Dickens, Waar Zijn Uw Spoken? - Godfried Bomans (1972)

Aardige dingen van dit boekje zijn dat het niet alleen heel veel inzichten geeft in de schrijver zelf, zoals gebruikelijk bij Bomans, in zijn eigen manier van het met veel tromgeroffel en fanfare opzetten van een Nederlandse afdeling van het Dickens gezelschap, met ellenlange statuten en notulen (terwijl die afdeling nog slechts uit enkele personen bestond en na aangekondigde controle vanuit Engeland dringend moest worden uitgebreid).


Het verschaft tevens inzichten over de tijd van Dickens, zijn hypocrisie (wat is het beeld van zijn tijd, zoals wij dat door de ogen van Dickens zelf zien, wat gebeurde er werkelijk in die periode?), Dickens verhouding met bijvoorbeeld William Makepeace Thackeray, Engelse gewoonten, de totale overbodigheid van diezelfde gewoonten en meer van dat moois.


Zoals eveneens gebruikelijk bij Bomans, bezit hij niet alleen een solide kennis van het onderwerp, maar suggereert hij op zijn karakteristieke manier ook dat die kennis er eigenlijk totaal niet toe doet; zonder daarbij afbreuk te doen aan Dickens zelf.


Prettig boekje om door te nemen, door de vlotte Bomans-schrijfstijl en de compacte informatie.

Een alleraardigst boekje van Godfried Bomans geheel gewijd aan zijn geliefde schrijver Charles Dickens (this great human heart). Dat Bomans veel afwist van Dickens moge duidelijk zijn, hij was niet voor niets de eerste en enige buitenlandse vice-president van de Dickens Fellowship te Londen. In 1970 werd ter ere van Dickens' honderdste sterfdag een herdenkingsdienst gehouden in de Westminster Abbey, waarbij ook Bomans, alsmede de koningin-moeder van Engeland, aanwezig was, een bijzondere gebeurtenis die Bomans overigens zeer smeuïg beschrijft. Dickens, waar zijn uw spoken verschaft op een vrij luchtige manier een dieper inzicht in het werk van Dickens. Wat ik erg komisch vond was de anekdote van die twee Engelse dorpen die met elkaar overhoop liggen over wie nu eigenlijk het oorspronkelijke Eatanswill (The Pickwick Papers) is, maar waarvan de bewoners door Dickens werden aangeduid als gedeeltelijk krankzinnig, voor de andere helft als stom. Een uitermate interessant stuk over kuisheid in de Victoriaanse literatuur; volgens statistieken telde Londen in die tijd zo'n 6000 bordelen en 80000 publieke vrouwen. Deze cijfers geven wel een geheel ander beeld dan Dickens, en niet alleen Dickens, ons doet vermoeden. Verder een zeer scherpzinnige uiteenzetting over 'De op één na beroemdste kerstvertelling ter wereld'..

Wij zijn allen Ebenezer Scrooges, voortdurend bezocht door geesten en voortdurend twijfelend aan hun bestaan.

En bedankt Sol1 voor jouw 'tip'!

Ik heb in het verleden heel veel boeken van Godfried Bomans gelezen en had deze site al langer in het vizier. Eén van de dingen die me bij het laatste opviel, was dat juist dit boek hier totaal onbesproken was. Terwijl het vol zit met de humor van Godfried Bomans èn met een hoop informatie over Dickens en zijn tijdvak. Een uitstekende combinatie.
Vandaar dat ik dat hiaat hier heb opgevuld.


Eén van de elementen van dit boek is, dat Bomans suggereert dat een dergelijke verering van een schrijver slechts in Engeland mogelijk zou zijn. Dickens creëert mensen, waar je bij wijze van spreken omheen zou kunnen lopen, door de details waarmee ze beschreven zijn. Het verschil tussen fictie en werkelijkheid dreigt daarmee sneller weg te vallen. Met als gevolg dat sommige Dickens-deskundigen discussie krijgen, over het aantal knopen op de achterkant van een fictief jasje van iemand die nooit heeft bestaan. Of dat personen, volgens Bomans nog steeds, onterft worden, omdat ze bij hun moeder durven suggereren dat Pickwick een dronkelap was.


Aangezien de Nederlandse literatuur zich veel meer zou richten op de monologue intérieur, dan op het uiterlijk van een hoofdpersoon, zou een dergelijke verering - althans volgens Bomans in zijn tijd - hier niet (goed) mogelijk zijn.