Moriae Encomium - Desiderius Erasmus (1511)
Alternatieve titels: Lof der Zotheid, of De Dwaasheid Gekroond: Een Pronkrede | Morias Enkomion, Id Est, Stultitiae Laus, Erasmi Roterodami Declamatio | Lof der Zotheid | Laus Stultitiae
Latijn
Ideeënliteratuur / Humoristisch
174 pagina's
Eerste druk: Gilles de Gourmont,
Parijs (Frankrijk)
De 'Lof der Zotheid' hoort tot het al in de Oudheid populaire genre van de paradoxe lofrede, waarin geprezen wordt wat niet prijzenswaardig is. Erasmus laat zich dan ook vaak inspireren door de sarcastische Griekse humorist Lucianus. Daarnaast verwerkte hij natuurlijk, in de beste humanistische traditie, talloze citaten van antieke auteurs in zijn werk. De Lof is uniek doordat de lezer voortdurend op het verkeerde been wordt gezet: moet hij in deze lofprijzen dóór de Dwaasheid van de Dwaasheid haar uitspraken over de dwaasheid van alles en iedereen, inclusief de Kerk en haar dienaren, serieus nemen of is alles ironie? Of soms het een en soms het ander?
Ik vind het boek grotendeels niet actueel, maar je zal toch echt zelf aan de slag moeten voor de argumenten. In dit topic staan al wat fragmenten en opmerkingen daarover.
De titel is ironisch. Het is een humoristische aanklacht tegen dwaasheid in de maatschappij. Aan het woord komt Stultitia of Dwaasheid - een betere vertaling dan Zotheid. Zij is een godin, maar vooral een allegorische figuur. Ze beweert dat dwaasheid gelukkig maakt, en geeft voorbeelden uit verschillende beroepsgroepen. Philautia of eigenliefde komt op vele terreinen voor, net als irrationeel handelen en het opzoeken van een roes.
Wanpraktijken in de Katholieke Kerk worden op de hak genomen: heiligenverering, aflaten en simonie. Ook voor z'n eigen beroepsgroep, de theologen, is Erasmus niet mals.
Als we naar het heden kijken, zien we dat de rijken en machtigen der Aarde veel onzin uitslaan en dubieus gedrag vertonen. Bijgevolg kunnen we besluiten dat Stultitia nog steeds de meest vereerde godheid is.