Nineteen Eighty-Four - George Orwell (1949)

Precies zoals BobdH zegt. Als er van houdt om erover na te denken hoe een alternatieve samenleving (of een toekomstige samenleving) waarin mensen geen vrijheid of mening meer hebben er uit zou zien, en hoe dat dan zou zijn ontstaan en in zijn werk zou gaan e.d., dan is dit een heel interessant boek om te lezen. Geschreven door een man die vreesde dat stromingen als het communisme in Rusland de overhand zouden krijgen in de rest van de wereld. Het is gewoon super interessant en laat je echt op een kritische manier nadenken over de wereld. Als ik door de stad loop, en ik zie ergens bordjes met 'cameratoezicht' bijvoorbeeld, krijg ik toch weer dat 1984 idee in mijn achterhoofd. Ook als ik zie hoe mensen dankzij msn en sms zichzelf op steeds kortere betekenisarme manieren uitdrukken, doet het me denken aan het Newspeak uit 1984. Niet dat ik denk dat camera toezicht en sms per seslecht zijn, maar het kan net zo goed de eerste stap in de richting van de Big Brother samenleving zijn. Zeker ook omdat de term Big Brother deel is geworden van de westerse cultuur is het gewoon heel goed om te weten wat er nu precies mee bedoeld wordt.

Vooruitziende blik. Mooi geschreven.
Best wel verontrustend dat veel zaken die in het boek beschreven worden nu 'gewoon' zijn.

Part I was ongelofelijk saai. Part II en III waren ijzersterk. Toch verplicht leesvoer voor iedere scholier! Alleen Part I had wel wat korter en leuker gemogen.

Part I

Al eerder was ik hierin begonnen maar ik kwam er niet doorheen. Ik legde hem weg en begon te lezen in Brave New World van (concurrent) Huxley. Die vond ik wel weer fantastisch. Toch verplichtte ik mezelf om 1984 toch te lezen, met veel tegenzin. Een boek dat altijd wordt opgehemeld. Onterecht dacht ik. Waar Huxley een maatschappij voorspelde waar wij nu gevaarlijk dichtbij komen, faalt 1984; we worden niet in een totalitaire staat 100% onderdrukt. Maar hoe meer ik las in 1984 hoe meer credit ik werd gedwongen te geven aan Orwell, wiens andere klassieker Animal Farm ik al wel heel erg waardeerde. Alles wat hij beschrijft is eigenlijk raak; niet alleen op het gebied van filosofie/thematiek, maar ook de voorspellingen die Orwell deed. De invloed van technologie (de telescreens), en het briljante Newspeak. Niet alleen is het geniaal gevonden om mensen te laten stoppen met nadenken, maar zien we het ook nu terug in onze sms- en msntaalgebruik; steeds korter en steeds minder inhoud. Toch las het verschrikkelijk, met lange zinnen maar ik bleef bij m'n punt: Huxley is sterker.

Part II

Nog steeds vond ik het niet fijn lezen maar er gebeurde meer en werd dus een stuk interessanter. Ook blijft Orwell doorgaan met telkens raak schieten in zijn dystopia die soms toch gevaarlijk veel betrekking heeft op het hier en nu. De ene keer komen de middelen overeen, dan juist weer de doelen. Met de technologie worden we eigenlijk ook altijd in de gaten gehouden, en op een manier eigenlijk ook onze gedachten gecontroleerd, met als doel: Kapitaal. Macht. We zien weer, het komt gevaarlijk dichtbij. Er staat teveel in om het op een rijtje te krijgen maar wat veel thematiek en dubbele lagen zijn erin te vinden. Toch bleef ik koppig volhouden dat het in het grote plaatje toch Huxley veel dichterbij de werkelijkheid komt. Wat het mooie aan dit deel is, is dat er toch nog een vleugje hoop lijkt te zijn; de liefde tussen Winston en Julia. In Part III echter wordt hier korte metten mee gemaakt.

Part III

Met de eerste twee delen zat ik meer dan een week te worstelen, maar binnen een halve dag had ik Part III uitgelezen. Wat een finale! De enorme kracht van haat en angst, die alles en iedereen omver krijgt is angstaanjagend goed beschreven. Het kwade van de mens en maatschappij wordt grandioos beschreven. Enorm fascinerend en deprimerend einde van het boek... Door dit laatste deel word ik gedwongen mijn lichte haatgevoelens jegens 1984 in te slikken en toegeven dat dit een terechte klassieker is en écht zo goed is als beweerd wordt. Blijft Huxley sterker? Ik kan het niet zo zeker zeggen, maar Orwell heeft ook niet duidelijk de overhand. Ook 1984 weet maatschappelijke en menselijke ziektes te ontmaskeren, maar het mooie is dat hij juist gelezen blijft worden en dat het denken en de kunst overleeft. Daarom heeft hij toch niet echt gelijk. Maar er blijft meer dan genoeg stof om over na te denken, zodat je er vervolgens alleen maar nog meer over na kunt denken. Een belangrijke gedachte die uit het boek te halen valt wil ik nog graag noemen: we moeten inzien dat macht NIET een doel op zich is, dan is er al een groot gevaar geweken. Kortom; George Orwell schrijft misschien niet zozeer prettig, maar is inhoudelijk zo sterk dat het gelezen moet blijven worden, en gelukkig gebeurt dat toch. Eerst keek ik sceptisch naar de status van het boek, maar nu ben ik blij dat dit door een breed publiek gelezen wordt.

Zeer mooie en doeltreffende analyse Ruben!

Ik had dit op jouw leeftijd niet voor mekaar gekregen , hulde!

Bedankt, leuk om te horen.

Hier ben ik vol zin aan begonnen, maar het eerste deel van het boek is werkelijk saai. Pas vanaf het midden van deel twee komt het echt goed op dreef en dan komt de genialiteit en de prachtige manier van uitwerken duidelijk naar boven. Orwell zet werkelijk een ijzersterk, goed doordacht verhaal neer. Bewonderenswaardig hoe goed hij deze wereld en zijn angstaanjagende eigenheden neerzet.

Een bejubeld boek en - toch vanaf deel II - meer dan terecht!

Een interessant boek, maar dan toch vooral vanwege de boodschap, waarbij ik wel moet zeggen dat deze zeer goed was uitgewerkt: de wereld van Orwell is absurd, maar tegelijkertijd niet ondenkbaar. De stijl vond ik weinig aantrekkelijk en het verhaal en de plot ontberen spanning en onvoorspelbaarheid.

Misschien moet ik het nog even laten 'bezinken' of nog eens herlezen en kan ik het dan meer waarderen. Vooralsnog blijf ik steken op een 3,5.

Dit is waarschijnlijk het beste boek wat ik ooit heb gelezen.
Heb er niet gigantisch veel gelezen vandaar maar wat een geweldig boek van Orwell.
Heb een jaartje filosofie gehad en toen telkens wat kleine teksten van dit boek gelezen en toen dacht ik deze moet ik gewoon helemaal lezen.
Houd ook van anti-utopische verhalen dus daar valt deze zeker tussen misschien wel de beste zelfs.
Hierna Animal Farm lezen van Orwell zal ook wel goed gaan bevallen.

4.5

Is de Nederlandse vertaling van dit boek goed?

Heb helemaal geen probleem gehad met de Nederlandse vertaling.

Mijn eerste boek dat ik lees dankzij de top 250 en ik ben zeker niet teleurgesteld. Orwell wist mij al (in tegenstelling tot anderen blijkbaar ) vanaf de eerste pagina te boeien. Dat er niet zoveel in gebeurd, daar ben ik het eigenlijk niet mee eens. Hij schetst in het eerste hoofdstuk een regime dat alomvattend is, en waarin Winston zijn eerste stappen zet richting individuele vrijheid. Aan de oppervlakte valt er misschien weinig te zien, geen sensationele gebeurtenissen dus, eerder rauwe en rake observaties waarin hij een sfeer weet te creëren van totale ondergeschiktheid en vooral de nood om anders te zijn, om vrij te zijn zowel in denken als handelen. En die vrijheid lijkt hij te vinden in zijn liefde voor Julia, maar de partij is overal, ziet alles, hoort alles. Ja, ik ben behoorlijk van mijn sokken geblazen door dit boek en het einde deed mij onwillekeurig denken aan het personage Alex vanuit A Clockwork Orange.

Ik zie dat Ruben de vergelijking trekt met Huxley (prachtige recensie trouwens!), iemand die ik eigenlijk niet ken. Binnenkort maar eens een boek van hem aanschaffen.

Interessant verhaal dat Orwell in 1984 vertelt. Voor mij is het met name één van de uitwerkingen van de filosoof Foucault, wat er kan gebeuren als macht niet meer als middel gebruikt wordt, maar als doel op zich zelf.

Wat ik eng vind is de vooruitziende blik die Orwell lijkt te hebben. Het boek is in 1948 geschreven waarin veel technologie die beschreven wordt nog niet "denkbaar" is. Wat er mogelijk is met die technologie laat Orwell prachtig zien. Nu die technologie er wel is, ben ik blij dat dit er al was vòòrdat die technologie beschikbaar was. In ieder geval geeft het een duidelijke waarschuwing af, wat de mogelijkheden zijn. Het boek maakt mensen bewust hoe een regime kan zijn, wanneer het alle mogelijke middelen inzet met als uiteindelijk doel de macht zelf.

De machthebbende partij is niet perfect, omdat zij niet het leven zelf bevordert. Aan de andere kant is zij wel perfect omdat zij haar wil oplegt aan haar onderworpenen. Dat lijkt tegenstrijdig, maar in de wereld van Orwell is dat één van de voorwaarden die aanwezig moet zijn om de wereld zo in te richten zoals de Partij dat wil.

Mijn Hemel. Ik duizel nog na van dit boek. Zo'n ingewikkelde materie op zo'n manier weten te verpakken is niet minder dan briljant, of je het er nou mee eens bent of niet.

Het mooie aan dit boek is dat de hoofdpersoon de dans niet ontspringt, door als 1 van de gelukkigen niet opgemerkt te worden door de Partij in z'n rebellie. Indrukwekkend is ook het verloop: op de achterflap van mijn boek staat "... an imaginary world that is completely convincing, from the first sentence to the last four words". Deze laatste 4 woorden - "He loved Big Brother" - zetten je vooral aan het denken wanneer je het standpunt van Winston in het begin van het boek kent...
Enig minpuntje is het lange stuk tekst uit the book: op zichzelf wel interessant, maar de wereld door de ogen van Winston is toch een stuk boeiender.

Heeft iemand toevallig ook de film gezien?
Weten jullie misschien wat de belangrijkste verschillen tussen de boek en de film zijn?
Ik schrijf hier mijn boekverslag namelijk over.
Zou heel fijn zijn! Alvast bedankt! xx

Ik ga je niet helpen. Lees maar lekker het boek. Dat is goed voor je.

Meest belangrijkste verschil is dat de film zuigt en het boek erg goed is.

Wat een fantastisch boek. Sinds kort heb ik boekmeter ontdekt en ook dit boek, alhoewel ik er wel van gehoord had. Ik vind het geniaal hoe hij zijn visie zo op papier heeft gezet. Ik heb elke dag een stuk gelezen en kon niet wachten tot de volgende dag om het weer verder te lezen.

Ik zie in andere reacties dat men wel overeenkomsten ziet met bepaalde dingen die nu in de wereld gebeuren, en misschien is dat ook zo, ik weet dat niet zo goed, maar als de wereld zich zo zo ontwikkelen als in het boek... lijkt me een verschrikkelijke, duistere samenleving.....

En we gaan ons niet laten doen , No, No NO!

Als het ooit zover komt dan zullen wij er niets van merken omdat we dan niet meer in staat zijn om dissidente gedachtes te vormen. Wie weet hoe gehersenspoeld we al zijn en hoeveel dingen we vanzelfsprekend achten zonder er ooit over na te denken?

Ben 'm nu aan 't lezen, maar tot nu toe valt hij eigenlijk een beetje tegen.

Ik vond het boek echt zeer geniaal. Echt niet normaal. Vond alles heel vet om te lezen, heel sociologisch, filosofisch... Het werd alleen maar beter en beter.

Beste roman die ik gelezen heb denk ik. Gewoon om zijn originaliteit, en steeds weer toenemende maatschappelijke relevantie.

Niet een van zijn sterkste, maar wel zijn invloedrijkste. Let wel wezen,we zaten midden in de koude oorlog, er heerste een enorme polarisatie. De enorme aanklacht tegen het communisme werd door velen van ons niet erkend ( ja ook ik zag deze kritiek liever niet) liever zagen we het als een aanklacht tegen totalitaire regimes van rechtse signatuur en die waren er volop in die tijd. We sloten onze ogen voor de afschuwelijke regimes van China, Sowjet Unie, Cuba. Pas bij het lezen van A hommage to catalonia vielen mij de schellen van de ogen. Er waren in die tijd nog veel meer van die Dystopische boeken, Brave new world natuurlijk, maar ook "Wij" van Zamjatin, "De dag der dagen" van Ira Levin. Er staat mij nog een boek voor de geest, maar dat is mij ontschoten. Ja mooie tijd met mooie boeken. De film vond ik trouwens waardeloos. Ik vergeet steeds te zeggen wat een goed initiatief deze boekenmeter is. Bij deze dus Big Brother.

Instant favorietje. De dystopie was me aanvankelijk te overdreven en je valt er ook zo middenin, maar dat went al vrij snel, en door de constante dreiging opgepakt te kunnen worden vond ik het toch spannend en onderhoudend genoeg. Hoewel de schrijfstijl niet bijzonder is ligt Orwells vaak wat anekdotische manier van vertellen me wel. Mooi zo'n cliffhanger, als op het einde van het eerste hoofdstuk wordt aangeklopt. Grappig ook hoe wat van de toekomstideeën van Orwell aardig zijn uitgekomen.

Hoewel de wereld van 1984 nogal troosteloos is komt het ook weer niet loodzwaar over allemaal. Af en toe is er nog wel plaats voor wat humor, zij het van het meer donkere soort. De keren dat een telescreen ineens tegen Winston begint te praten zijn mooie voorbeelden, of, een van de meest extreme voorbeelden van Doublethink/Doublespeak, als iemand midden in een speech opeens van grote gemeenschappelijke vijand verandert. Vind het ook wel lekker ironisch en herkenbaar hoe de Partij sentimentele sjabloonmuziek en schijnloterijen gebruikt om het proletariaat zoet te houden.

Newspeak is misschien wel het meest fascinerende aan het hele boek. Erg interessant hoe taal (en de controle over het verleden en het dom houden van het volk) worden gebruikt om toughtcrimes volledig uit te bannen. Het komt in de buurt van overpeinzingen die ik wel eens heb gehad in een wat filosofische bui, als ik me probeer voor te stellen hoe een taal ontstaat en hoe je je zou moeten uitdrukken als bepaalde woorden niet voorhanden zijn. Als je controle over taal hebt kun je iemands gedachten echt een bepaalde kant opsturen. Het spel met perceptie en realiteit is ook erg interessant. Er zijn ontelbaar veel dingen die we aannemen puur omdat ze ons zo verteld zijn.

Zo is 1984 een boek dat niet alleen onderhoudend is omdat je Winstons verrichtingen in zijn dystopische wereld volgt, met de spanning die daarbij komt kijken gezien de grote risico's die hij neemt, het boek snijdt ook op een intelligente manier wat interessante thema's aan, en dat is altijd prima te volgen en gaat niet vervelen. Al moet ik zeggen dat Orwell regelmatig wel wat onnodig repetitief is, met als toppunt wel die appendix over Newspeak op het einde. Dat wordt me ook wat te onnodig technisch.

Het hoofdstuk dat is gewijd aan het manifest van The Brotherhood wordt na een geweldig begin ook wat langdradig, maar het heeft binnen het verhaal juist echt een functie dat je wat in slaap wordt gesust samen met Winston. Des te groter is de schok als er een telescreen achter het schilderij op Mr. Charringtons kamer blijkt te hangen en Winston en Julia worden opgepakt.

Vanaf dat moment begint het huiveringwekkende derde en laatste deel van het boek, waarin wordt beschreven hoe Winston op meedogenloze manier mentaal en fysiek helemaal wordt afgebroken. Vooral het stukje voor de spiegel gaf mij echt de rillingen. Erg ongemakkelijk om te lezen allemaal, en de laatste ontmoeting tussen Winston en Julia met het gedeelte in de Chestnut Tree is erg droevig. De allerlaatste zin, waarin wordt vermeld dat Winston inmiddels van Big Brother houdt, maakte ook erg indruk. Een onderhoudend boek, maar vooral ook een waar inhoudelijk een hoop uit te halen valt. 4.5*.

Na lang dralen toch maar eens gelezen, en hoewel ik er geen spijt van heb hoef ik 1984 niet zo snel weer te lezen. Dit is toch meer een boek dat ik heb gelezen vanwege de status van het boek. Daarnaast was Brave New World, dat eenzelfde thematiek heeft, mij heel erg meegevallen, dus wilde ik dit beroemder broertje ook wel eens lezen.

In tegenstelling tot de meesten hier, lijkt het, vond ik het begin het beste deel. Winston loopt helemaal alleen rond met zijn twijfels en voorzichtige rebellie en begint zelfs aan zijn eigen verstandelijke vermogens te twijfelen. Naarmate hij Julia beter leert kennen wordt dit wat minder belangrijk, en voor mij dus ook wat minder interessant. Toen het derde deel begon had ik wel een idee waar dit op uit zou lopen. Het einde is op een bepaalde manier goed, juist omdat het niet slechter had kunnen aflopen. Ik had liever gehad dat hij uiteindelijk vermoord werd, maar het eindigde nog erger: hij is compleet gehersenspoeld en verraadt alles waar hij ooit voor stond. Hij krijgt Grote Broer lief. Op zich dus een knap einde, maar ik had liever een einde met iets van een zwakke overwinning erin, ook al heeft niemand er iets aan. In dat opzicht houd ik meer van Brave New World.

De stijl van Orwell is prima leesbaar, mijns inziens, maar niet bijzonder mooi. Ik kan me het beschreven 1984 helemaal voorstellen, maar erg beklemmend wordt het nergens, evenmin komen de personages heel dichtbij. Al met al is 1984 voor mij niets meer dan een ideeënroman: een interessant concept, knap uitgedacht, leuk om eens gelezen te hebben, maar niet meer. 3,5 ster.

Ik lees op wikipedia dat ene Tinke Davids deze boek heeft vertaald in het nederlands. Maar kan het nergens vinden. Iemand een idee?

Gewoon bij een boekhandel, bibliotheek of bol.com.

Weet iemand of er naast de boeken 1984, Brave New World en This Perfect Day misschien
nog een vierde boek bestaat dat net zo goed is en het hetzelfde onderwerp heeft?

Dank je wel alvast!

My van Jevgeni Zamjatin wordt gezien als eerste dystopische roman, zie ook de beschrijving van eRCee daar. Of hij net zo goed is, durf ik niet te zeggen.