Jane Eyre - Charlotte Brontë (1847)

Eindelijk aan begonnen en ook daadwerkelijk uitgelezen. Alle eigenschappen die de Romantiek zo verschrikkelijk maken waren aanwezig. Maar toch heeft het boek ergens wel wat. Je gaat toch meeleven met Jane en dat is toch zeker een positief punt. Het einde is dan wel weer erg melodramatisch.

Al met al een aardig boek om eens gelezen te hebben, maar ik zie nog steeds niet wat er nou zo absoluut briljant is aan dit boek. Maar misschien moet je daar wel vrouw voor zijn

3*

Mischien, zelf vond ik het een prachtig boek en je hebt ook wel een punt over dat melodramatische. Maar het blijft een boek wat ik al een paar gelezen heb, en dat zal ik blijven doen.

Ik het het boek twee keer gelezen, met een tiental jaar tussentijs. Ik vind ik het niet prachtig. Wel fascinerend, waarschijnlijk door het tijdsbeeld (waar komt het geheimzinnige gelach vandaan, wat is er aan de hand) de romantiek maakte het wel weer aardig. Ik ga het niet nòg eens lezen.

Wat een ongelooflijk mooi boek
het doet me hopeloos hunkeren naar net zo'n passionele liefdesrelatie :P
het is mijn lievelingsboek. De plechtige taal waarmee Brontë schrijft is 'n plezier om te lezen. Het laat alles zo stijfjes en chique overkomen, maar wanneer het er op aankomt klinkt het passioneel en opwindend
het verhaal zelf is natuurlijk niet heel erg origineel, maar dat doet er helemaal niet toe

een prachtig boek, helemaal mijn stijl

5*

Ik denk dat het te verwarrend zou zijn om de auteur van dit boek te gaan veranderen in Currer Bell, maar met dit bericht is iedereen dus alvast op de hoogte!

Een boek dat ik keer op keer weer kan lezen. Prachtig!

ik lieg niet: ik heb het boek juist voor de 15e keer uitgelezen!
Wat mooi, wat mooi, wat mooi

Na enige corrospondentie met de hier bovenstaande Julie heeft ze me over gehaald om deze roman te lezen, waar ik eigenlijk wel benieuwd naar was, maar het tegenvallen van "Wuthering Heights" hield me wat tegen. Gelukkig maar dat ik het boek erg goedkoop tegen kwam en er zodoende recentelijk aan begonnen ben.
Mijn uitgave had precies 800 pagina's, wat absoluut fijn was, omdat ik er zo lekker lang over deed en mooi in dit boek verdrinken kon. Niet elke passage was even boeiend, maar sommige stukken waren zo mooi intens en/of teder dat ik er een flinke score aan ga hangen.

Ben je nu overigens trots op me, Julia?

Ik ben ook trots op je

Dank je. Ik ben ook trots op je, omdat je Der Steppenwolf gelezen hebt.

Dat was een koud kunstje als Hesse fan, je zou eerder teleurgesteld moeten zijn omdat ik "Das Glasperlenspiel" nog niet gelezen heb.

Is dit metro,homo, hetero? i like you're style slowgaze, een beetje 'punk' daar hou ik van.

Ik ben ongelooflijk trots op je!!!!
Ben blij dat je het boek je kon bekoren Toch meer dan Wuthering Heights!

en euhh: Ik ben het 'trotst' van allemaal


xxxxx

Kijk, daar doe ik het voor.
En nog wat x-jes terug voor je, uiteraard: xxxxx

De confrontaties van die sterke jonge vrouw met twee veeleisende mannen, waarbij zij absoluut zichzelf blijft, zijn indrukwekkend. In deze extreme psychologische spanning wordt een telepatische ervaring, zoals op het einde, juist zeer geloofwaardig. Het verwondert me geen ogenblik dat dit boek keer op keer weer verfilmd wordt, maar het is dan nooit zo een van die typsich Engelse kostuumdrama's, daar is het allemaal te gelaagd en te ingrijpend voor. Een meesterwerk!

Een boek dat absoluut aangenaam is om te lezen, want van vertellen heeft Charlotte Brontë absoluut kaas gegeten. Ook de psychologische momenten, o.a. wanneer Rochester tegen wil en dank Jane wil bepleiten toch voor hem te kiezen, zijn heel sterk.

Maar daarnaast is er te veel dat mij tegen stak in dit boek.

Te beginnen met de heel voorspelbare loop van het verhaal. Eerst wat medelijden hengelen met een heus assepoesterbegin, dan de langzame klim naar respectabiliteit, een tranerig melodramatische ontknoping en tot slot het 'en zij leefden nog lang en gelukkig'.
Bon, dat hoeft op zich nog geen probleem te zijn (bij Dickens heb je 't ook vaak) maar er zat wel heel weinig verrassing in.

Een ander probleem is Jane zelf: een wat tuttig dametje, die hoe je het ook draait of keert, zichzelf toch als een soort heilige afbeeldt, met haar onwrikbare morele standaard en rechtlijnigheid waar nooit aan te tornen valt. Onberispelijk bewandelt ze het rechte pad tot ze daarvoor haar ultieme beloning krijgt. Dat is dan ook nog eens doorspekt met steeds die wat valse, devote bescheidenheid, heel het boek moeten we geloven dat ze een schriel, onaantrekkelijk wicht is

Maar het ergst vond ik nog dat boek echt ouderwets is, ook qua opvattingen. Nu zou het vrijgevochten karakter van Jane Eyre wel ontzettend modern zijn (voor) die tijd, maar mij schokte toch vooral de bekrompen houding tegenover lagere standen (de neerbuigende houding tegenover de boerenmeisjes) en de niet altijd even subtiele arrogantie en superioriteit tegenover alles wat niet Engels was.
En dat zal dan wel persoonlijk zijn, maar het té nadrukkelijk aanwezig religieuze sausje stoorde me ook mateloos. Vooral de onwrikbare, egocentrische St. John kreeg zeer onrechtmatig een heiligenaureool aangemeten.
En dan hebben we het nog niet over de flauwekul van die telepathische ervaring…

Nu zullen velen zeggen dat je het in de tijdsgeest moet zien, en dat is dus ook zo… maar als je daar dan Moby Dick naast legt: ook een oud boek, maar dan één waar de mens centraal staat, niet te veel over de Almachtige gezeurd wordt, maar ook een boek dat vele malen moderner is dan deze Jane Eyre.

Geen onprettige zit, dit boek en verteltechnisch zeker te pruimen, maar een tijdloos meesterwerk: voor mij niet.

ps Ik heb

Je hebt?

Ik heb een beetje eenzijdig gefocust op de negatieven in mijn relaas, wat een beetje een vertekend beeld geeft, maar positieven staan er hier al genoeg. En ik geef toe dat die er zijn. Het was eigenlijk eenr edelijk schizofrene ervaring. Bon, mss toch een halfje erbij.

Jane Eyre – waar moet ik beginnen? Dit is één van mijn favoriete en meest gelezen boeken, met een verhaal en personages die ik steeds meer ga waarderen. De eerste keer dat ik dit boek las is alweer een poos geleden, ik weet er niet veel meer van behalve dat ik Jane een beetje raar vond. Inmiddels waardeer ik de personages en de diepte in het verhaal juist steeds meer.

Jane Eyre is misschien wel één van de meest ontwikkelde personages in de literatuur, ze heeft zoveel verschillende kanten en maakt zoveel ontwikkelingen door. Aan de andere kant is ze bescheiden en moet je vaak tussen de regels doorlezen om al Janes kanten te kunnen zien. Jane is beheerst, rationeel en lijkt vaak zelfs koel, maar diep in haar sluimert een gepassioneerde geest en een heftig gevoel voor rechtvaardigheid. Jane werkt hard en kan heel gewillig zijn, ze lijkt een braaf meisje en ze heeft ook zeker principes, maar soms wordt het haar teveel en schiet ze uit haar slof. Jane zelf zegt ook dat ze niet goed een balans kan vinden tussen blinde onderdanigheid en vurige opstandigheid. Aanvankelijk bevreemden mij die tegenstellingen in haar wat, maar nu vind ik dat ze haar juist geloofwaardiger maken als personage.

En dan Mr. Rochester… Na rijp beraad heb ik geconcludeerd dat een dreigende, donkere, mysterieuze man als hij toch wel aantrekkelijker is dan een beschaafde gentleman à la Mr. Darcy. Mr. Rochester is raadselachtig, maar toch echt, juist omdat we al heel snel doorkrijgen dat hij verre van perfect is. Mr. Rochester en Jane hebben een bijzondere band met elkaar, eigenlijk al vanaf het begin. Hoe zij met elkaar omgaan is vaak verre van normaal, misschien niet eens altijd gezond, maar ze passen toch prima bij elkaar. Charlotte Brontë weet het heel aannemelijk te maken dat Jane zich juist prettig voelt bij Mr. Rochesters ruwe manieren en onvoorspelbaarheid. Hij maakt het haar wel heel erg moeilijk soms, dat wordt in de scène vlak voordat hij bekent dat hij van haar houdt en met háár wil trouwen in plaats van met de onuitstaanbare Miss Ingram zelfs gemeen, maar gelukkig weet Jane hem later genadeloos terug te pakken als ze eenmaal verloofd zijn en zij hem, heel verstandig denk ik, beurtelings aantrekt en afstoot.

Een ongewone romance als die tussen de gouvernante en de heer des huizes kan sowieso op mijn waardering rekenen, maar het geluk wordt de arme Jane natuurlijk niet zomaar in de schoot geworpen. Door de opbloeiende liefde waren we toch bijna vergeten dat er ondertussen allerlei verdachte dingen gebeuren op het oude, afgelegen Thornfield. Als de ontknoping komt is dat een schok, de scène erna is niet minder dan een drama. Het gesprek tussen Jane en Mr. Rochester waarin hij haar uitlegt waarom hij met haar wilde trouwen en haar heel duidelijk maakt dat hij verloren zal zijn zonder haar is een bijzonder intense dialoog, één van de meest memorabele in fictie. Net als Jane was ik als lezer verscheurd: Jane moet weg, het is niet juist dat zij als zijn vrouw met hem leeft terwijl hij getrouwd is met een ander, maar ze passen zo goed bij elkaar en je weet dat ze bij elkaar moeten zijn. Misschien dat hedendaagse lezers dat dilemma niet zo zien als Jane, maar zelfs als je geen bezwaar hebt tegen bigamie, denk ik dat het niet goed zou zijn als Jane bij Mr. Rochester bleef. Ik denk dat ze gelijk heeft om te vrezen dat ze gewoon de volgende in de rij zou zijn, eerst geliefd, daarna afgedankt. Jane heeft eigenlijk geen keus, maar dat maakt het niet minder pijnlijk voor haar of voor mij als meelevende lezer!

Eigenlijk gelukkig voor ons, want zo kunnen we nog wat langer van Jane Eyre genieten. Een nieuw, boeiend personage wordt geïntroduceerd: St. John Rivers. Hij verschilt sterk van Mr. Rochester, maar toch krijgt hij al snel een soortgelijke macht over Jane. Zij maakt zich ondergeschikt aan hem, maar in tegenstelling tot bij Mr. Rochester maakt het haar ellendig. De indrukwekkende, bewonderenswaardige maar ook angstaanjagende en bijna onmenselijke St. John laat Jane bijna doorschieten in het andere uiterste: in plaats van een prettig leven in zonde, een leven dat alleen bestaat uit plicht en alle gevoelens daaraan ondergeschikt maakt. Dat Jane daar bijna voor valt, verbaast mij niet; het is de enige manier om haar voorgoed van Mr. Rochester te scheiden.Gelukkig komt vervolgens de natuur zelf in opstand, zoals Jane dat uitdrukt, en komt uiteindelijk toch nog alles terecht.

Er zijn wel wat kleine minpuntjes in het verhaal. Soms neigt een beschrijving of dialoog naar melodrama, soms komt een plotwending wel heel gemakkelijk uit de lucht vallen. De laatste zinnen heb ik altijd een vreemde manier gevonden om een verhaal als dit te eindigen. Maar er is zoveel wat daarvoor compenseert dat ik het verhaal er niet op af kan rekenen.

Ik houd van het verhaal met de vele dramatische wendingen en soms griezelige ondertonen. Ik houd ervan dat personages eerst een boel ellende moeten ondergaan, om daar vervolgens gelouterd en als beter mens uit te komen. Ik houd van de personages en hun diepgang, de bijzondere banden die zij met elkaar hebben. Ik houd ervan om een personage lang genoeg te volgen om te kunnen zien hoe een karakter zich ontvouwt en ontwikkelt. Ik houd van de worstelingen, de keuzen die gemaakt moeten worden tussen wat goed is en wat goed voelt, de tegenstelling tussen verstand en gevoel. Jane Eyre heb ik meerdere malen gelezen en zal ik hopelijk nog vaker lezen. Dit boek hoort in mijn top tien.

Ik heb het niet zo ervaren als jij, maar je hebt het hier wel heel mooi verwoord. Knap.

Dank je! Een compliment is meer waard als het komt van iemand die het niet me je eens is...

Geprobeerd te lezen, in het begin vond ik het een heel mooi en interessant boek. Ze schrijft prachtig mooi, wat een tekst. Toch ben ik helaas zo rond pagina 316 afgehaakt. Ik vond het wel heel langdradig boek worden. Ten tweede ergerde me ik aan het taalgebruik van Mr. Rochester naar Jane toe: "onnozel gansje, elfje, mijn lieve vriendinnetje, kabouterachtig....! ????? Wat is dit, dacht ik dat ik het las, zal de tijdsgeest van toen wel zijn geweest. Maar als mijn grote liefde zo tegen mij zo praten, ben ik snel afgehaakt. Dus nee, geprobeerd, maar ik hou toch dan van een andere genre boeken. Ik heb daarom ook geen stem gegeven.

Nog buiten de tijdgeest om is Mr. Rochester ook wel zeker een bijzondere man. Als ik het me goed herinner was Jane ook niet bepaald gediend van zijn koosnaampjes - in ieder geval niet van de positief bedoelde. Ik weet niet precies waar je gestopt bent (bladzijde 316 in jouw druk is misschien wel heel ergens anders dan in mijn druk) maar de toon van het boek verandert best wel een stuk na het midden, en Mr. Rochester uiteindelijk ook.

Gisteren de toneelversie van het National Theatre gezien en die is fan-tas-tisch. Ik had altijd heel wat vooroordelen over dit soort boeken (stijve dialogen, een moraal uit de jaren stillekes die koud geserveerd wordt), maar misschien moet ik hier toch eens aan beginnen.

Leuke uitdrukking.

Nadat ik Anne Brontës Huurster of Wildfell Hall heb gelezen, wat ik echt een geweldig mooi boek vond, dacht ik, ik wil nogmaals Jane Eyre proberen. Het blijft een heel mooi geschreven boek, ik ben nu bijna bij blz 300 en wil het deze keer wel uitlezen...maar ik blijf die Rochester een apart karakter hebben en ik kan er niet mee uit de voeten. Tot op het laatst toe geeft hij aanwijzingen dat hij met juffrouw Ingram gaat trouwen, en dan ineens verklaart hij zijn liefde voor haar. Kwellend???? Ik begrijp het gewoon niet. Ik vind het een te ingewikkeld karakter. Maar goed, ik lees hem uit, de taal en de manier waarop het geschreven wordt is prachtig, en de beschrijving van de tijdsgeest, het verhaal op zich is interessant en mooi genoeg om het uit te lezen.

Sorry, vergeten spoilers te plaatsen......stuk hierboven verklap ik het één en ander...kan het helaas niet weghalen..

Done!

‘Jane Eyre’ is een onvervalst romantisch werk. Het was een goede keuze om dit werk van Charlotte Brontë te lezen net nadat ik ‘De klokkenluider van de Notre-Dame van Victor Hugo’ gelezen heb, zodat ik een duidelijk referentiekader heb. Beide boeken zijn namelijk bekende voorbeelden van de 19e-eeuwse romantiek. Zowel Jane Eyre als ‘De klokkenluider’ bevatten duur en rijk taalgebruik, wat helaas vaak uitmondt tot aanstellerig en archaïsch leesvoer. Ja, ik weet het, ik ben een zeurkous, maar bij beide boeken wordt er wel erg veel inlevingsvermogen gevraagd voor onder andere het gedateerde taalgebruik van vele (romantische) schrijvers destijds. Het is, met name in het meer introspectieve Jane Eyre, veel ploeteren door deftig klinkende alinea’s, waarvan de inhoud meestal opgesomt kon worden in één zin.

Wat ‘De klokkenluider’ ook, mijns inziens, een stuk beter maakt dan Jane Eyre, is hoe de romantiek, als kunststijl, in woorden wordt vormgegeven. De donkere kerktorens en steunberen vormen een consistent macaber schouwspel. De thema’s die aangesneden worden, blijven aangesneden worden, tot en met het einde. In Jane Eyre mis ik deze duidelijke lijn een beetje, want wist Brontë wel wat voor boek ze wilde schrijven? Gotische horror? Een bildungsroman? Een zedenroman? Brontë maakt van Jane Eyre een amalgaam van dit alles. En dat was toen, toegeven, erg knap van haar. Maar, naar mijn mening, vaak ook rommelig.

Toen ik erachter kwam dat het ‘gedrocht’ dat het landhuis deelde met Jane Fairfax’ (eerste) vrouw was, was ik tamelijk teleurgesteld. Brontë heeft mij verbaasd en geïntrigeerd met dit mysterie toen Jane voor de eerste keer in contact kwam met Bertha, om vervolgens, na een spannende opbouw, het mysterie eigenlijk heel flauw te verklappen. Het zou mij veel meer hebben verontrust, als de identiteit van Jane’s gestoorde medebewoonster nooit was verklapt.

Toch ben ik onder de indruk van hoe zinderend Brontë de liefde dan weer weet te beschrijven. Jane laat zelfbeschouwing opvolgen door zelfbeschouwing. De teruggetrokken jongedame wordt zo een sympathiek beeld, maar ook een heel preuts en kuis beeld, gegund. Jane’s introspectie is meestal interessant te volgen, eveneens de gelijkenissen en metaforen die ze voortbrengt gedurende haar overpeinzingen. Brontë weet ook, aan de hand van Jane’s observaties, op een prachtige manier de natuur en het landschap van Engeland tot leven te laten komen.

Symbolisme is aanwezig in Jane Eyre, soms in een wat overdreven en opzichtige manier (het geblakerde landhuis in Jane’s droom is, na een bepaalde tijd, ook daadwerkelijk afgebrand? Origineel!), maar vaak ook ontroerend. Zo vormt Jane een soort ‘tussenfiguur’ temidden van twee compleet verschillende vormen van christen-zijn: het haast fanatiek toegewijde en compromisloze geloof van Eliza Reed en St. John Rivers (plicht en tucht) en het liefdevolle en eenvoudige geloof van Edward Fairfax Rochester, een geloof aangewakkerd door zijn liefde voor Jane.

Jane Eyre is een bijzonder boek, dat, ondanks dat het net iets te veel probeerde te zijn, nu nog steeds slaagt in het leveren van een sterk verhaal met mooie, uitgesponnen beschrijvingen. De personages hebben iets zeikerigs en theatraals over zich en de (vaak iets té) lang uitgesponnen beschrijvingen raken me soms wel en soms weer niet. Desondanks ontbrak het Charlotte Brontë zeker niet aan verbeeldingskracht en durf en heeft haar ambitie een goed boek voortgebracht!

Ik dacht de derde Brontë zus te pakken te hebben, maar dat klopt niet, want ik had al eerder wat van Charlotte gelezen (namelijk Villette) en moet Anna nog. Goed, dat kan Jane Eyre verder ook niet helpen. Ik heb dit altijd een intrigerende titel gevonden en associeerde het met Jeanne d'Arc, puur op de klank (dacht aan een moderne adaptatie), maar daar heeft het dus niks mee te maken.

Inmiddels staat het boek dan al met 0-2 achter zou je zeggen, maar nee, zo ben ik niet, ik ga er open en zonder vooroordelen in. Jane Eyre heeft een aantal dingen voor zich spreken. Het boek leest gemakkelijk en het weet op bepaalde momenten te ontroeren. Het ik-perspectief werkt, net als bij Villette, goed en ook de interessante interrupties richting de lezer zijn hier al aanwezig.
Echter, het is wel een sterk in de laat-romantiek gewortelde tekst. De karakters zijn weldoordacht en afgerond, met sterke principes en morele eigenschappen. Uit een blik kan je alles over iemand aflezen, zelfs frenologie zit erin, binnen de kaders van het boek vallen de personages volledig te begrijpen en te duiden. Het plot, dat nogal onbeholpen verloopt, richt zich op zaken als levensbestemming, liefde, rede, de ziel enzovoorts. En dan komt ook nog eens de halve Bijbel voorbij in citaten.

Ik moet zeggen dat ik er wat moeite mee had. Misschien ook omdat ik net ervoor een veel speelsere en modernere roman had gelezen met Buddenbrooks. Het duurt daarnaast allemaal erg lang. Toch, zoals ik al zei, weet het boek op de momenten dat de schrijfster dat wil echt te ontroeren, alleen het is ontroering op een oppervlakkig niveau en laat geen indruk achter.