozeer aan de sfeer die gecreëerd wordt.

Voorts helpt het vlotte tempo natuurlijk een handje. Do the math: 17 verhalen over 134 pagina’s, voor je het goed en wel beseft heb je dit boek uit. Maar fabelachtig vond ik het dus niet. 3*

Mooie, melancholieke korte verhalen. Als ik de afgelopen tijd iets ontdekt heb is het dat ik enorm kan genieten van kortverhalen.

Dit boek is in 2010 opnieuw uitgegeven onder de originele titel Beginners. Zeer bijzonder want deze versie telt geen 138 maar 283 pagina's. Het is namelijk de originele door Carver geschreven versie in plaats van de door zijn vriend en redacteur Gordon Lish extreem geredigeerde slechts 138 pagina's tellende versie.

Die versie staat na de originele door Carver geschreven versie in de uitgave die ik bij de biep leende zodat ik kon vergelijken. Lish heeft de verhalen niet alleen ingekort, hij heeft ze ook zelf van andere titels voorzien en stukken (waaronder een aantal eindes) herschreven. En het boek ook een andere titel gegeven.


De vertaler spreekt in zijn voorwoord dan ook van een vorm van redigeren die de grenzen ver te buiten gaat.
Bij mij riep het het beeld op van een idioot die met een schaar stukken uit schilderijen staat te knippen omdat hij die stukken niet zo mooi vindt. Met zulke vrienden had Carver geen vijanden meer nodig.

Ik vind dan ook dat de titel op BM verandert zou moeten worden in de titel die Carver bedacht heeft (Beginners) en dat het origineel aantal pagina's van de door Carver geschreven en in 2010 uitgebrachte versie aangehouden zou moeten worden. Niet de verknipte versie van Lish, maar de prachtige versie van de kunstenaar zelf zou hier moeten prijken. Nu is het andersom.

Ik ging deze week voor ik nachtdienst had naar de bioscoop, had nog 3 kwartier over en spendeerde die in de biep die bij ons tot een uur of 12 's avonds open is. Ik had wel zin om Bukowski weer eens te (her) lezen en toen ik hier op BM in de Bukowski topics las stuitte ik op de tip om Carver te lezen als je Bukowski graag leest. Zo gezegd zo gedaan en dank voor de tip.

Ik vind Carvers verhalen fantastisch, de sfeer die er in zit, de relaties die beschreven worden, het menselijk onvermogen, de soms rare, vaak tragische gebeurtenissen in een Amerika in een tijd dat mannen nog rookten en dronken, een hoed op hadden, grote auto's reden, gingen vissen, echte ouderwetse mannen met een zweem van coolness ondanks hun moeizame relaties of bizarre acties. Het zijn verhalen die me diep raken.

Net zoals het verhaal van Raymond Carver me raakt. Gestorven aan longkanker omdat hij naar eigen zeggen een sigaret met armen en beentjes was. Na een bij tijd en wijlen zwaar leven vol drank. Van de drank en aan de vrouw vond hij zijn geluk. Aan dat hervonden geluk werd ook zijn nieuwe stijl toegeschreven, meer mededogen, minder ijzig. Dat lag dus niet aan Carver, hij liet zijn latere werk gewoon niet meer door Lish redigeren...

Prachtige, trieste verhalen over mensen die down-on-their-luck zijn waarbij ik mezelf betrap dat ik dagen later nog veel erover nadenk. Ik heb dit boek herlezen en nu valt het mij nog meer op hoe goed het is. Met weinig woorden, het weg laten van woorden is hier tot kunst verheven, waardoor er juist zoveel meer gezegd wordt; ik heb het nooit zo ‘goed’ beschreven zien worden als hier. Wil nu graag de andere bundels van Raymond Carver lezen.

Mijn boek heet trouwens ‘What we talk about when we talk about love’ en niet ‘Beginners’. Ik heb dus de verhalen waarin veel geknipt zou zijn door de redacteur Gordon Lish. Ben wel benieuwd naar de ‘originele’ verhalen.

Die heb ik ook gelezen.

Een paar verhalen en beelden die ze bij me opriepen kan ik zo weer bovenhalen.
Vooral bij het eerste verhaal werd ik erg verrast door het einde, en ik weet nog steeds niet goed wat ik ermee moet.
Verder toch wel veel treffende treurigheid, wat ik persoonlijk niet erg vind, integendeel.
Grappig om bij een paar verhalen ineens aan Short Cuts (1993) te moeten denken - ik wist nooit dat die hele film op kortverhalen (ook uit deze) van Carver was gebaseerd!

Zeer de moeite, dat in elk geval (dikke acht of zo, maar misschien eerst nog es lezen). Ben ook wel benieuwd naar de originele kortverhalen, maar ik had nergens het idee of gevoel dat ik hier iets miste...


P.s.: apart dat de schrijver soms het perspectief van een vrouw kiest, alsof ik nog nooit zoiets gelezen had. Wat best zou kunnen, maar of het ook echt zo zeldzaam is? Wie biedt?