menu

Nineteen Eighty-Four - George Orwell (1949)

Alternatieve titel: 1984

mijn stem
4,26 (692)
692 stemmen

Engels
Toekomst

312 pagina's
Eerste druk: Secker and Warburg, Londen (Verenigd Koninkrijk)

Winston Smith leeft in Oceanië, een land met een heel strak regime. 'Big Brother' waakt over het hele grondgebied. De Partij probeert iedereen in zijn macht te houden door het verbieden van gevoelens. Maar Winston Smith raakt verliefd...

zoeken in:
avatar van eRCee
3,5
Wikipedia geeft een lijstje dystopische romans en films, en de engelstalige variant is nog uitgebreider. Maar ik zou inderdaad als eerste voor Wij gaan.

Ebenezer Scrooge
Heb My inmiddels gereserveerd bij de bibliotheek.


2,5
Denk dat 'Mogelijkheid van een eiland' van Houellebecq ook wel past binnen het genre...

Ebenezer Scrooge
Toch een beetje een vooruitziende blik die Orwell.

Overal hangen camera's tegenwoordig.

Ik was een keer in de Efteling, in het sprookjesbos, toen ik er één zag hangen, hoog
in een boom nog wel!

Wat denken ze niet, die mensen die daar de hele dag naar een monitor zitten te
turen?

Dat Roodkapje daadwerkelijk door de boze wolf wordt opgegeten of zo?

avatar van PeterW
4,0
PeterW (crew)
Ebenezer Scrooge schreef:
Wat denken ze niet, die mensen die daar de hele dag naar een monitor zitten te
turen?

Dat Roodkapje daadwerkelijk door de boze wolf wordt opgegeten of zo?

Je moest eens weten wat er allemaal gebeurt in attracties als droomvlucht en fata morgana.

Ebenezer Scrooge


Ja, en na zonsondergang gaat de waterpijp van de vliegende fakir vrolijk
in de rondte en zorgt de heks van Hans en Grietje voor de nodige spacecake.

Maar ik dwaal af geloof ik...

2,5
Ik vind dit een overschat boek. De onderliggende dystopische idee is sterk, maar wat mij betreft saai en zelfs wat kinderlijk uitgewerkt. Er zijn denk ik betere boeken in dit genre, en Orwell was ook niet de pionier. Dus waarom het boek zo hogelijk wordt gewaardeerd, is mij enigszins een raadsel.
In het eerste deel word je als lezer binnengeleid in het leven van de hoofdpersoon Winston Smith en de totalitaire staat waarin hij leeft. Hier is sprake van een overvloed aan technische details. Ik vond het wel interessant om te lezen hoe de maatschappij was ingericht, maar de manier waarop dit was opgeschreven vond ik ronduit vervelend. Ik kreeg de indruk een kinderboek te lezen; zo expliciet werd alles opgesomd. En de dialogen vond ik van een kinderlijk niveau (wellicht is hier mijn oordeel wat gekleurd doordat ik net Dostojewski heb gelezen; een groter verschil in psychologisch inzicht is nauwelijks denkbaar!). Het miste ieder literair gevoel en ging puur om het overbrengen van de basisidee. Even dacht ik dat het opzet van Orwell was om een 'mechanisch' gevoel aan de lezer over te brengen. Maar ik vond het vooral saai en dat mag een boek nooit zijn.
De theorie over het manipuleren van de werkelijkheid, en de werking van het geheugen - en de rol van taal hierin - vond ik wel ijzersterk. Best beangstigend hoe gesuggereerd wordt dat de individualiteit kan worden uitgewist door het geheugen te manipuleren. Hier is Orwell denk ik geslaagd in het overbrengen van de bedrukkende sfeer.

Het tweede deel bevatte duidelijk meer suspense, het verhaal liep hier beter en ook vond ik de taal mooier (ik las een wat gedateerde Nederlandse vertaling, dus ik weet niet zeker in hoeverre dit een rol heeft gespeeld).
Wel vond ik sommige overgangen in het verhaal onlogisch en moeilijk invoelbaar. Belangrijke wendingen in het verhaal worden nauwelijks ingeleid en overvielen mij wat.
De laatste passage van deel 2, waarin de hoofdpersoon voorleest uit het propagandaboek vond ik weer oersaai. Waarom heeft Orwell hier gekozen voor zulke lange passages van een traktaat en niet van fragmenten hieruit, met bijvoorbeeld gedachten erover van de hoofdpersoon? Bovendien werden hier talloze feiten herhaald, die al eerder in het boek waren genoemd.

Het derde deel vormt de climax van het boek. Het was spannend om te lezen, en in menig opzicht zelfs schokkend. Hier wordt de basisidee (dat de werkelijkheid alleen in ons hoofd bestaat en daarmee - door het denken te controleren - ook zelf gecontroleerd kan worden) verder uitgewerkt. Hoewel de hoofdpersoon zich in een hachelijke situatie bevond, vond ik het nog steeds moeilijk om me echt betrokken te voelen. Het einde is op zich wel sterk en bedroevend. Ik denk dat ik het derde deel het beste vond, en ik vraag me dan ook sterk af of Orwell het niet had kunnen doen zonder het eerste deel (ik begrijp dat net als in 'Brave New World' de 'nieuwe wereld' eerst moet geintroduceerd worden, maar dat gebeurt m.i. uitentreuren in delen twee en drie.). In dit opzicht vind ik het boek gedateerd, want een moderne roman zou wellicht hogere eisen hebben gesteld aan de lezer en hem meer hebben laten zoeken in welke wereld de hoofdfiguur zich bevindt, zonder dit alles voor te kauwen.

In zijn geheel vind ik het een matig boek. Of het visionair is durf ik niet te zeggen. Maar ik vind wel dat alleen een goede idee geen literatuur vormt. Daarvoor vind ik het veel te weinig mooi taalgebruik, platte personages die niet tot leven komen, en een wat amateuristische opbouw van het verhaal, met teveel feiten en veel herhalingen.
Er is iets voor te zeggen om het boek op zijn visonaire waarde te schatten, los van de literaire kwaliteit. Daarbij vraag ik me echter af of Huxley (1932!) niet meer lof toekomt. Neil Postman geeft een interessante analyse van de beide boeken, waarin hij aangeeft dat Huxley met zijn visie op de futuristische maatschappij dichterbij de huidige maatschappij komt. Bij Orwell is pijn het regulerend principe, bij Huxley is dat juist genot. Het is wel een interessante vraag (vind ik) hoe je mensen beter kunt conditioneren tot gehoorzaamheid...

avatar van Slainte_Mhath
4,5
Veel overeenkomsten met de Illuminati, dat stelselmatig door de jaren heen exact Big Brother aan het creëren is. Alleen beter bekend onder "New World Order"

Ook toen dit boek geschreven werd, was dit al in gang, maar nog niet zo bekend. Er zijn groeperingen die nu wel wakker worden. Mensen denken verder.

Oorlogen zoals wij die kennen, zijn in scene gezet. 9/11? War On Terror? Economische Crisis?
De Centrale Bank, oftewel de rijke families die hier achter zitten, hebben dit gecreerd. Zelfs WO II en Vietnam-oorlog.
Een boude bewering, maar hoe meer je er voor open stelt en verder nadenkt, de meer vragen er rijzen. Je komt meer en meer te weten en dan stuit je op de beerput die zijn weerga niet kent.

Fema-Kampen, RFID-chips, codex, vrije energie, Bilderberg-conferenties, Facebook, Mind Control, Media-manipulatie, Area51, Vrijmetselaars, MK Ultra etc. Verdiep je er eens in.

Ik raad iedereen ook aan om films als Thrive en Zeitgeist te kijken. Wie dit zag, zal een heel ander beeld hebben van de wereld zoals hij/zij deze kent. Niet leuk om te weten, wel belangrijk.

Wat heeft bovenstaande met dit boek te maken? Dat dit zoveel overeenkomt.
Eigenlijk worden wij dom gehouden. Slaafs.
Het is nog niet zover dat emoties verboden zijn, en ik zeg ook niet dat het ooit zover komt, wel kan ik je verzekeren dat pure privacy, inmiddels een illusie is.

Ik ben nu op driekwart van dit geweldige boek.

avatar van eRCee
3,5
Misschien is deze aflevering van 'De wereld leert door' over complottheorieën iets voor je.

avatar van Edelachtbare
4,0
eRCee schreef:
Misschien is deze aflevering van 'De wereld leert door' over complottheorieën iets voor je.

Dat programma hadden ze beter 'De wereld blijft dom' kunnen noemen. De wereld lijkt inmiddels zo complex geworden dat men zelfs in de wetenschap niet meer buiten de algemeen geldende paradigma's durft te kijken. Daardoor is men gaan geloven dat de wereld zich in een soort van eindstadium bevindt, waarin we eigenlijk wel weten hoe alles zit en er nog slechts enkele details moeten worden ingevuld. Dit geeft een hoop struisvogelzekerheid, waarmee men genoegen neemt omdat het een veilig gevoel geeft. Afwijkende ideeën worden niet meer onderzocht of bij voorbaat geridiculiseerd en falsificerend bewijs wordt genegeerd. Het feit dat de mainstreammedia geen gedegen journalistiek onderzoek verricht mag dan ook geen verrassing zijn. Dit is echter wel zorgwekkend in de context van George Orwell's 1984.

avatar van eRCee
3,5
Leuke tirade, maar met de concrete uitzending die ik hier post heeft het volgens mij weinig te maken?

avatar van Edelachtbare
4,0
eRCee schreef:
Leuke tirade, maar met de concrete uitzending die ik hier post heeft het volgens mij weinig te maken?

Toch wel. Ik vind het een erg tendentieus clipje, en een goede representant van het algemeen geldende denkpatroon in de moderne wetenschap en mainstream media. De tendens is: complottheorieën passen niet in ons huidige wereldbeeld en zijn daarom per definitie onzin. Nergens wordt erop gewezen dat ze eventueel ook een (gedeeltelijke) waarheid zouden kunnen bevatten. Complottheorieën zijn slechts een sociaal aanpassingsmechanisme, een reactie op een complexer wordende maatschappij en een vervanging van zingevende (de werkelijkheid inperkende) instituties die de ineenstorting van de verzuiling niet of nauwelijks hebben overleefd. Daar zit natuurlijk een kern van waarheid in. Maar onthullingen als wikileaks tonen aan dat de wereldpolitiek vaak net iets anders functioneert dan wij hem voorgeschoteld krijgen. Daarom zou ik willen betogen dat het jezelf terugtrekken op een gefixeerd wereldbeeld (zoals in het clipje), waarin geen plaats is voor inhoudelijke discussie over informatie die voor dit wereldbeeld confronterend is, evenzeer een sociaal aanpassingsmechanisme en een reactie op een informatie-overload is. Een wereld die klakkeloos elke complottheorie als waarheid aanneemt is gevaarlijk, maar een wereld die zich ingraaft in een vooraf gedefinieerde 'wetenschappelijke' waarheid vind ik net zo eng en houdt mensen evengoed dom. Het zijn twee zijden van dezelfde medaille. En die tweede zijde domineert momenteel het publieke debat. Om ons te ontwikkelen tot een vrijere samenleving is er mijns inziens dan ook meer behoefte aan mensen die confronterende feiten ("complotjes") ter tafel brengen dan aan sociologen die heel veilig halve waarheden verkondigen.

Ik had me eerder al zitten ergeren aan het door jou gedeelde filmpje, waardoor ik me genoodzaakt voelde een tegengeluid te laten horen in de vorm van een "leuke tirade"
Ik denk dat we nog net on-topic zijn gebleven.

avatar van eRCee
3,5
Wat heel opvallend is in die uitzending is dat de vraag of een dergelijke theorie ook waar zou kunnen zijn helemaal niet aan de orde komt. Dat kan je zien als een inhoudelijke stellingname tegen elke complottheorie maar ik zag dat er zelf niet in. Ik ben dan ook een hoger opgeleide protestant, dus dat verklaart wellicht het een en ander.

avatar van Slainte_Mhath
4,5
eRCee schreef:
Misschien is deze aflevering van 'De wereld leert door' over complottheorieën iets voor je.


Ik heb al talloze uren aan materiaal gezien om vast te houden aan mijn opvattingen. Dat wordt trouwens alleen maar versterkt i.p.v. hoe dan ook ontkracht. En ik kijk ook verder dan docu's van Michael Moore etc.

Met alle respect, ik heb je link niet gezien. Onafhankelijke films als Thrive en Zeitgeist zeggen me meer. Nederlandse programma's die dit onderwerp aansnijden neem ik tot maar bepaalde hoogte serieus. (Media wordt immers gemanipuleerd en beheerst)

Probeer maar een programma uit te zenden op de KRO over onze Koningin Beatrix en haar rol in de Bilderberg-conferenties.... Ik bedoel maar.

Ik hoop dat ik er faliekant naast zit, maar als 9/11 al door de, ik zal het maar even "Illuminati" noemen, is georganiseerd, en dat is overduidelijk, is men tot veel meer toe in staat.
Persoonlijk geloof ik, dat als je voor god kunt spelen, dit uiteindelijk voor narigheid zorgt.

Er zijn al heel veel tekenen dat de wereld aan het veranderen is naar iets heel engs.
1% heeft macht over 99% 1 regering, 1 politiestaat. Absolute controle over iedereen.
Het is maar in hoeverre je dit in wilt zien, maar als idee zou eigenlijk iedereen Zeitgeist moeten zien.
Deprimerend maar belangrijk.

Nu kan ik wel een boekwerk uittypen, maar zonder uitgebreide uitleg over waarom ik dingen denk, komt het vergezocht en onsamenhangend over. Dit besef ik heel goed. Hoe graag ik dit ook zou willen.
Vandaar on-topic:

Dit boek vanavond uitgelezen, en al dan niet de bedoeling, Orwell had een vooruitziende blik.

avatar van Zelva
Zullen we het inderdaad weer over het boek hebben?


avatar van Jord
5,0


Hopelijk loopt het met Edward Snowden beter af dan Winston Smith


Nieuwe verfilming: Paul Greengrass ?

4,0
Op een toevallige dag, zonder enige weet keek ik rustig naar een film. Het onderwerp beviel me, ik post dat op facebook en WAT?

EEN BOEK.

Dus ik onmiddellijk deze lezen en het boek las heel snel. Nadien de film nog eens bekeken.
Een aanrader.

avatar van Raspoetin
4,0


In verontrustende tijden van de verkiezing van een nieuwe Amerikaanse president en de opkomst van 'alternatieve feiten' oftewel desinformatie is het boek opnieuw een verkoophit.

avatar van LimeLou
4,0
Voor een langere tijd wist ik al dat '1984' een goed boek was, maar tijdens het lezen zelf had ik vaak dat ik, na het lezen van enkele hoofdstukken, het boek weglegde en even een lange, half-zuchtende 'kuuuutttt....' eruit moest gooien.

Ondanks mijn beperkte leeservaringen, denk ik dat er weinig romans zijn die de rottigheden van het totalitarisme zo goed weergeven. Wat ik vóór het lezen van 1984 echter niet verwachtte, was dat deze roman tevens diep ingaat op de menselijke psyche en enkele filosofische disciplines. Ook was ik verbaasd hoe gewelddadig 1984 was, ofschoon dit een boek is uit de jaren '40.

De angst van de hoofdpersoon om betrapt te worden, nota bene omdat hij verliefd is, is haast elke pagina voelbaar. Die spanning, plus zijn eigen achtergrondverhaal, maakt de eerste helft van 1984 boeiend. De tweede helft van de roman is spannend, omdat nou... dat weten de mensen die het gelezen hebben zelf!

Een aangrijpend en duister boek, dat zeker een herlezing waard is.

avatar van the Cheshire cat
5,0
Dit kwam ik vanmorgen tegen, mijn dag kon niet meer stuk, haha.... Bette Midler Says George Orwell Could Have Been Describing Trump in 1984, As a 'Fattish' Man of 'Paralyzing Stupidity' - newsweek.com

George Orwell must have had a crystal ball.

avatar van Raspoetin
4,0
In het kader van een cursus Business Engels op het werk heb ik het boek Nineteen Eighty-Four gelezen. Een Engels exemplaar uit de Zwarte Lijster (Blackbird) serie dat misschien wel meer dan 15 jaar in mijn boekenkast stof heeft staan vangen en inmiddels vier keer met mij mee is verhuisd.

Ooit lang geleden aan begonnen, maar niet ver gekomen. Ik meen enkel het eerste hoofdstuk. Te somber, wat ik mij herinneren kan en waarschijnlijk was mijn Engels toentertijd ook niet toereikend genoeg om het boek volledig tot me te nemen. Ik heb daarom lang met het idee gelopen om eens een Nederlandse vertaling te lezen. Tot mijn Engelse cursus dus.

Ik kan me eigenlijk wel vinden in de meeste kritieken die hier eerder zijn neergepend dat Nineteen Eighty-Four vooral door de sfeer en de setting van het verhaal zo tijdloos is en tot de verbeelding spreekt. Ik zag tijdens het lezen vooral het dictatoriale Oost-Duitsland voor me en in het bijzonder de Stasi gevangenis Hohenschönhausen in Berlijn die heden een museum is.

Ik vraag me eigenlijk af of George Orwell nou zoveel toekomstvisie moet worden toegedicht. De meest uiteenlopende menselijke verschrikkingen hadden zich net in Europa voorgedaan toen hij dit boek in 1949 schreef. Daarnaast las ik in een summiere biografie over de schrijver dat hij allerlei nare ervaringen had opgedaan in het koloniale Birma, Parijs en de burgeroorlog in Spanje.

Zijn kijk op de wereld was begrijpelijke wijze alles behalve vrolijkmakend, zelfs misantropisch en het vergde niet veel fantasie om te bedenken waar de mens allemaal toe in staat is.

3,0
Alex147 schreef:
Ik vind dit een overschat boek. De onderliggende dystopische idee is sterk, maar wat mij betreft saai en zelfs wat kinderlijk uitgewerkt.


Sluit ik mij bij aan. Het meeste plezier heb ik nog beleefd aan de appendix. Een ding is evenwel duidelijk: Orwell is geen literair genie.

5,0
Dit boek is een begrip geworden. Orwell is al 69 jaar dood, maar nog lang niet vergeten, dankzij 1984. Raspoetin en Memorable mogen er anders over denken, Ik vind het een briljant boek. De gedachtenpolitie is overal aanwezig. Winston Smith is volslagen kansloos. Heb je het boek uit, dan dwaalt het nog een tijdlang door je geest, tenminste in de mijne. Een goed gevoel houd je niet over van 1984. Ik vind Orwell's gedachtegang over dictaturen heel origineel, ook in Animal Farm. Daar komt nog bij dat hij dit boek in hoog tempo schreef. Hij wist dat hij niet lang meer te leven had en wilde 1984 graag voltooien.

3,0
Vind het wel meevallen met de originaliteit van de gedachtesprongen van Orwell over dictaturen. Het is een extrapolatie van het totalitarisme zoals we dat hebben gekend in de Sovjet-Unie en nazi-Duitsland: Stalins politiestaat aangevuld met wat technische foefjes. Sloot natuurlijk aan op die tijd, maar van de bewering dat dit een tijdloos document is, word ik toch altijd zo weeïg. Iedere keer als er ergens een camera wordt opgehangen, klimt de hele belezen gemeente in de touwen om van 1984 all over!! te roeptoeteren. Als we het over tijdloze verschijnselen hebben, haalt negentienvierentachtig het bij lange na niet bij bijvoorbeeld Dostojevski's psychologische schets van de terrorist en de revolutionair, in diens Besy.

avatar van Ken Adams
3,0
Ik had erg hoge verwachtingen van dit boek.Toen ik de appendix over nieuwspraak las (viel wel erg op dat het om een vertaling ging, misschien ook maar eens in het Engels lezen?) werden deze verwachten nog groter. Rest van het boek vond ik uiteindelijk erg tegenvallen. Leuk om gelezen te hebben, maar maakt wat mij betreft de status die het heeft absoluut niet waar.

avatar van Casartelli
3,5
1999: Voor mijn schoolexamen Engels moest ik vijftien boeken lezen. Een en ander werd behandeld in twee mondelinge examens met een half jaar tussentijd. Voor de eerste helft worstelde ik me braaf door een stuk of zeven Engelstalige boeken heen en haalde ik een 7. Punt van kritiek was onder meer dat ik niet wist hoe de hoofdpersoon uit The Old Man and the Sea heette. "Dat kan efficiënter", dacht ik, dus de voorbereiding voor de tweede helft werd een potpourri van een film, een Nederlandse vertaling en nog wat half werk. Voor 1984 heb ik me tot een uittreksel beperkt. Kennelijk genoeg om de essentie die je er als 17/18-jarige uit op kunt pikken op te pikken. Cijfer: een 8.

2020: Vorig jaar Brave New World (in Nederlandse vertaling gelezen), dan moest 1984 nu ook maar eens voor het echie (in het Engels).

Sommige elementen uit 1984 hebben het tot het populaire spraakgebruik geschopt, maar de accuratesse van Orwells wereld gaat een stuk verder dan dat iedereen een beeld heeft bij Big Brother of, in iets mindere mate, bij Newspeak. Kennelijk anders dan anderen, ben ik onmiddelijk naar de Newspeak-appendix gesprongen toen ernaar verwezen werd. Ik hoefde hem dus niet meer als mosterd na de maaltijd te lezen toen het verhaal eenmaal ten einde was. Wel een technische en ietwat absurdistische verhandeling, maar toch... ik zie mensen hierboven (in berichten van meer dan tien jaar oud) de vergelijking met sms- of msn-berichten maken (lees daar nu dan maar Whatsapp voor), maar ik heb er een andere associatie bij: de NS die op zeker moment ophield om te roepen dat een trein vertraging had en in plaats daarvan zei dat de trein van 17 uur 25 "over enkele minuten" binnenkwam. Een vrij triviaal voorbeeld van hoe uitdijende communicatieafdelingen de werkelijkheid mooier schilderen dan zij is en kritische vragenstellers met een kluitje het riet insturen.

Het lange hoofdstuk waarin (via het boek) de zin van oorlogvoering uiteengezet wordt (wat door sommigen hierboven nogal taai bevonden wordt) is zo mogelijk nog pijnlijker spot-on. Allicht is verdeel-en-heers ouder dan 1948, maar leg eender welke oorlog sindsdien, met waarschijnlijk het Midden Oostenconflict met stip voorop, naast de beschrijving hoe oorlog nodig is voor waardedestructie, om aldus de status quo in stand te houden, de mensen arm, etc. en zie dat er nog weinig verbeterd is.

Een uitermate relevant boek al met al. Over de leesbaarheid/entertainmentwaarde ben ik wat minder enthousiast. Vooral deel 1 slaagde er moeilijk in mij bij het verhaal te betrekken. De verboden romantiek in deel 2 bood het nodige smeermiddel (en was overigens ook gewoon functioneel, anders kon Julia immers niet verraden worden. Overigens herinnerde ik me de "Do it to Julia!" nog uit het uittreksel van weleer, dat moet toch indruk gemaakt hebben). Mijn Engelse taalvaardigheid is 21 jaar na mijn eindexamen (waarvan 14 jaar werkzaam in een internationale omgeving) wel opgeknapt, maar hier heb ik toch wel regelmatig een woordenboek bij nodig gehad. Wellicht wreekt de inmiddels al wat gevorderde leeftijd van het boek zich daar ook.

Ik neigde eigenlijk naar 3*, maar na nieuwe elementen uit de discussie hier gehaald te hebben en me nog eens tot mijn eigen naijleffect verhouden te hebben... 3,5* dan maar. 1984 wint het van Brave New World qua relevantie, maar verliest het op leesbaarheid. Of een andere leesvolgorde of een andere leestaal de balans had doen omslaan, zullen we nooit weten. There's no second chance for a first impression.

4,5
Ik wens alle mensen die zich laten gelden in de huidige cancel-cultuur toe dat ze 1984 nog eens goed lezen en op zich in laten werken.....

Gast
geplaatst: vandaag om 15:26 uur

geplaatst: vandaag om 15:26 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.