Erg mooi boek, een 'infraroman' zoals Binet het zelf omschrijft, postmodernisme in topvorm. Anders dan simpelweg het relaas van een historische gebeurtenis te schrijven, reflecteert de auteur op zowel de beschreven aanslag op Heydrich, als op zijn eigen zoektocht naar de waarheid hieromtrent. Enerzijds zet hij daarmee zijn eigen onderzoek op losse schroeven, anderzijds creëert hij er een nieuw soort spanning mee, die niet enkel wordt opgebouwd rondom de afloop van de aanslag, maar ook om de indruk die het op Binet maakte. Door zowel te beschrijven als zijn eigen verhaal te analyseren en een meta-perspectief in te nemen, schept hij voor zichzelf een ruimte om het boek luchtig te houden en te blijven boeien. Concreet mondt dit uit in interessante afwisseling van droge (maar toch mooi en vaak spannend beschreven) passages over de voorbereidingen op de aanslag, en een switch naar de eigen tijd waarin Binet bijvoorbeeld zijn eigen bezoek aan een museum beschrijft en met welke prachtige Russische schone hij dit deed.
Tegelijk is dit type roman wel erg apart, en heb ik mijn twijfels over de zin van dergelijke historische werken. Natuurlijk weet Binet zo een groot publiek te winnen om te lezen over een historische gebeurtenis, maar als onderzoek draagt het niet zoveel bij aan wat bekend was. Het boek zegt uiteindelijk meer over Binet, de postmoderne mens en zijn moeizame verhouding tot historische gebeurtenissen dan over dat verleden zelf: een terugkerend fenomeen. Hij beschrijft eerder het proces waarin hij de voorbijgegane werkelijkheid tot zich neemt dan dat hij werkelijk iets zegt of nieuw licht werpt op het verleden. Dit doet hij knap, en hij probeert zich bovendien eerlijk bloot te geven. Hierin vormt dit natuurlijk een prachtig voorbeeld van de hedendaagse omgang met het verleden. Tegelijk moet de lezer beseffen dat ook de uiteindelijke neerslag van Binets onderzoek (zowel naar de aanslag op Heydrich als naar zijn eigen methode) een geconstrueerd geheel is, en onderhevig aan redigeren en schaven. Dus hoe eerlijk zijn zelfreflectie is valt niet goed te beoordelen. Helaas heb ik zo geen voorbeelden voorhanden, maar een aantal keer had ik toch mijn bedenkingen bij de oprechtheid van een passage over zijn twijfels bij het onderzoek.
Hoe dan ook, genoeg stof dus voor een interessante en boeiende roman, maar wat mij betreft wel een eenmalig experiment.