Kokkyō no Minami, Taiyō no Nishi - Haruki Murakami (1992)

Wat ik ook verwacht had van mijn eerste Murakami, niet dat het zo'n conventionele roman zou zijn. In thematiek, in verhaal en in stijl. Ik zou zelfs zeggen dat het allemaal nogal gewoontjes is. Een boek dat je met plezier leest maar dat van je afglijdt als water, zonder dat het enige beroering achterlaat.

Misschien is de stijl nog wel mijn grootste struikelblok. Bijvoorbeeld de dialogen waarmee op een gemakkelijke pagina's worden gevuld, daar houd ik al niet zo van. En ook niet van seksscenes die maar weinig te melden hebben.
Murakami probeert het wel, hij doet z'n best zogezegd. Een zin als deze is mooi:
"Het zwarte, uitdrukkingsloze geraamte van de brug was weggezonken in de stilte die februari aankleefde."
Maar wat staat hier nu eigenlijk? Ik kan me er geen enkele voorstelling bij maken. Mooi geschrijf maar het zegt niets.
Andere keren ontbreekt ook het mooie. Dit is bijvoorbeeld echt waardeloos:
"Het was een lach alsof de wolken na een regenbui geluidloos wijken en de eerste zonnestralen doorbreken."
Au. Voor zo'n cliche moet je je toch schamen als schrijver.

Zoals gezegd heb ik Ten zuiden van de grens, ten westen van de zon met plezier gelezen. Prima tijdsbesteding. Maar een Grondahl op z'n best is toch wel een paar klassen beter dan dit. 3*

Mijn vierde Murakami alweer, daarmee is deze Japanse auteur een van mijn meest gelezen schrijvers. Nadat ik tot twee keer toe omver werd geblazen door twee op hun eigen manier zeer complexe boeken De Opwindvogel Kronieken en Norwegian Wood, heb ik gekozen voor twee wat minder schreeuwende werken. Tot twee keer toe omdat ik de intense zin kreeg om een liefdesverhaal te lezen. Spoetnikliefde was toentertijd precies wat ik zocht. Ten Zuiden van de Grens is het nu ook.

Toch vind ik dit boek misschien nog wel de minste die ik heb gelezen van Murakami. Komt denk ik ook doordat ik Norwegian Wood al op mijn lijstje heb staan. Dit boek is qua opzet toch wel te vergelijken met die klassieker van vijf jaar eerder.

Ik vond het kinder gedeelte heel ontroerend om te lezen. Murakami kan in dit soort situaties echt de diepste emoties in mijn naar boven halen. Wat dit precies veroorzaakt weet ik niet. Een meisje met een slepend been, een jongetje dat zich anders voelt dan de rest omdat hij enig kind is en dan blijkt dat ze beiden enig kind zijn. Vervolgens worden ze vriendjes. Luisteren ze samen gezellig naar de LP's van haar ouders. Af en toe komt het idee van fysiek contact in hem op. En dat is misschien wel de kracht. Een voorzichtige aanraking kan zoveel krachtiger zijn dan een hevige vrijpartij. Het ligt niet in wat er precies gebeurt, maar de emotie waarmee het gepaard gaat. Murakami begrijpt dat heel goed. De kleine gebaren met de grote emoties tellen.

Het volwassenendeel beviel mij wat minder. Ik vond het leuk om hem bezig te zien in zijn cafe. Maar zijn hele familiesituatie deed me niet zoveel. Een interessante personage vond ik zijn schoonvader. Ook al werd zijn rol in het geheel me niet duidelijk. Zoals wel vaker mij Murakami boeken overigens.

Pas bij de terugkeer van Shimamoto en de trip die ze samen maakten werd het weer echt leuk. en hoe pijnlijk was het einde. Ja ook dat beheerst deze schrijver. Mij pijn in het hart geven. Hoe verschrikkelijk is het als je zojuist hebt gekozen je vrouw te verlaten, en vervolgens de vrouw voor wie je kiest jou ook weer verlaat. Zonder een enkel spoor ook. Zou ze zelfmoord gepleegd hebben. Gelukkig wordt dat niet gemeld. Anders zou het wel heel erg op NW lijken. De veelbesproken Taxi scene was inderdaad briljant. Zo kent dit boek zeker zijn momenten. Helaas is het niet over de gehele linie spannend en lijkt het teveel op NW. Ik hoorde ook wel eens dat dit een verhaallijn is die uit Norwegian Wood is geschrapt. Weet iemand daar meer van?

Mijn eerste Murakami. Of beter, de eerste Murakami die ik uitlees. Ooit was ik begonnen aan Norwegian Wood maar ik haakte af na een bladzijde of veertig. Ik vond het iets te makkelijk of iets dergelijks, herinner ik me. Dat gevoel trof me weer tijdens de eerste pagina's, en ik dacht even dat het met mij en Murakami gewoon niets zouden worden.

Maar ik bleef doorlezen, in de wetenschap dat schoonheid zich niet altijd meteen openbaart. Misschien pakte Murakami me wel op het moment dat hij de hoofdpersoon over schoonheid laat vertellen. Hajime valt niet meteen op fotomodellen of perfectie, maar vindt wat hij in een vrouw zoekt achter die façade. Wat als de ware schrijfkunst van Murakami zich ook pas na een tijd openbaart?

En het was alsof ik een berg opliep, een berg waarvan menigeen zei dat het de mooiste op Aarde was. Terwijl ik omhoog liep probeerde ik de schoonheid van de berg en de omgeving te ontdekken, maar het viel me nogal tegen. Na een tijdje gaf ik het op en liep ik gewoon door, zonder nog na te denken over die hoge verwachtingen. Totdat ik even stopte, om me heen keek en opeens begreep wat iedereen bedoelde. Zo las ik ook dit boek. Na een tijdje was ik meegesleurd in de prachtige stijl van Murakami en hij liet me niet meer los. Even dacht ik nog dat het boek sentimenteel of makkelijk zou eindigen, maar het boek stierf uiteindelijk in een prachtige schoonheid die ik niet eens meer had durven verwachten.

Sterk boek dit van de heer Murakami. Heb m in het Nederlands herlezen omdat een fantastisch flatgenootje zo vriendelijk is om zo nu en dan een pareltje bij de liften achter te laten.
Vooral de manier waarop de Murakami de relaties tussen mensen opschrijft in dit boek vind ik mooi gedaan. Het is en blijft een van mijn favoriete schrijvers.

Ik vond dit vooral een heel fijn boek om te lezen door de grootse vertelkunst van Murakami die een hel leven en een geschiedenis knap weet te vertellen, soms iets te afstandelijk maar vaak precies goed en innemend. Ook de gevoelens van een man van middelbare leeftijd die op een kruispunt staat dat zijn leven staat en vanaf dat moment er geen verandering meer mogelijk is wordt mooi invoelbaar gemaakt. Soms heb je het idee dat Murakami nog wel meer kwijt wilde over de Japanse maatschappij, maar dat alles hangt er een beetje te veel bij om echt een grootse roman te kunnen zijn. Maar als leesvoer op een luie zondag is is dit perfect. 4,0*.