Tor - Gerard Walschap (1944)

Victor Muys - Tor voor de vrienden - wordt geboren in een katholiek gezin in een Vlaams plattelandsdorp. Als boekenwurm voelt hij zich een buitenbeentje. Z’n moeder Nel heeft geen waardering voor z’n intelligentie: “Hoe grooter geest, hoe grooter beest.” De dood van z’n zusje zadelt hem met een schuldcomplex op. Verstoten door z’n gezin wordt hij verder opgevoed door Mieke, dienstmeid van een rijk gezin.

Tor wordt achtereenvolgens koetsier, chauffeur, champetter en commissaris. Hij krijgt veel in de schoot geworpen, maar geld maakt niet gelukkig. Z’n huwelijk met de zangeres Vera blijft kinderloos. Tors droom is een groot dichter te worden, maar z’n dorpsgenoten willen slechts karamellenverzen. Door veel te lezen ontdekt Tor andere opvattingen over geloof en moraal. Z’n katholieke zekerheden gaan aan het wankelen.

Gerard Walschap gebruikt verouderde woorden als krikkig (wrevelig) en parlesanten (zwetsen). Z’n stijl heeft een volks karakter, maar toch komen er zware thema’s aan bod als kunst, religie en dood. Tijdsgebonden elementen zijn de Spaanse griep; medicijnen als levertraan en digitaline; en het automerk Hotchkiss.