menu

Die Aufzeichnungen des Malte Laurids Brigge - Rainer Maria Rilke (1910)

Alternatieve titels: De Aantekeningen van Malte Laurids Brigge | Het Dagboek van Malte Laurids Brigge

mijn stem
3,19 (8)
8 stemmen

Duits
Psychologisch

191 pagina's
Eerste druk: Insel, Leipzig (Duitsland)

Het boek vormt een mozaïek van observaties, herinneringsbeelden, historische anekdotes en kleine essays. Hoofdpersoon is de verarmde Deense dichter Malte die vanuit een geordende, overzichtelijke, provinciale wereld verzeild is geraakt in de drukke, rumoerige 19e eeuwse metropool Parijs. Het straatleven dringt tot in alle kieren van zijn zolderkamer door en vult zijn hoofd met beelden van verval, onttakeling en dood. De eenzame kunstenaar wordt heen en weer geslingerd tussen spirituele ervaringen en schier ondraaglijke angstvisioenen.

zoeken in:
avatar van JJ_D
2,5
Bijwijlen interessant, vooral dan het ijzersterke begin (à la Sartre!), maar gaandeweg verliest Rilke focus en begint het te storen hoe weinig zin en richting de afzonderlijke stukjes tekst hebben. Een boek om te lezen en vele keren te herlezen, maar in eerste instantie toch een te zware dobber...

avatar van Halley23
Halley23 (moderator)
Da's nou precies ook mijn ervaring verder dan het lezen van fragmenten (het begin is inderdaad ijzersterk) ben ik nog niet gekomen. Vandaar dat ik het boek ook nog steeds niet punten heb gegeven.

...stilte...
Voor wie deze experimentele roman van Rilke wil lezen, het is opnieuw uitgegeven bij Astoria (een herziene vertaling van Pim Lukkenaar uit 1981).

En voor mij is het een mooie gelegenheid om het eens te herlezen.

Dat zijn de geluiden. Maar er is iets dat vreselijker is: de stilte. Ik geloof, dat er soms bij grote branden zo'n moment van uiterste spanning aanbreekt: de waterstralen vallen weg, de brandweerlieden klimmen niet verder, niemand vervoert zich. Geluidloos schuift boven een zwarte kroonlijst naar voren, en een hoge muur, waarachter het vuur oplaait, buigt voorover, geluidloos. Alles staat met opgetrokken schouders, de gezichten samengetrokken boven de ogen, te wachten op de verschrikkelijke klap. Zó is hier de stilte.

Zo ervaar ik het soms ook...

...stilte...
Nee, nee, voorstellen kan men zich niets ter wereld, niet het minste. Alles is uit zoveel verschillende bijzonderheden samengesteld die niet toelaten dat je er van afziet. Als je je een voorstelling vormt ga je daaraan voorbij en merk je niet dat ze ontbreken, snel als je bent. Maar werkelijkheidheden zijn langzaam en onbeschrijflijk uitvoerig.

Ja, zo serieus nam Rilke kunstenaarschap.

De aantekeningen van Malte Laurids Brigge lijken misschien fragmentarisch, maar Rilke was in de eerste plaats een dichter. En het vereist een andere manier van lezen om de samenhang tussen de fragmenten te ontdekken... proza en poëzie zijn erin versmolten. Bijvoorbeeld het veelvuldig gebruik van de met elkaar rijmende beelden zoals de spiegel, het masker en de (blinde) muren. Het hangt allemaal samen, en niet als symbolen maar beeldend.

Het is al zeker veertig jaar geleden dat ik De aantekeningen voor het eerst las en ik was toen jonger dan Rilke toen hij het schreef. En ook al heb ik me in de tijd ervan verwijderd is het me nu meer nabij gekomen. Misschien dat ik nu pas rijp genoeg ben om er iets van te begrijpen.
De eerste keer was ik vooral onder de indruk van het overweldigende begin van de jaren in Parijs, maar ditmaal waren het eerder de jeugdherinneringen die me boeiden... de betovering die er vanuit gaat bracht me terug naar mijn eigen kindertijd.

Daarna werkt Rilke zich door de tijd heen terug naar het begin en het slotakkoord. Het laatste stuk over De verloren zoon is zo prachtig mooi.

Wisten zij veel wie hij was. Hij was nu vreselijk moeilijk lief te hebben, en hij voelde dat slechts Een daartoe in staat was. Die echter wilde nog niet.

Na het voltooien van de roman staat Rilke jarenlang droog tot hij aan zijn andere grote schepping begint, de Duineser Elegien.

De aantekeningen van Malte Laurids Brigge is absoluut een van de mooiste en rijkste boeken die ik heb gelezen...

Gast
geplaatst: vandaag om 19:53 uur

geplaatst: vandaag om 19:53 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.